OFISI YA RAIS-TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA HALMASHAURI YA WILAYA YA MPWAPWA

MTIHANI WA UPIMAJI DARASA LA SABA APRIL 2024 

SOMO: 06 -URAIA NA MAADILI

Muda: Saa 1:30

Maelekezo: 

1. Karatasi hii ina sehemu A, B na C zenye maswali sita (06).
2. Jibu maswali yote katika kila sehemu.
3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika kila swali iii kujibu vipengele husika kwa usahihi.
4. Jaza taarifa zako (jina, shule nk) katika nafasi uliyopewa hapo juu. na kwenye nafasi uliyopewa katika kila ukurasa.
5. Tumia penseli kuchora kama kutakua na swali la kuchora, na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kwa maj ibu yote ya kuandika.
6. Simu za mkononi na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha upimaji.
   
   

SEHEMU A (Alama 20 )

Jibu maswali yote katika sehemu hii.

1. Chagua herufi ya jibu sahihi katika machuguo (a,b,c,d,e) uliopewa na kuandika jibu hilo katika,kisanduku. 

(i)Mwalimu wa uraia na maadili amewafundisha wanafunzi wa darasa la tano kuhusu alama mbalimbali za taifa letu la Tanzania;je ni alama ipi hutumika kuonesha mshikano wa kitaifa?. . . . . .

(a) bendera ya taifa (b)wimbo wa taifa (c)mwenge wa uhuru (d)sikukuu za kitaifa (e)bendera ya rais ( )

(ii) Jumla ya mambo yote ya thamani ambayo watu hujionea fahari kuwa nayo huitwa (a)mila (b) desturi (c)tunu (d)utamaduni (e)utajiri ( )

(iii) Katika mavazi ya kitamaduni nguo ya kaniki huvaliwa kwenye ngoma ya asili ya kabila la . . .

(a) wanyasa (b)wamasai (c)wahehe (d)wagogo (e)wangoni ( )

(iv) Wanafunzi wa darasa la sita wamefundishwa juu ya muundo wa serikali ya jamhuri ya muungano wa Tanzania ngazi ya kitaifa. Je,ni chombo kipi kikuu kati ya vifuatavyo humshauri rais?

(a)mwanasheria mkuu wa serikali (b)makamu wa rais (c)bunge (d)waziri mkuu (e)baraza la mawaziri ( )

(v) Chombo chenye madaraka kamili ya kusimamia shughuli za utawala na siasa ndani ya nchi bila kujali ukubwa au udogo wa eneo hujulikana kama

(a)siasa (b) chama cha siasa (c)serikali (d)dola (e)mahakama ( )

(vi) Anna ni kiongozi wa kata ya godegode ambaye ni mwajiriwa wa serikali pia anamwakilisha Mkurugenzi katika kata yake;Je Anna ni nani katika kata ya godegode?

(a) diwani (b)ofisa elimu kata (c)ofisa tarafa (d)ofisa maendeleo jamii wa kata (e)ofisa mtendaji wa kata

(vii) Ipi kati ya hizi ni miongoni mwa rasilimali zilizopo Tanzania?. . . . . (a)mkaa (b)mbao (c) kuni (d)misitu (e)umeme ( )

(viii) Joseph ni mwalimu katika shule ya msingi tunduma,yeye huratibu mitihani yote ya ndani na nje inayofanyika katika shule yake. Je mwalimu joseph ana nafasi gani ya uongozi katika shule?

(a)mwalimu mkuu msaidizi (b)mwalimu wa taaluma (c)mwalimu mkuu (d)mwalimu wa darasa (e)afisa elimu kata ( )

(ix) Serikali ya jamhuri ya muungano wa Tanzania imeundwa na serikali za aina mbili,nazo ni . . . (a)bunge na mahakama (b)serikali ya Tanganyika na serikali ya Zanzibar (c)baraza la mawaziri na baraza la wawakilishi la Zanzibar (d)serikali za mitaa na serikali kuu (e)rais na waziri mkuu ( )

(x) Katika suala la kuzuia na kupambana na rushwa nchini chombo gani kinawajibu wa kutekeleza jambo hili?. . . . . (a)mahakama (b)polisi jamii (c)raia wote (d)serikali (e)TAKUKURU ( )

2. Oanisha kipengele kutoka sehemu A na kipengele kutoka sehemu B kisha andika herufi ya jibu sahihi katika kisanduku ulichopewa.

 3. Jaza nafasi zilizo achwa wazi kwa kuandika majibu mafupi. 

(i) Uongozi katika serikali huanzia ngazi ya chini kabisa ambayo ni. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mpaka ngazi ya kitaifa

(ii) Chombo cha juu katika wilaya kinacho jadili na kufanya maamuzi kuhusu masuala mbalimbali ya maendeleo kinajulikana kama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(iii) Ni kiongozi gani katika nchi huamuru bendera kupepea nusu mlingoti . . . . . . . . . . . . . . .

(iv) Ni alama gani ya taifa ambayo hutumika kuthaminisha vitu na mali?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(v) Hali ya mtu kushindwa kupata mahitaji yake muhimu ya kila siku kama vile chakula,mavazi na malazi hujulikana kama . . . . . . . . . . . . . . .

SEHEMU B: (Alama 20)

4. Tumia maneno yaliyomo kwenye jedwali lifuatalo kukamilisha(kujaza) sentensi za maswali uliopewa hapo chini.

(i) Ndiye msimamizi na kiongozi mkuu wa shughuli zote za kiserikali bungeni . . . . . . . . . . . . . .

(ii) Ni mhimili unao simamia masuala ya kiutawala na utoaji wa huduma za umma . . . . . . . . . .

(iii) Ni mjumbe wa baraza la mawaziri ambaye hupewa haki zote isipokuwa haki ya kupiga kura ya uamuzi . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(iv) Huthibitisha uteuzi wa Waziri Mkuu baada ya kuteuliwa na Rais . . . . . . . . . . . . . . . . .

(v) Ni kiongozi mkuu wa bunge ambaye huchaguliwa na wabunge . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Jaza nafasi zilizo achwa wazi kwa kutumia majibu mafupi

(i) Kiongozi katika ngazi ya wilaya anaye teuliwa na rais na kuapishwa na mkuu wa mkoa husika kwa niaba ya rais anaitwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(ii) Katibu wa vikao vya serikali ya kijiji ni . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(iii) Nineno lipi linafaa kuelezeaTofauti za kimaumbile zilizopo kati ya mwanaume na mwanamke?. . . . . . . . . . . . . . .

(iv) Chimbuko la sheria zote nchini Tanzania ni . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(v) Msimamizi mkuu wa shughuli zote za uongozi na utawala katika shule anaitwa . . . . . . . . . .

SEHEMU C: (Alama 10)

Chunguza picha ifuatayo kwa umakini kisha ujibu maswali (i-v)

Maswali. 

(i) Taja alama iliyopo katika picha inayowakilisha utajiri wa wanyama pori na hifadhi za taifa . . . .

(ii) Ni alama ipi katika picha hiyo inawakilisha wito maalumu wa taifa . . . . . . . . . . . . . . .

(iii) Taja jina la picha hiyo . . . . . . . . . . . .

(iv) Ni alama ipi katika picha hiyo inawakilisha wananchi wa taifa la Tanzania?. . . . . . . . . . . . . . . . .

(v) Taja alama inayowakilisha ishara ya kuwapa matumaini waliokata tamaa, heshima palipo na dharau na upendo palipo na chuki . . . . . . . .

OFISI YA RAIS-TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA HALMASHAURI YA MANISPAA YA IRINGA

MTIHANI WA UPIMAJI DARASA LA SABA MACHI 2024 

SOMO: 06 -URAIA NA MAADILI

Muda: Saa 1:30

Maelekezo: 

1. Karatasi hii ina sehemu A, B na C zenye maswali sita (06). 
2. Jibu maswali yote katika kila sehemu. 
3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika kila swali iii kujibu vipengele husika kwa usahihi. 
4. Jaza taarifa zako (jina, shule nk) katika nafasi uliyopewa hapo juu. na kwenye nafasi uliyopewa katika kila ukurasa. 
5. Tumia penseli kuchora kama kutakua na swali la kuchora, na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kwa maj ibu yote ya kuandika. 
6. Simu za mkononi na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha upimaji.
   
   

SEHEMU A (Alama 20 )

Jibu maswali yote katika sehemu hii.

