JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA

BARAZA LA MITIHANI LA TANZANIA

MTIHANI WA KUMALIZA ELIMU YA MSINGI

05 SAYANSI NA TEKNOLOJIA

Muda: Saa 1:30 Mwaka: 2023

Maelekezo

1. Karatasi hii ina sehemu A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano (45).

2. Jibu maswali yote.

3, Soma maelekezo yote yaliyoko katika fomu maalum ya kujibia (OMR).

4. Jaza taarifa zote zinazohitajika katika fomu ya OMR.

5. Weka kivuli katika kila tarakimu ya Namba yako ya Mtihani kwenye nafasi husika katika fomu ya OMR.

6. Weka kivuli kwenye herufi ya jibu sahihi kwa swali la 1 hadi 40 katika fomu yako ya kujibia uliyopewa. Kwa mfano, kama jibu sahihi ni A weka kivuli kama ifuatavyo:

7. Ukigundua kuwa herufi uliyowekea kivuli si jibu sahihi, futa kivuli hicho kwa umakini kwa kutumia kifutio safe kabla ya kuweka kivuli katika herufi mpya.

8. Tumia penseli ya HB to katika kujibu swali la 1 hadi 40, na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kujibu swali la 41 hadi 45.

9. Vifaa vya mawasiliano na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A (Alama 40)

Katika swali 1 - 40, chagua jibu sahihi kisha weka kivuli katika herufi ya jibu hit() katika fomu ya kujibia (OMR) uliyopewa.

1. Ni ogani ipi katika mwili inaathirika zaidi kutokana na unywaji wa pombe kupita kiasi?

1. Ini
2. Figo
3. Mapafu
4. Moyo
5. Ubongo

2. Takamwili zipi hutolewa na mapafu wakati wa kupumua?

1. Maji na oksijeni
2. Kabonidaioksaidi na maji
3. Maji na chumvi
4. Urea na maji
5. Kabonidayoksaidi na oksijeni

3. Ikiwa umealikwa kuwaelimisha wanakuui kuhusu ugonjwa wa vidonda vya tumbo, je, utawashauri kuepuka aina zipi za vyakula pindi wanapopatwa na ugonjwa huo?

1. Vyakula vyenye sukari
2. Vyakula vyenye joto
3. Vyakula vya baridi
4. Vyakula vilivyo na chumvi
5. Vyakula vyenye asidi

4. Nini umuhimu wa seli hai nyeupe ndani ya mwili wa binadamu?

1. Kulinda mwili kutokana na vimelea vya magonjwa
2. Kugandisha damu katika jeraha jipya
3. Kusafirisha gesi ya oksijeni kutoka kwenye moyo
4. Kurekebisha joto la mwilini
5. Kuzuia vijidudu kuingia mwilini

5. Sikio la kati lina vifupa vitatu vilivyoungana kwa mfuatano ambavyo hupokea mitetemo ya mawimbi ya sauti na kupitisha kwenda sikio la ndani. Je, upi ni mpangilio sahihi wa vifupa hivyo vitatu?

1. Fuame, nyundo, kikuku
2. Kikuku, fuame, nyundo
3. Kikuku, nyundo, fuame
4. Nyundo, fuame, kikuku
5. Nyundo, kikuku, fuame

6. Katika ukuaji wa mimea, mizizi hukua kuelekea ardhini. Ni kwa nini mizizi ya mimea hukua kwa mtindo huo?

1. Kufuata hewa na maji
2. Kufuata maji na mwanga
3. Kufuata mwanga na madini
4. Kufuata maji na madini
5. Kufuata joto la wastani na hewa

7. Umeombwa umsaidie mdogo wako wa kike kazi ya kubainisha viumbe hai na visivyo hai. Utachagua kundi lipi kuwakilisha viumbe hai?

1. Mti, gogo la mti, kipepeo na chura
2. Maji, mmea wa mhindi, samaki na chura
3. Kipepeo, chura, maji na mti
4. Samaki, mjusi, mti na kipepeo
5. Maji, nyuki, nyasi na nzi

8. Mwalimu aliwafundisha wanafunzi wake kuwa udongo tifutifu ni bora zaidi kwa kilimo kuliko aina nyingine ya udongo. Ni sifa ipi inayoufanya udongo huo kuwa bora zaidi kuliko aina nyingine?

1. Una mabonge makubwa yanayozuia maji kupita
2