1. Katika kipengele cha i-x chagua herufi ya jibu sahihi

(i) Ofisa mtendaji wa kata ndiye mwakilishi wa mkurugenzi wa halmashauri katika ngazi ya kata. Je, hupatikanaje? A. kwa kuteuliwa na mkurugenzi B. kwa kuteuliwa na diwani C. kwa Kuchaguliwa na wenyeviti wa mitaa D. kwa kuchaguliwa miongoni mwa watendaji wa mitaa E.kuajiriwa na serikali [     ]

(ii) Jambo lipi sio huduma inayoweza kutolewa kwa watu wenye mahitaji maalum? A. uadilifu B. msaada wa kisheria C. makazi D. msaada wa kiafya E. ushauri [     ]

(iii) Migogoro na mapigano katika jamii ni athari zinazosababishwa na nini? A. kukosekana kwa wasomi B. mahusiano mabaya C. kuwepo kwa matajiri D. ukame E. mafuriko [     ]

(iv) Seleman ni mwanafunzi wa darasa la V katika shule ya msingi Mawazo, amebaini kuwepo kwa vitendo visivyofaa shuleni kwao. Utamshauri atumie njia ipi ili kufikisha taarifa au maoni kwa uongozi wa shule? A. mkutano wa wazazi B. sanduku la posta C. sanduku la maoni D. ubao wa matangazo E. aende kituo cha polisi [     ]

(v) Mtaa wa Kihodombi una barabara, zahanati pamoja na shule. Je, kwa jina moja tunaitaje? A. miundombinu ya serikali B. mali za Rais C. miundombinu ya jamii D. rasilimali E. majengo ya umma

(vi) Mwongozo unaohusu mbinu za kupanga mipango ya maendeleo ya shule hutumiwa na nani? A. serikali ya mtaa B. uongozi wa shule C. wazazi na walezi D. mwalimu mkuu E. kamati ya shule [     ]

(vii) Mkurugenzi wa halmashauri ana majukumu yafuatayo isipokuwa;- A. kusimamia shughuli zote za maendeleo katika halmashauri B. kusimamia shughuli za uchaguzi mkuu katika eneo lake C. kuwa katibu wa vikao vya baraza la madiwani D. kuwasimamia wakuu wa idara katika halmashauri E. kuwawakilisha wananchi katika vikao vya halmashauri [     ]

(viii) Ni kwa namna gani mwanafunzi anaweza kupata ufafanuzi wa jambo linalomtatiza wakati wa vipindi darasani? A. kusoma kwa bidii B. kusikiliza upya C. kuandika nukuu za somo D. kuuliza maswali E. kuwasilisha maoni [     ]

(ix) Wavuti ambapo watu huujumuishwa pamoja na kutumiana ujumbe au kuwa na nijadala kupitia simu za mkononi au kompyuta huitwaje? A. TEHAMA B. mawasiliano C. mitandao ya kijamii D. uwajibikaji E. teknolojia [     ]

(x) Shule inamahitaji mbalimbali, lipi kati ya haya yafuatayo si miongoni mwa mahitaji ya shule? A. chakula B. fedha C. ardhi D. watoto wa matajiri E. maji [     ]

2. Oanisha kipengele kutoka sehemu A na kipengele kutoka sehemu B ili kupata maana sahihi, kisha andika herufi ya jibu sahihi.

3. Tumia maneno uliyopewa katika kisanduku cha maneno kujibu kipengele cha i-v

 (i) Kim ana tabia ya kuhoji kila kitu wakati wa kujifunza darasani au nje ya darasa                                            

(ii) Kiongozi anayepatikana kwa njia ya kidemokrasia                                              

(iii) Namba inayotumika kutoa taarifa kwa jeshi la Zimamoto pindi janga la moto linapotokea                                               

(iv) Hayati Lowasa alijiuzulu nafasi ya Waziri mkuu kutokana na kashfa ya kampuni ya Richmond                                             

(v) Manka ni kijana anayeweza kuhimili mambo mazito bila ya kulalamika. Kwa maneno mengine tungeweza kusema Manka ana tabia ipi?                                                  

SEHEMU B (ALAMA 20)

4. Umepewa vipengele vya mpangokazi wa kujitolea, tumia herufi A-E kuzipanga sentensi hizo kwa kuzingatia mpangilio wa vipengele hivyo.

(i) Miche ya matunda na kivuli, samadi na majembe

(ii) Je, miche na maua yaliyopandwa imetunzwa vyema?

(iii) Kuboresha mazingira ya shule yetu.

(iv) Wanafunzi kuandaa maeneo kwa ajili ya kupanda miti, kulima eneo hilo, kukusanya samadi, kupanda na kuimwagilia kila siku

(v) Kufikia mwezi Aprili shule yetu iwe na miti ya matunda na kivuli yakutosha

5. Katika kipengele cha i-v andika jibu lako kwa maelezo mafupi

(i) Mapambano dhidi ya vitendo vya rushwa yamekuwa na changamoto mbalimbali. Zitaje tunu mbili za taifa ambazo zinaweza kutumiwa katika mapambano hayo.                                        na                                 

(ii) Ni muhimu kila shule kufanya vikao vya baraza la wanafunzi ili kuruhusu kila mwanafunzi kutoa maoni yake. Je,nani huwa mwenyekiti wa baraza la wanafunzi?                                              

(iii) Ikiwa wewe ni mwanafunzi wa darasa la VII ambaye umepata elimu ya Uraia na Maadili; ni nini utapaswa kufanya katika matukio haya?

1. Unapowakosea wengine bila kujua                                         
   
2. Unapokosewa na wengine kwa bahati mbaya                                         
   

(iv) Utamsaidiaje mwanafunzi mwenzako mwenye tabia ya kugombana na rafiki zake?                                            

(v) Tarehe 19.03.2021 Tanzania ilishuhudia kuandikwa historia mpya ya kuapishwa kwa Dr. Samia Suluhu Hassan kuwa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. Tuambiea;-

1. Nini kilitokea na kupelekea Dr. Samia Suluhu Hassan kuapishwa na kuwa Rais?                                              
   
2. Ikiwa uchaguzi mkuu wa Rais, Wabunge na Madiwani hufanyika kila baada ya miaka mitano, je, ni lini Tanzania inatarajia kufanya uchaguzi huo kama Rais aliyopo madarakani aliapishwa mwaka 2021?                                          
   

SEHEMU C (ALAMA 10)

6. Chunguza kwa makini picha ulizopewa kisha tumia picha hizo kujibu kipengele cha i-v

(i) Picha hii inawakilisha baadhi ya vitu ambavyo hulitambulisha taifa letu kwa mataifa mengine. Je, kwa jina moja huitwaje? ___________________ (ii) Ni alama ipi kati ya hizo hutumika kama mhuri wa nyaraka za serikali?___________________ (iii) Mwenge wa uhuru hukimbizwa nchi nzima kila mwaka kwa lengo la kukagua miradi yote inayotekelezwa na serikali. Je, kilele cha mbio za mwenge huo huwa ni tarehe ngapi?___________

(iv) Ikiwa umeona shuleni kwenu bendera ya taifa inapepea nusu mlingoti;

1. Je, inakua inaashiria nini? ___________________
2. Ni nani mwenye mamlaka ya kutoa tamko la bendera kupepea nusu mlingoti? _____________ 

(v) Je, picha ya twiga huashiria uwepo wa nini nchini kwetu? ____________________________

OFISI YA RAIS - TAWALA ZA MIKOA NA SERIKAKI ZA MITAA, HALMASHAURI YA MANISPAA YA ILEMELA

MTIHANI WA UPIMAJI DARASA LA SABA APRIL 2024 

SOMO: 06 -URAIA NA MAADILI

Muda: Saa 1:30

Maelekezo: 

1. Karatasi hii ina sehemu A, B na C zenye maswali sita (06). 
2. Jibu maswali yote katika kila sehemu. 
3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika kila swali iii kujibu vipengele husika kwa usahihi. 
4. Jaza taarifa zako (jina, shule nk) katika nafasi uliyopewa hapo juu. na kwenye nafasi uliyopewa katika kila ukurasa. 
5. Tumia penseli kuchora kama kutakua na swali la kuchora, na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kwa maj ibu yote ya kuandika. 
6. Simu za mkononi na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha upimaji.
   
   

SEHEMU A (Alama 20 )

Jibu maswali yote katika sehemu hii.

1. Kwa kipengele cha swali la i – x, chagua jibu sahihi kisha andika herufi ya jibu hilo katika parandesi ulizopewa.

i. Mwalimu wa somo la Uraia na maadili aliwatutaarifu wanafunzi wa darasa la saba kuhusu ziara ambayo wataifanya kwenye moja ya ofisi za mabalozi. Unafikiri darasa la saba wanatarajia kwenda wapi?

A: Ubalozini B: Ikulu C: Ofisi ya Rais D: Ofisi ya Mkoa E: Nyumba ya makumbuso [     ]

ii. Mwalimu aliandika mambo yafuatayo ubaoni; Serikali, Bunge na Mahakama. Unafikiri mwalimu wetu alikuwa analenga nini?

A: Utawala bora B: Serikali ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania C: Baraza la mawaziri D: Mihimili ya dola E: Viongozi wa kitaifa. [     ]

iii. Lipi kati ya yafuatayo huzingatia maamuzi ya wengi kama mwongozo wa sera na maamuzi ya serikali?

A: Uongozi B: Demokrasiaa C: Taratibu D: Kanuni D: Uchaguzi [     ]

iv. Changamoto ni hali ambayo inamkuta mtu na huhitaji ufumbuzi. Lipi kati ya yafuatayo SI changamoto?

A: Ukosefu wa kazi B: Magonjwa na umasikini C: Ukosefu wa mtaji D: Ukosefu wa malazi E: Wingi wa chakula [     ]

v. Lipi kati ya yafuatayo ni njia ya kujenga moyo wa uzalendo miongoni mwa wanafunzi?

A: Kuwashirikisha katika kazi za maendeleo ya jamii B: Kuwahimiza kusoma kwa bidii C: Kuwahimiza kufanya kazi za nyumbani D: Kuwahimiza kumwagilia bustani za nyumbani E: Kuwashirikisha katika kuchagua viongozi wa baraza lao. [     ]

vi. Huwa kunakuwa na wagombea wa urais zaidi ya watatu wakati wa uchaguzi. Wagombia wengine wanaposhindwa, hukubali kushindwa na kuruhusu mshindi aapishwe. Je, hili lina maana gani katika siasa?

A: Ustahimilivu B: Uvumilivu C: Uwajibikaji D: Uwazi D: Ujinga [     ]

vii. “Amani, utulivu na usalama ni vitu muhimu sana katika nchi yetu.’’ Alisema Hassan. Tunatakiwa kuvitunza kwa sababu hivi ndiyo msingi kwa ustawi wa watanzania. Aliongeza. Lipi kati ya yafuatayo linarejerea kile alichosema Hassan?

A: Tunu za taifa B: Usalama wa Taifa C: Amani ya Taifa D: Nembo ya Taifa E: Lugha ya Taifa [     ]

viii. Olomi ni kiongozi katika Wilaya ya Manyoni. Yeye ni msajili wa vizazi, vifo na ndoa za serikali na huandika mihutasari ya vikao vya kamati ya ushauri ya wilaya ya Manyoni.Je, Olomi ni nani katika Wilaya ya Manyoni?

A: Mkuu wa wilaya B: Katibu tawala wa wilaya C: Diwani wa wilaya D: Mwenyekiti wa halmashauri ya wilaya E: Mkurugenzi wa halmashauri [     ]

ix. Shangazi yangu ni kiongozi aliyeteuliwa na Rais katika wilaya ya Mbinga mkoani Ruvuma. Yeye huandaa mihutasari ya vikao vya baraza la madiwani la halmashauri. Je, shangazi yangu ni nani katika wilaya ya Mbinga?

A: Diwani B: Katibu tawala wa wilaya C: Mkuu wa wilaya D: Mkurugenzi wa halmashauri E: Mwenyekiti wa halmashauri [     ]

x. Kuna taasisi ambazo zinalinda na kutetea haki za binadamu Tanzania ili kujenga jamii yenye utu, uadilifu na ustawi. Lipi kati ya yafuatayo halioneshi kuzingatiwa kwa haki za binadamu katika jamii?

A: Amani na usalama B: Uwepo wa utawala bora C: Zuio la uhuru wa kutembea D: Uwepo wa uhuru wa kujieleza E: Utoaji wa huduma za jamii kwa usawa [     ]

2. Oanisha kipengele katika Orodha A na kipengele sahihi kutoka Orodha B kwa kuandika jibu katika nafasi ya majibu.

3. Jibu maswali katika kipengele (i) – (v) kwa kuchagua maneno sahihi kutoka kwenye kisanduku na kuyaandika katika nafasi uliyotolewa

i. Nani mi msimamizi mkuu wa shughuli zote za serikali ndani ya Bunge? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ii. Nani ni mshauri wa baraza la mawaziri kwa maswala ya kisheria ila hana haki ya kupiga kura katika vikao vya baraza la mawaziri? . . . . . . . . . . . . . . . . . .

iii. Ni mteule wa Rais ambaye moja ya kazi zake ni kuandaa ratiba za vikao vya bunge. Je, mtu huyo ni nani? .....................................................................................
iv. Taja kiongozi ambaye humshauri Rais wa Jamhuri ya muungano wa Tanzania kwa mambo ya muungano katika baraza la mawaziri. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

v. Adam alichaguliwa na wabunge ili kusimamia shughuli zote za bunge. Je, Adam ana cheo gani? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SEHEMU B (Alama 20)

Jibu maswali yote

4. Chunguza mchoro ufuatao kisha ujibu maswali yanayofuata chini yake.

a) Taja rasirimali ambayo inapatikana kwenye picha inayowakilishwa na herufi C. . . . . . . . . . . ..

b) Elezea kwa kifupi umuhimu wa rasirimali inayopatikana kwenye picha A

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) Ni kitendo gani kinafanyika kwenye picha inayowakilishwa na herufi A? . . . . . . . . . . . ..

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
d) Nini faida ya kitendo ulichobaini katika picha inayowakilishwa na herufi A? Elezea kwa kifupi faida mbili

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

e) Nini kifanywe na jamii ili kulinda rasilimali zinazoonekana kwenye picha inayowakilishwa na herufi B? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

5. Jibu maswali yafuatayo kwa usahihi kwa kuandika jibu sahihi katika nafasi uliyopewa.

a) Changamoto ni sehemu ya maisha ya bindamu. Kwa kifupi elezea matatizo mawili ambayo yanatokana na mrundikano wa changamoto zisizotatuliwa.

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) Ni vitendo gani ambavyo vikifanywa na mtu, huonesha uvumilivu? Elezea kwa kifupi vitendo viwili?

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

c) Nini faida ya kujiwekea malengo katika maisha ya mwanafunzi? Elezea kwa kifupi faida mbili.

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

d) Moja kati ya mambo hatari ni kuwa na rafiki ambaye haoneshi tabia yake halisi au anayeficha ukweli wa jambo. Kwa kifupi elezea madhara mawili ya tabia kama hiyo

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

e) Ni sifa zipi za jumla ambazo mtu mwenye nidhamu anazo? Elezea sifa moja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SEHEMU C ( Alama 10)

Jibu maswali yote

6. Andika jibu sahihi katika nafasi uliyopewa

a) Je, ni jina gani linatumika kumaanisha makazi ya balozi? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) Elezea njia mbili zinazofaa kutumika katika kuendeleza na kuimarisha uhusiano wa kidiplomasia baina ya nchi moja na nyingine.

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) Je, Jamhuri ya Muungano wa Tanzania inafaidika vipi kutokana na kuwepo kwa uhusiano mzuri wa kidiplomasia na nchi nyingine? Elezea hoja mbili.

i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...

d) Umoja wa Mataifa ni muungano wa nchi huru duniani. Kwa kifupi elezea malengo mawili ya taasisi hii.
i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
e) Kwa kifupi elezea madhara mawili ya utandawazi katika nchi yetu
i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....
ii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

OFISI YA RAIS - TAWALA ZA MIKOA NA SERIKAKI ZA MITAA, HALMASHAURI YA MJI WA BARIADI

MTIHANI WA UPIMAJI DARASA LA SABA FEBRUARI 2024 

SOMO: URAIA NA MAADILI

Muda: Saa 1:40

Maelekezo

1. Karatasi hii ina sehemu mbili: A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano. 
2.     
3. Jibu maswali yote katika kila sehemu. 
4.     
5. Simu za mkononi na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A: (ALAMA40)

Kwa swali la 1 – 40, chagua jibu sahihi kisha siliba herufi ya jibu hilo katika karatasi maalumu ya kujibia (OMR) uliyopewa.

1. Ili kupata huduma za jamii na kufikia maendeleo, tunatakiwa kuishi pamoja na kushirikiana katika secta mbali mbali. Je, watu wanaoishi pamoja na kushirikiana wanaitwaje?

A: Jumuia B: Familia C: Nchi D: Taifa E: Jamii

2. Kwa ufahamu wako katika somo la Uraia na maadili, lipi miongoni mwa yafuatayo linadhihirisha mtoto muwajibikaji?

A: Mtoto anayetunza mifugo B: Mtotot anayekula chakula cha jioni C: Mtoto anayepewa mahitaji yote ya msingi D: Mtoto anayependwa na wanafamilia wote E: Mtoto aneyepata mahitaji yote ya shule

3. Balozi anaeteuliwa na Rais wa Jamhuri ya muungano wa Tanzania anatakiwa kufanya majukumu mbalimbali ambayo yanaweza kuwa ya kiuchumi, kijamii au ya kisiasa. Lipi kati ya yafuatayo ni jukumu la kisiasa ambalo balozi huyo anatekeleza katika nchi ya uwakilishi?

A: Kudumisha na kuimarisha mahusiano ya kisiasa B: Kutangaza vivutio vya kitalii C: Kutangaza fursa za uwekezaji zilizopo Tanzania D: Kutangaza lugha ya Kiswahili E: Uhuishaji wa viza na kutoa nyaraka za kusafaria

4. Wnanafunzi hushiriki katika uchaguzi wa serekali ya wanafunzi ambapo, viongozi wanachaguliwa kushika nafasi katika serekali hiyo. Je, utaratibu huu unawasaidi nini wanafunzi?

A: Kujulikana na walimu B: Kukuza ujuzi wa uongozi C: Kukuza taaluma D: Kuwa wa kwanza katika mitihani mbali mbali E: Kuongeza muda zaidi wa kujifunza

5. Uadilifu maana yake ni kuenenda kutokana na taratibu zilizowekwa na zinazokubalika. Ipi kati ya yafuatayo ni tabia isiyo ya kimaaadili katika jamii yetu?

A: Kusalimia B: Kubaka C: Kusaidia D: Kuabudu E: Kufanya kazi

6. Siku zote wazazi nawalimu husisitiza juu ya umuhimu wa kutunza vifaa vya shule. Unadhani kwa nini ni muhimu kutunza rasilimali za shule kwa usalalma?

A: Ili visitumike B: Ili viishe haraka vipatikane vipya C: Ili vipumzi D: Ili isitumike vibaya E: Ili vidumu kwa matumizi ya baadaye

7. Je, unaelewa nini kuhusu neno sharia?

A: Ni kitu cha kufurahia B: Ni utaratibu wa mababu C: Ni kitu ambacho unaweza kukivunja D: Ni utaratibu unaopaswa kufuatwa E: Ni kifaa kwaajili ya kuhukumu watu.

8. Ni lipi kati ya yafuatayo SIYO madhara ya matumizi mabaya ya fedha za umma yanayofanywa na baadhi ya viongoze wa umma?

A: Uhaba wa huduma za jamii B: Upatikanaji wa vifaa tiba mahospitalini C: Utekelezaji duni wa miradi ya umma. D: Ongezeko la miundombinu mizuri kama barabara E: Ongezeko la kiwango cha elimu.

9. Utandawazi unaambatana na madhara hasi. Ni mbinu ipi inaweza kutumika kuepuka madhara ya utandawazi katika jamii

A: Kuhamasisha ukuajiwa sayansi na teknologia B: Kuelimisha watu juu ya madhara ya utandawazi C: Kulinda maudhui ya vyombo vya habari vya kimataifa D: Kutumia mitaala ya ndani kujifunza E: Kuiga tamaduni za kimagharibi

10. Kwa mtu ambaye haelewi kwa nini shule inatakiwa kuwa na nembo yake, unafikiri ni yapi kati ya yafuatayo ni maelezo sahihi ili aweze kuelewa vizuri?

A: Ni alama ya utajiri wa shule B: Ni kivutio kwa juia inayozunguka shule C: Ni alama ya udhaifu wa shule D: Ni alama ya utambulisho wa shule kwa kila mtu ndani ya jamii E: Ni chanzo kikuu cha mapato ya shule

11. Katika maisha kila mmoja wetu anapaswa kujiwekea malengo yake yatakayomsaidia kufikia ndoto zake. Lipi kati ya yafuatayo siyo muhimu katika kuweka malengo?

A: Utajiri B: Ujuzi C: Ubunifu D: Determination E: Rasilimali

12. Kwa ufahamu ulionao kuhusu mwanasheria mkuu wa serikali, Ipi kati ya kauli zifuatazo kuhusu mwanasheria mkuu wa serikali siyo sahihi?

A: Yeye ni mbunge B: Ni mteule wa Rais C: Yeye anamuapisha Rais D: Yeye ni mjumbe wa baraza la mawaziri E: Yeye anafanya kazi upande wa muhimili wa serikali 

13. Soma kwa makini vyeo hivi; Kamati ya shule, Mwalimu mkuu, Mwalimu mkuu msaidizi, Mwalimu wa taaluma, Mwalimu wa nidhamu, waalimu na vilanja. Lipi kati ya yafuatayo linaweza kusimama badala yake?

A: Majukumu ya shule B: Wafanyakazi wa shule C: Muundo wa uongozi wa shule D: Muundo wa serikali ya Kata E: Muundo wa serikali ya Kijiji

14. Shule ina chombo ambacho kinaongozwa na wanafunzi wenyewe. Chombo hichokinajulikana kama Baraza la wanafunzi. Je, kuna umuhimu gani wa kuwa na chombo hicho shuleni kwenu?

A: Inasaidi wanafunzi kujadili mambo yao na kuyawasilisha kwa uongozi wa shule
B: Inasaidia wanafunzi kujadili tabia za walimu C: Inasaidia kuchukua hatua za kinidhamu dhidi ya walimud
D: Inasaidia wanafunzi kutengeneza sharia na kanuni za shule
E: Inatoa fursa kwa wanafunzi kujadili maisha ya wazazi wao

15. Mtu akielezea kuhusu urithishwaji wa desturi au imani kutoka kizazi kimoja hadi kingine vinavyofanyika kwa muda mrefu, anakuwa akilenga nini?

A: Utamaduni B: Mila C: Miiko D: Tabia E: Desturi

16. Kwa uchunguzi uliofanya juu ya bendera ya Rais, ni alama gani inapatika katikati?

A: Twiga B: Ngao ya taifa C: Fedha D: Mwenge wa uhuru E: Picha ya Rais

17. Rushwa haijawahi kuwa nzuri katika jamii yoyote kwa sababu ni chanzo cha matatizo miongoni mwa wanajumuiya. Kama mwana jamii, bainisha matatizo miongoni mwa haya yafuatayo ambayo hayatokani na rushwa.

A: Huduma duni za kijamii B: Migogoro C: Magonjwa D: Kuporomoka kwa maadili E: Umaskini

18. Jayson anaeishi katika jumuia yenye watu wa kabila, hitikadi za kisiasa, imani za kidini na hali ya kiuchumi tofauti. Je, kipi kati ya yafuatayo anatakiwa kuwa nayo ili aishi kwenye jamii hiyo kwa anani?

A: Uvumilivu B: Uwazi C: Unafiki D: Chuki E: Utajiri

19. Jamii yetu ina watu wenye tabia tofauti. Baadhi ya tabia ni nzuri na nyingine zinaharibu mahusiano mema baina yetu. Nini madhara ya unafiki katika jamii yetu?

A: Migogoro B: Upendo C: Ujinga D: Ushirikiano D: Urafiki

20. Kilanja wa taaluma anawajibika kusimamia mambo yote yanayohusiana na taaluma shuleni. Nini kati ya yafuatayo ni jukumu la kiranja mkuu?

A: Mapato na matumizi ya shule B: Ujenzi wa majengo ya shule C: Kazi zote shuleni D: Kusimamia miradi E: Kusimamia viranja wote

21. Mgawanyo wa madaraka ktika nchi ya kidemokrasia kunaongeza ufanisi katika vyombo vya maamuzi. Ni muhimili upi wa serikali unahusika na utekelezwaji wa sharia na sera?

A: Mahakama B: Serikali C: Baraza la mawaziri D: Magereza E: Bunge

22. Matumizi ya intaneti yana madharachanya na hasi. Lipi kati ya yafuatayo ni baya kwa upande wa wanafunzi wanaotumia intaneti?

A: Kujifunza matusi B: Kujifunza jinsi kukotoa hesabu C: Kujifunza namna ya kupika vyakula D: Kujifunza nmna ya kuchaza michezo E: Kuuza bidhaa

23. Ni lipi kati ya yafuatayo ni kweli kuhusu namna mswada unavyokuwa sheria?

A: Unaposainiwa na spika wa bunge B: Unapoletwa bungeni C: Unaposainiwa na kiongozi yeyote wa kitaifa D: Unapojadiliwa katika Bungeni E: Unaposainiwa na Rais

24. Kuna wawakilishi wawili katika serikali ya Kata. Hii ina maana mwakilishi wa wananchi na mwakilishi wa serikali. Ni kwa aina gani ya uchaguzi unafanyika kupata mwakilishi wa watu katika kata?

A: Uchaguzi mdogo B: Uchaguzi mkuu C: Uchaguzi wa serekali za mitaa D: Uchaguzi wa bunge E: Uchaguzi wa wawakilishi

25. Kuheshimu jamii maana yake ni kujali na kuhudumia watu vizuri. Yafuatayo ni matendo ambayo hayaoneshi heshima kwa wanajumuiya

A: Kusalimu wakubwa B: Kulewa C: Kuiba D: Kutukana wakubwa E: Kutoheshimu imani za watu wengine

26. Eneo dogo la serikali katika maeno ya vijijini ni Kijiji. Nani ni mwenyekiti wa halmashauri ya kijiji?

A: Mwenyekiti wa kijiji B: Wanakijiji wote C: Mtendaji wa kijiji D: Mwenyekiti wa kitongoji E: Diwani wa kata

27. Moja ya majukumu ya mtoto ni kufanya kazi za nyumbani. Lipi siyo jukumu la mtoto miongoni mwa machaguo yafuatayo?

A: Kuhakikisha usalama wa familia B: Kufanya kazi za nyumbani C: Kupata elimu D: Kutunza mazingira E: Kuheshimu wakubwa

28. Kwa uelewa wako, lipi kati ya yafuatayo siyo mfano wa kaulimbiu ya shule ?

A: Elimu ni ujuzi B: Elimu ni mwanga C: Elimu ni uhuru D: Utoro kwa ufaulu mzuri E: Elimu haina mwisho

29. Lipi kati ya yafuatayo ni utaratibu wa namna ya kumpata Rais wa Jamuhuri ya muungano wa Tanzania?

A: Kupendekezwa na rafiki yake B: Kupemdekeszwa na bunge C: Kuteuliwana waziri mkuu D: Kuteuliwa na chama chake cha siasa E: Kuteuliwa na wananchi ndani ya mkoa wake

30. Mjomba wangu ni mmoja ya viongoze wa Ktata ya Msondo. Yeye ni kiongozi mkuu wa kisiasa katika Kata. Je, Mjomba wangu ni nani katika serikali ya Kata?

A: Afisa mtendaji wa Kata B: Ofisa wa Kata C: Diwani D: Maya E: Mkuu wa wilaya

31. Ikiwa una kazi ya kuelemisha jamii kuhusu shughuli ambazo zinatunza mazingira, Ipi kati ya shughuli zifiatazo utawashauri wazifanye?

A: Kukata miti mingi ili kupata mkaa B: Kuhamasisha ufugaji wa mifuko wengi C: Shughuli za kurejeleza D: Kuhamasish matumizi wa kuni E: Kulima kribu na mto.

32. Ni katika chombo kipi miongoni mwa vifuatavyo watu wanaothibitisha uteuzi wa waziri mkuu hupatikana?

A: Mahakama` B: Jaji mkuu B: Mwanasheri mkuu D: Bunge E: Baraza la mawaziri

33. Moja kati ya vigezo vya mtu kuchagua kiongozi ni kuwa mtu mzima mwenye umri wa miaka 18. Ikiwa Anna ana umri wa miaka 14, Je, ni baada ya muda wa miaka mingapi ataruhusiwa kuchagua kiongozi anayemtaka?

A: Miaka 4 B: Miaka 5 C: Miaka 18 D: Miaka 7 E: Miaka 3

34. Haki zinaweza kuwa za kijamii au za kisiasa. Ipi katia ya zifuatazo ni haki ya kisiasa mbayo wananchi wanapaswa kupata?

A: Kulindwa B: Kupata kazi C: Kuchagua viongozi D: Kuishi popote E: Kuabudu popote

35. Kuna baadhi ya sifa ambazo kama mwanafunzi anazo anaweza kufanya vizuri au vibaya kitaaluma. Ni nini kinatokea kwa manafunzi ambaye ni mwenye matumaini?

A: Ana mtazamo chanya katika maisha yake B: Anapoteza matumaini C: Anaongea uongo D: Anamtazamo hasi kwa wengine E: Hana uwezo wakutatau changamoto za maisha

36. Ni kitendo kipi miongoni mwa vifuatavyo kinaweza kusababisha uhusiano hafifu katika jamii?

A: Kusalimia B: Kuhudumia wengine C: Ubaguzi D: Mshikamano E: Ushirikiano

37. Kuna mambo mali bali ambayo husababisha uharibifu wa mazingira ikiwemo shughuli za binadamu. Ipi kati ya shughuli zifuatazo haichangii uharibifu wa mazingira.

A: Kulisha wanyama wengi eneo dogo B: Shughuli za viwanda C: Ukataji miti D: Upandaji miti E: Uchimbaji madini

38. Bainisha njia nzuri ya kukabiliana na changamoto za maisha kwa mwanafunzi miongoni mwa machaguo yafuatayo.

A: Kuwa na hasira B: Kulaumu wengine C: Kutoheshimu sheria za shule D: Kutafuta huduma ya ushauri E: Mahudhurio hafifu

39. Biashara ya Kimataifa ni moja ya vitu muhimu katika kudumisha uhusiano mwema na watu kutoka mataifa mbalimbali. Kipi kati ya yafuatayo hakiashirii kwamba Tanzania ina uhusiano mzuri na Mataifa mengine?

A: Biashara kati ya Tanzania na Mataifa Mengine B: Uwepo wa balozi mbalimbali C: Kuwa na miradi ya pamoja D: Kupiga marufuku biashara baina ya mataifa hayo E: Kutembeleana kwa marais wan chi hizo

40. Maamuzi sahihi ni kitu muhimu katika maisha. Lipi kati ya yafuatayo halifai kataika kuchukua maamuzi sahihi?

A: Kufahamu tatizo B: Kubuni mikakati C: Kufanya tathmini D: Kudharau tatizo E: Kutafuta ushauri nasaha

SEHEMU B: (Alama 10)

Kwa swali la 41 – 45, andika majibu katika nafasi uliyopewa kwenye karatasi ya kujibia (OMR) kwa kutumia kalamu ya wino wa bluu au mweusi.

41. Juma ni mwanadiplomasia aliyeteuliwa na rais mwaka jana kuiwakilisha inchi yetu huko Marekeni. Je, ofisi ya mwakilishi huyo wa rais huko Marekani inaitwaje?

42. Nini umuhimu wa kuwapa kipaumbele watu wenye mahitaji maalumu katika maeneo ambapo huduma zinatolewa? Eleza kwa kifupi mambo mawili.

43. Elezea sifa mbili za mgombea wa urais katika Jamhuri ya mmungano wa Tanzania.

44. Je, kupepea nusu mlingoti kwa Bendere ya Taifa kuna maana gani?

45. Kuna nja mbali mbali ambazo inchi inaweza kuzitumia kuanzisha na kudumisha uhusiano mwema nan inchi nyingine. Elezea kwa kifupi njia mbili ambazo inchi yetu inaweza kutumia ili kudumisha uhusiano mwema na nchi nyingine.

OFISI YA RAIS - TAWALA ZA MIKOA NA SERIKAKI ZA MITAA, HALMASHAURI YA WILAYA YA UVINZA

MTIHANI WA KUMALIZA ELIMU YA MSINGI - 2023

SOMO: URAIA NA MAADILI DARASA: VII 

MUDA: SAA 1:30 

  SEHEMU A: 

Chagua jibu sahihi kisha andika herufi yake kwenye mabano uliyopewa

1. Ni kiongozi yupi wa kata kati ya wafuatao huchaguliwa na wananchi katika uchaguzi mkuu wa Rais na wabunge?__

A. ofisa mtendaji wa kata B. diwani C. mwenyekiti wa kijiji D. wajumbe wa kata [     ]

2. Mwajiriwa wa serikali na mtendaji mkuu wa shughuli zote za kata ni yupi? ______

A. afisa elimu kata B. afisa maendeleo jamii C. ofisa mtendaji wa kata D. diwani wa kata [     ]

3. Bendera ya taifa imepambwa na rangi kuu nne ambazo hubeba maana nzito kwa taifa letu. Je, ni rangi ipi huwakilisha madini yanayopatikana nchini? _____ 

A. nyekundu B. njano C. nyeusi D. bluu [     ]

4. Chombo cha kitaifa ambacho huwaunganisha Watanzania katika kuwasiliana ni ______ 

A. Wimbo wa taifa B. redio C. lugha ya Kiswahili D. simu za mkononi [     ]

5. Kati ya vifuatavyo kipi hutumika kuhifadhi na kulinda sheria zote zinazotungwa na Bunge la Jamhuri ya muungano wa Tanzania? ______

A. mahakama zote nchini B. magereza C. jeshi la polisi D. katiba ya jamhuri ya muungano wa Tanzania [     ]

6. Unapoona mtu mwenye asili ya India anaongea Kiswahili inamaanisha nini? ____ 

A. Hajui lugha yake ya kihindi B. Anakipenda Kiswahili kuliko kihindi C. Anaichukia lugha ya kihindi D. Anaimarisha uhusiano wa kiutamaduni na nchi yetu [     ]

7. Taifa letu lina historia ndefu kabla na baada ya uhuru. Kila tarehe 7 Aprili huwa tunaadhimisha _____ 

A. kumbukumbu ya kifo cha Baba wa taifa B kumbukumbu ya kifo cha Rais wa kwanza wa Zanzibar C. siku ya uhuru wa taifa D. maonesho ya biashara ya kimataifa [     ]

8. Mwenendo wa maisha unaohusisha mila, desturi, jadi na asili ya watu hujulikana kama: ______ 

A. jamii B. itikadi C. utamaduni D. mazoea [     ]

9. Kati ya zifuatazo zipi ni miongoni mwa tunu za taifa letu? ________ 

A. lugha ya kiswahili, umoja, mshikamano, upendo na utu B. katiba, bendera ya taifa C. fedha za nchi, wimbo wa taifa na lugha ya taifa D. utamaduni, ndege za taifa na umoja na mshikamano [     ]

10. Katika ukuaji wa mtoto kuna mambo yanapaswa kuzingatia kati ya mtoto wa kike na wa kiume; ambapo _____ 

1. mtoto wa kiume kupewa kipaumbele kuliko wa kike kwa kuwa ni shujaa 
2. mtoto wa kike afunzwe kazi za nyumbani pekee 
3. wapewe elimu ya jinsia kulingana na mabadiliko wanayopitia 
4. watengwe, wasikaribiane kuwaepusha na shewrati [     ] 

11. Zifuatazo ni idara zinazosimamia majukumu mbalimbali katika serikali ya mkoa isipokuwa: ______ 

A. mipango na uratibu B. afya na ustawi wa jamiii C. uchumi, uzalishaji na idara ya elimu D. sensa ya watu na makazi kwa taifa [     ]

12. Kamati ya ushauri ya mkoa ni kikao cha juu cha mkoa kinachojadili na kutoa uamuzi kuhusu masuala mbalimbali ya maendeleo katika mkoa, je kikao hiki hufanyika mara ngapi kwa mwaka? ______

A. mara mbili B. mara nne C. mara tatu D. mara moja [     ]

13. Wakuu wa idara katika halmashauri za wilaya huwajibika kwa nani? _____

A. mkuu wa wilaya B. mkurugenzi wa halimashauri C. mkuu wa wilaya D. idara husika [     ]

14. Matendo yasiyofaa katika jamii kama vile ubakaji, ulawiti, ajira za utotoni na kunyimwa mahitajhi muhimu mara nyingi hufanywa na ndugu au wazazi katika familia. Je, ipi ni njia sahihi ya kupambana na tatizo hili? _______ 

1. wanao fanyiwa matendo haya kukaa kimya kuepuka kuadbibiwa 
2. kuondoka katika familia hiyo
3. kuwatilia sumu kwenye chakala waliofanya ukatili huo
4. kutoa taarifa kwenye sehemu stahiki ili kupata haki zao [     ]

15. Kwanini tunashauriwa kuwatembelea majirani, kuwajulia hali, na kushirikiana katika shughuli za maendeleo? ____ 

A. kupata mikopo kutoka kwa majirani zete B. kujipendekeza kwao C. kukuza mahusianao bora katika jamiii D. ili kuwaelimisha juu ya mambo yanayotokea [     ]

16. Moja ya faida ya kujiunga na klabu mbalimbali shuleni ni: ___

A. kukuza umahiri wa majibizano kwa kupaza sauti B. kukuza uelewa na kujiamini C. kuwa maarufu na kuimarisha utengano katika jamii D. kuongeza ujanja [     ]

17. Waathirika wa UKIMWI, walemavu, na wanaotumia madawa ya kulevya tunapaswa ______ katika jamii. 

A. kuwatenga B. kuwashauri, kuwajali, na kuwasaidia C. kukaa mbali nao D. kuwakashifu [     ]

18. Kati ya yafuatayo yapi ni madhara ya vitendo vya ukatili katika familia au jamii? _____

A. kuenea kwa magonjwa, vifo na kuongezeka kwa watoto wa mtaani B. kukosa ajira katika mda stahiki C. kujenga jamii iliyobora kwa adhabu kali D. hakuna madhara [     ]

19. Serikali ya kidemokrasia huongozwa na nani? _____

A. watu wachache B. wananchi wote C. wanajeshi D. wawakilishi wa wananchi [     ] 

20. Yapi ni majanga ya asili yanayoweza kupelekea uharibifu wa miundombinu na mazingira?

A. uzalishaji wa viwandani na vyombo vya usafiri B. uchimbaji wa madini na shughuli za kilimo C. mafuriko, milipuko ya volcano na kimbunga D. ukataji miti ovyo na vita [     ]

21. Jukumu la kusimamia utunzaji wa mazingira lipo chini ya: _________ 

A. ofisi ya tamisemi B. taasisi ya mazingira ya taifa C. ofisi ya Rais D. ofisi ya makamu wa Rais Jamhuri ya muungano [     ]

22. Ipi kati ya hizi zifuatazo SIYO faida ya kuwa na subira? ______ 

A. Kupata hekima B. Kuchukua uamuzi sahihi C. Kuogopa D. Kupata utulivu wa akili [     ]

23. Jamii tegemezi husababishwa na ________ 

A. taifa kuwa na watu wengi B. vijana kutoshiriki katika shughuli za maendeleo C. kua na ombaomba wengi D. kukosa misaada kutokas nchi zilizoendelea [     ]

24. Kati ya zifuatazo ni rasilimali gani hupatikana nchini Tanzania tu? ________

A. bahari ya Hindi B. madini ya Tanzanite C. ziwa Tanganyika D. mizazi yenye oksijeni [     ]

25. Ni kitendo gani kati ya hivi huchangia uharibifu wa rasilimia aridhi?____ 

A. kilimo cha matuta kukinga mteremko B. kutumia mbolea za viwandani C. kubadilisha mazao kila msimu D. kilimo cha umwagiliaji [     ]

26. Kati ya zifuatazo ni ipi njia sahihi ya kuepusha migogoro katika jamii? _____ 

A. kuwafunga jela watu wakorofi B. kuzuia uvutaji wa bangi C. kuzingatia sheria na haki katika jamii D. kujenga kituo cha polisi [     ]

27. Kiongozi mzuri ni yule anaefata _____ 

A. matakwa ya watu wake B. mtazamo wa watu wengi C. maono kutoka kwa wadau wa siasa D. misingi ya utawala [     ]

28. Kitendo cha kujifanya mwema machoni mwa watu lakini kiuhalisia siyo mwema hujulikana kama _____ 

A. Unafiki B. Uvumilivu C. Ukatili D. Uwazi [     ]

29. Unaposhuhudia vitendo vya ukatili uwapo shuleni unapaswa kutoa taarifa wapi? _______

A. Polisi B. Mahakamani C. Mwalimu wa ushauri nasaha au kwa mwalimu yeyote D. Serikali ya mtaa [     ]

30. Katika familia ikitokea changamoto nani hufanya maamuzi? _____ 

A. baba na watoto wa kuime pekee B. baba na mama C. wanafamilia wate hushauriana na kufikia muafaka D. baba peke ake [     ]

31. Saikolojia ni sayansi ya kuchunguza tabia, mtazamo na imani walizonazo watu inavyoathiri mambo watendayo. Je, ni zipi athari za kisaikolojia? __ 

A. ulemavu, upofu na uziwi B. kuwa na hofu, kutojiamini, na kupata mshituko C. wizi, kuvaa nguo fupi, na uvutaji wa madawa D. yote ni majibu sahihi [     ]

32. Wanafunzi wenye nidhamu njema ndio hufanya vizuri kwenye masomo. Unafikiri ni kwanini? ______ 

A. wanapendelewa na walimu B. wanatumia muda wote kusoma tu

C. wanatekeleza majukumu yao kwa wakati na kujifunza kwa bidii D. wanakuwa na akili nyingi [     ]

33. Kutumia mitandao bila kufuata tamaduni na maadili ya watanzania kuna athari zifuatazo:______ 

1. kukosa fedha za kigeni, kupunguza utalii nchini na kukuza lugha 
2. mmmomonyoko wa maadili, uharibifui wa mila na tamaduni za mtanzania 
3. kujenga jamii iliyo bora kwa kuiga wazuingu
4. ongezeko la joto duniani [     ]

34. Nini maana halisi ya sheria? _______ 

A. kanuni zinazoongoza taasisi au nchi B. hukumu kwa wahalifu C. ni mwongozo wa kitamaduni D. tuzo apewayo aliyefanyiwa makosa [     ]

35. Ipi ni haki ya mtoto?__

A. haki ya kupata ajira B. haki ya kuolewa C. haki ya kutoa mawazo D. kusoma kwa bidii [     ]

36. Katiba ya Jamhuri ya muungano wa Tanzania ya mwaka 1977 ina sura ngapi?_ 

A. 20 B. 15 C. 12 D. 10 [     ]

37. Ipi ni kazi ya vyama vya siasa nchini? ______ 

1. kuelimisha na kushawishi watu kuhusu sera na malengo yao
2. kukosoa serikali iliyopo madarakani 
3. Kufanya kampeni wakati wa Harakati za uchaguzi 
4. kuibua magaidi waliopo nchini na kuwashitaki [     ]

38. Moja ya wajibu wa kila raia wa tanzania ni: ___ 

A. kulinda amani, umoja, na uhuru wa taifa B. kuweka bendera ya taifa nyumbaniu C. kujua kuimba wimbo wa taifa D. kuunga mkono chama cha CCM [     ]

39. Serikali ya Jamhuri ya Muungano ina mgawanyo wa madaraka. Hii husaidia ______ 

1. mtu mwenye madaraka kunyenyekewa 
2. kuepusha mwingiliano katika kutekeleza majukumu 
3. kusaidia serikali iliopo madarakani kutawala kwa muda mrefu 
4. kuongeza umakini [     ]

40. Uraia wa Tanzania hupatikana kwa njia tatu ambazo ni: _____ 

1. kutumia kitambulisho cha mpiga kura, cha nida na kuzaliwa 
2.  kununua, kurithi na kujiandikisha 
3. kuzaliwa, kurithi na kuandikishwa 
4. kuzaliwa, kusoma na kurithi [     ]

SEHEMU B: Jaza nafasi zilizoachwa wazi.

41. Jumuiya ya madola ni umoja wa mataifa huru yaliyokuwa makoloni ya uingereza ikiwemo uingereza yenyewe

Jumuiya hii ilianzishwa mwaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

42. Kitendo cha watu wawili au zaidi kufanya kazi pamoja huitwa: . . . . . . . .... . . . . . . . . ....

43. Kitendo cha kumwambia mtu alichokifanya sio sahihi ni . . . .... . . . . . . . . . . . . ..............

44. Mfumo wa utawala ambapo wananchi hushirikishwa katika maamuzi . . . . . . .. . ... . . . . . .

45. Mfumo ambao huwaunganisha watu katika ulimwengu na kuifanya dunia kama kijiji kwa kutumia teknolojia ya habari na mawasiliano unaitwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MKOA WA SIMIYU HALMASHAURI YA MJI WA BARIADI 

MTIHANI WA KWANZA WA UTAMILIFU KATA - FEBRUARI 2023 

DARASA LA SABA URAIA NA MAADILI

Muda : Saa 2:00 

Maelekezo

1. Karatasi hii ina sehemu A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano (45).
2. Jibu maswali yote katika kila sehemu.
3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika fomu maalumu ya kujibia (OMR).
4. Jaza taarifa zote katika fomu ya OMR.
5. Weka kivuli katika kila tarakimu ya Namba yako ya Mtihani kwenye nafasi husika katika fomu ya OMR.
6. Weka kivuli katika herufi ya jibu sahihi kwa swali la 1 hadi 40 katika fomu yako ya kujibia uliyopewa. Kwa mfano, kama jibu sahihi ni A weka kivuli kama ifuatavyo:

7. Ukigundua kuwa herufi uliyowekea kivuli si jibu sahihi, futa kivuli hicho kwa umakini kwa kutumia kifutio safi kabla ya kuweka kivuli katika herufi mpya.
8. Tumia penseli ya HB tu katika kujibu swali la 1 hadi 40 na kalamu ya Wino wa bluu au mweusi kujibu swali la 41 hadi 45.
9. Simu za mkononi na Vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A: (Alama 40)

Kwa swali 1-40, tafuta majibu kisha chagua jibu sahihi na usilibe herufi ya jibu hilo katika karatasi maalumu ya OMR uliyopewa.

1. Kuna vitu vingi tunaweza kusema kuhusu shule yetu kwa sababu tunaipenda sana na tungetamani watu wengi wafahamu jinsi tunavyojisikia kwajili ya shule yetu. Kipi kati ya yafuatayo ni kitu sahihi tunaweza kufanya ili kuwaonyesha watu kwamba tunajivunia shule yetu?

A: Kutembelea maktaba ya shule mara kwa mara B: Kutunga nyimbo na mashairi kuhusu shule yetu C: Kutoa msaada kwa wahitaji. D: Kufanya vizuri katika mitihani yetu E: Kuheshimu walimu wetu.[       ]

2. Tanzania ni nchi iliyobarikiwa kwa kuwa na rasilimali nyingi. Ipi kati ya njia zifuatazo inaweza kutumiwa na wahusika kuitangaza?

A: Kuimba winbo wa taifa B: Kushiriki katika shughuli za michezo mbalimbali C: Kuwa na idadi kubwa ya watu D: Kuongeza idadi ya mabasi ya umma E: Kuepuka kuwa na inchi marafiki

3. Ni jambo la wazi kwamba upendo baina ya watu katika jamii ndiyo msingi wa maendeleo kijamii na kiuchumi. Bainisha moja kati ya machaguo yafuatayo ambalo ni umuhimu wa kusaidia wahitaji A: Inawafanya wajione ni sehemu ya jamii. B: Inaongeza idadi ya wahitaji. C: Inaongeza idadi ya wafadhili. D: Inaongeza kiburi kwa wahitaji. E: Inaongeza idadi ya watu tegemezi katika jamii.

4. Shule ina alama mbalimbali zinazoitambulisha na kuitofautisha na shule zingine. Ni kipengele gani katika nembo ya shule hutumika kama kichocheo kwa mwanafunzi kuongeza juhudi shuleni na baada ya kuhitimu shule?

A: Rangi ya nembo hiyo B: Jina la shule C: Alama zilizomo D: Kaulimbiu ya shule E: Nembo ya shule. [       ]

5. Kaka yangu ni naibu waziri katika Wirara ya Elimu, Sayansi na Teknolojia. Ni kauli ipi kati ya zifuatazo si ya kweli kuhusu kaka yangu?

A: Ni mbunge B: Ni mteule wa raisi C: Ni mjumbe wa baraza la mawaziri D: Ni msaidizi wa Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknologia E: Ni msimamizi mkuu wa wizara ya elimu Sayansi na Teknologia. [       ]

6. Moja ya majukumu ya kiongozi ni kuhakikisha kwamba watu wa wa eneo lake wako salama dhidi ya tishio lolote la usalama wao. Je ni nani kati ya viongozi wafuatao ni mwenyekiti wa kamati ya ulinzi na usalama ya mkoa?

A: Kamanda wa polisi wa mkoa B: Katibu tawala wa mkoa C: Mkuu wa mkoa D: Mganga mkuu wa mkoa E: Afisa elimu mkoa. [       ]

7. Umeteuliwa kama mjumbe wa kamati inayoishauri serikali ya Jamuhuri ya muungano wa Tanzania. Lipi kati ya mabo yafuatayo halitakuwa miongoni mwa mambo muhimu utakayoshauri yaendelezwe ili kulinda uhuru na umoja wa nchi?

A: Kuheshimu haki za binadamu B: Kulinda mipaka ya nchi C: Kukemea matendo maovu D: Kujenga uhusiano mwema na nchi jirani E: Kufunga mipaka yote ili kuepuka wageni [       ]

8. Kuna mihimili mitatu ya nchi ambayo ni Serikali, Mahakama na Bunge. Lipi kati ya yafuatyo siyo jukumu la Bunge la Jamhuri ya muungano wa Tanzania?

A: Kupiga kura ya kutokuwa na imani na raisi B: Kuthibitisha uteuzi wa waziri mkuu C: Kuchagua spika D: Kuchunguza matendo ya rushwa na matumizi mabaya ya ofisi E: Kutafsiri sheria [       ]

9. Jamii tunayoishi ina watu wenye tabia tofauti tofauti. Lipi kati ya yafuatayo unaweza kulitumia kuwawasaidia rafiki zako kuacha kufanya matendo maovu katika jamii?

A: Michezo B: Makundi rika C: Maeneo ya kupumzikia D: Fedha nyingi E: Urafiki [       ]

10. Kuna matendo mbalimbali yanayotendeka katika jamii yetu. Baadhi yanakubalika na mengine yanafaa kukemewa. Ni tendo lipi kati ya haya utalikemea ikiwa utakuta rafiki yako akilifanya?

A: Majadiliano shuleni B: Ukandamizaji C: Kazi za nyumbani D: Kujisomea E: Kusaidia wahitaji. [       ]

11. Kuna changamoto mabalimbali ambazo mwanadamu anapitia na hata zina mfanya apoteze matumaini. Unadhani nini kinatakiwa ili mtu huyo astahilimili changamoto na hatimaye kupata mwelekeo wa maisha yake?

A: Moyo wa kuMoyo wa kukata tama B: Huduma ya unasihi C: Huduma za kifedha D: Kuwa muwazi kwa kila moja E: Makundi rika. [       ]

12. Mwanakijiji mmoja wa kijiji cha Kapemba alitaka kujua kitu kimojawapo kati ya vitu vinavyounda mazingira ya kijiji ambacho kikiharibiwa husababisha upungufu wa mvua . Unafikiri lipi lilikuwa jibu sahihi kwa mwanakijiji huyo?

A: Ardhi B: Maji C: Msitu D: Wanyama E: Mvua. [       ]

13. Kila mmoja anahitaji marafiki katika kazi zake za kila siku. Lipi kati ya yafuatayo linaweza kuimarisha uhusiano baina ya watu wa jamii fulani?

A: Kutembeleana B: Kushiriki shughuli za maendeleo ya jamii C: Kushiriki katika michezo D: Kusaidiana E: Kudhoofisha mwingiliano wa kijamii. [       ]

14. Tunashauriwa kuendelea kutathmini utendaji kazi wetu binafsi au kundi kwa kila hatua katika kazi zetu za kila siku. Je kujitathmini kuna umuhimu gani katika maisha ya mwanafunzi?

1. Inamwezesha kuelewa masomo shuleni
2. Inamwezesha kufahamu walimu wote shuleni
3. Inamwezesha kulipa ada kwa wakati
4. Inamwezesha kuona matatizo ya wanafunzi wengine katika masomo yao
5. Inamwezesha kuelewa madhaifu yake na kuchukua hatua stahiki. [       ]

15. Kuna jamii za kitanzania ambazo bado zinakabiliwa na matatizo kama mimba na ndoa za utotoni. Unafikiri ni lipi kati ya yafuatayo linaweza kusaidia vijana wa jamii hizo kumaliza tatizo hilo?

A: Elimu ya afya ya uzazi B: Kushiriki kwenye mikutano ya hadhara C: Hali ya kiuchumi ya jamii ile D: Ushauri wa wazazi wa jamii ile E: Kutenga vijana na jamii ile

16. Kuna majukumu mbalimbali ambayo yanafanywa na wazazi au watoto katika familia zetu. Bainisha kati ya yafuatayo wajibu wa mtoto katika familia.

A: Kutoa elimu B: Kufariji familia C: Heshima na Nidhamu D: Kulinda familia E: Kuonesha njia kwa wanafamilia wengine. [       ]

17. Wakati wa somo kuhusu kutetea haki za binadamu, mwalimu wetu alimuuliza Julius ataje mila na desturi zinazokiuka haki za binadamu. Lipi kati ya yafuatayo halikuwa jibu sahihi ambalo Julius alitoa?

A: Ndoa za utotoni B: Ukeketaji C: Kutokuwapo usawa wa kijinsia D: Kurithi wajane E: Jinsi zote kufanya kazi za nyumbani. [       ]

18. Nani ni mwenyekiti wa kamati ya taaluma kwa mujibu wa majukumu ya viongozi shuleni?

A: Mwalimu Mkuu B: Mwalimu Mkuu Msaidizi C: Mwalimu wa taaluma D: Mwalimu wa darasa E: Kiranja Mkuu. [       ]

19. Udanganyifu hutokea pale mtu anapoweka mbele maslahi binafsi. Hii inaweza kudhihirika katika miundo tofauti kama vile hongo, ubadhilifu na matumizi mabaya ya rasilimali za umma. Lipi kati ya machaguo yafuatayo ni suluhisho la tatizo kama hilo katika jamii yetu?

A: Uadilifu B: Viongozi matajiri C: Ujuzi wa uongozi D: Viongozi wenye ushirikiano hafifu E: Viongozi wenye elimu nzuri. [       ]

20. Kuwa Kiongozi katika jamii, mtu anatakiwa kujitolea muda wake wote kuhudumia watu katika jamii hiyo bila kuweka maslahi yake mbele. Kama raia, ni sifa ipi kati ya zifuatazo inaweza kukuongezea imani kuwaamini viongozi wa jamii yako?

1. Kupewa pesa na viongozi hao 
2. Kuhusishwa na wizi wa rasilimali za umma.
3. Uwazi wa viongozi wa jamii yako 
4. Kupewa kipaumbele na viongozi katika kupewa huduma 
5. Kupewa tenda za miradi kwenye kijiji chenu. [       ]

21. Ni kawaida kuwasikia viongozi wetu wakihimiza matumizi bora ya fedha za umma. Unadhani nini kitatokea endapo fedha za umma zitatumika vizuri?

1. Wananchi watapata gawio lao kila mwaka.
2. Huduma za jamii zitaboreshwa.
3. Viongozi watapata magari mazuri. 
4. Kutakuwa na huduma duni za jamii.
5. Viongozi watakuwa maskini. [       ]

22. Kuna rasilimali mbalimbali nchini kwetu. Baadhi ya ya rasilimali hizo zimetengenezwa na binadamu wakati nyingine ni za asili. Ni rasilimali ipi kati ya zifuatazo inawezesha nyingikuwepo?

A: Hewa B: Ardhi C: Madini D: Mwanadamu E: Maji. [       ]

23. Uwazi, uwajibikaji, umoja na uzalendo ni baadhi tu ya njia ambazo mtu anaweza kuzitumia kuzuia rushwa. Unadhani ni wapi unaweza kuripoti vitendo vya rushwa mara tu unapovishuhudia?

A: CCM B: TAMWA C: TAKUKURU D: JWTZ E: CHRGG [       ]

24. Kama mwanafunzi, unadhani utafanya nini ili kuepuka adhabu za mara kwa mara shuleni?

1. Kujenga urafiki na walimu wote
2. Kuwapa zawadi walimu wote
3. Kutii sheria na miongozo ya shule
4. Kujificha mara tu baada ya kufanya kosa
5.  Kuwaambia wazazi au walezi [       ]

25. Ipi kati ya zifuatazo ni njia bora ya kuhifadhi mazingira?

A: Kulima karibu na vyanzo vya maji B: Kuelekeza maji taka mtoni C: Kukata miti D: Kubadili taka kuwa bidhaa E: Kuchimba mchanga kwenye kingo za mto [       ]

26. Unatumia simu ya mkononi na imeunganishwa na intaneti. Ni lipi kati ya mambo yafuatayo utaepuka kusambaza kwa rafiki yako?

A: Taarifa za siri B: Picha zenye staha C: Ujumbe wa salamu kwa rafiki yako D: Taarifa ya uhakika E: Ujumme juu ya kuzuia UVIKO-19 [       ]

27. Tuna vyama vya siasa zaidi ya 17 ncini kwetu na bado wanachama wa vyama hivyo wanaishi kwa amani ijapokuwa wana itikadi tofauti. Ni kipi kati ya hivi vifuatavyo kinasaidia kuwepo kwa maisha haya ya uelewano baina ya watanzania pamoja na uwepo wa itikadi tofauti?

A: Heshima B: Utiifu C: Uwajibikaji D: Uadilifu E: Uvumilivu [       ]

28. Tunaweza kuzungumza mambo mengi kuhusu malengo ikiwemo namna tunavyotakiwa kupangilia. Kwa uelewa wako, lipi kati ya machaguo yafuatayo SI umuhimu wa kuweka malengo katika maisha ya mtu?

1. Inasaidia kufanya maamuzi sahihi 
2. Inaongeza ubunifu
3. Inamuongezea mtu ari ya kufanya kazi kwa bidii 
4. Inasaidia kutambua mahitaji 
5. Inachelewesha utekelezaji wa malengo yaliyowekwa. [       ]

29. Mwalimu wetu huwa anauliza maswali wakati anapofundisha somo la Uraia na maadili. Hii inaweza kufanyika kwa mdomo au kwa maandishi. Nini dhumuni la kuuliza maswali katiaka maisha ya kila siku?

A: Kuweka mipango mingi B: Kuongeza matatizo C: Kuwafanya watu wasifikiri D: Kupunguza maswali kutoka kwa wengine E: Kutafuta suluhisho la matatizo mbalimbali. [       ]

30. Mtu anasemekana kuwa na subira ikiwa ana uwezo wa kusubiri au kuendelea kufanya jambo fulani. Unadhani subira inamsaidia nini mtu katika maisha?

A: Inajenga mahusiano mazuri na jamii B: Inaongeza mwanya wa kutokea kwa migogoro C: Inamaliza muda wa shughuli nyingine D: Inadhalilisha watu wengine E: Inaweza kufelisha mipango ya watu. [       ]

31. Tabia ya kuficha hisia halisi za mtu hujulikana kama unafiki. Ipi kati ya haya yafuatayo ni madhara ya tabia hiyo?

A: Urafiki imara B: Mahusiano hafifu ya kijamii C: Upendo baina ya wanajamii D: Kujiamini E: Ubunifu. [       ]

32. Demokrasia ni serikali ya watu kwa watu na kwa ajili ya watu. Ni kanuni ipi ya kidemocrasia inamuwezesha kiongozi kueleza juu ya maamuzi ya utekelezaji wa majukumu yake?

A: Haki za binadamu B: Uwazi C: Uwajibikaji D: Usawa E: Utawala wa sheria. [       ]

33. Matumizi ya intaneti yana upande mzuri na mbaya. Ni lipi kati ya haya yafuatayo ni upande mbaya kwa mwanafunzi anaetumia intaneti?

A: Kujifunza maneno ya kashfa B: Kujifunza njia za kukokotoa hesabu C: Kujifunza njia mbalimbali za kupika vyakula D: Kujifunza njia za kucheza michezo E: Kuuza bidhaa kupitia intanet. [       ]

34. Shule ina chombo ambacho kinajulikana kama Baraza la wanafunzi. Viongozi wa chombo hiki ni wanafunzi wenyewe . Unafikiri kuna umuhimu gani wa kuwa na chombo hiki shuleni?

1. Kinawasaidia wanafunzi kujadili mambo yao wenyewe na kuyawasilisha kwa uongozi wa shule.
2. Inawasaidia wanafunzi kujadili tabia za walimu.
3. Inawasaidia wanafunzi kuchukua hatua za kinidhamu dhidi ya walimu wao.
4. Inawawezesha wanafunzi kutengeneza sheria na kanuni za shule. 
5. Inasaidia kujadili hali ya maisha ya wazazi wa wanafunzi. [       ]

35. Biashara ya kimataifa ni kitu muhimu katika kudumisha mahusiano mema na watu kutoka mataifa mengine. Ni kitu gani kingine kati ya hivi vifuatavyo kinaweza kudumisha mahusiano mazuri na watu wengine kutoka mataifa mbaimbali?

A: Michezo B: Mawasiliano hafifu C: Ukosefu wa viongozi wazuri D: Watu wakorofi E: Elimu nzuri. [       ]

36. Lipi kati ya haya yafuatayo ni njia bora ya kuepuka kushuka kwa viwanda vya ndani kunakosababishwa na athari za utandawazi?

1. Kuwahimiza wananchi kutumia bidhaa zinazotengenezwa hapa nchini
2. Kuingiza bidhaa za viwandani kutoka nje
3. Kuongeza wageni nchini
4. Kuepuka kutumia bidhaa zilizotengenezwa hapa nchini
5. Kuhimiza wananchi kwenda kufanya kazi nchi za nje. [       ]

37. Tanzania ina uhusiano mzuri na nchi jirani. Hali hii imefanya nchi nyingi kutumia bandari ya Dar es Salaam. Ni nchi zipi hutumia bandari ya Dar es salaam kuingiza bidhaa kutoka ughaibuni?

A: Zambia na Malawi B: Jamuhuri ya kidemokrasia ya Kongo na Zimbabwe C: Kenya na Zimbabwe D: Sudani na Zimbabwe E: Namibia na Zambia. [       ]

38. Ni nchi zipi zilifufua Jumuiya ya Afrika Mashariki? Hili lilikuwa swali kutoka kwa mmoja wa wanafunzi katika darasa letu. Unadhani ni jibu gani sahihi lingefaa kwa mwanafunzi huyo?

A: Tano B: Sita C: Tatu D: Saba E: Nne. [       ]

39. Kipi kati ya vyama vifuatavyo ni chama cha siasa kilichosajiliwa na kwa sasa kinafanya shughuli zake nchini Tanzania?

A: ANC B: NCCR – MAGEUZI C: TANU D: NEC E: UTP. [       ]

40. Ndoto ya Ibrahimu ni kuwa kiongozi katika kata yetu. Kwa sasa ana miaka 15. Unafikiri ni baada ya miaka mingapi atakuwa na sifa ya kugombbea nafasi ya udiwani?

A: Miaka saba B: Miaka mitatu C: Miaka sita D: Miaka tisa E: Miaka kumi na nane. [       ] 

SEHEMU B: (Alama 10)

Andika jibu sahihi kwa kila swali la 41-45 katika nafasi iliyoachwa wazi nyuma ya karatasi ya OMR. Tumia kalamu ya wino mweusi au wa buluu.

41. Kwa mujibu wa Katiba ya Jamuhuri ya muungano wa Tanzania ya mwaka 1977, ni aina gani ya uraia mtu anatakiwa kuwa nao kama kigezo muhimu cha kuwa rais wa Jamuhuri ya muungano wa Tanzania?

42. Matokeo ya hisia ni mihemuko ambayo isipodhibitiwa, inaweza kusababisha matatizo makubwa. Elezea kwa kifupi faida mbili za kuthibiti hisia na mihemko.

43. Tanzania inafaidika vipi kiuchumi na kupanuka kwa Jumuiya ya Afrika Mashariki?

44. Elezea kwa kifupi namna anavyopatikana kiranja mkuu shuleni kwenu.

45. Eleza kwa kifupi namna kodi isiyo ya moja kwa moja inavyolipwa serikalini.

JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA OFISI YA RAIS TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA

HALMASHAURI YA MANISPAA YA UBUNGO

MTIHANI WA UTAMILIFU KATA

URAIA NA MAADILI DARASA LA SABA – MACHI, 2023

MUDA: SAA 1:30

MAELEKEZO

1. Mtihani huu una maswali arobaini na tano (45) tu.
2. Jibu maswali yote
3. Soma maelekezo kwa kila kurasa uliyopewa
4. Kumbuka kuandika Jina lako, Namba yako ya mtihani na Jina la shule yako katika karatasi ya kujibia.
5. Tumia penseli ya HB tu.
6. Simu hazihitajiki katika chumba cha mtihani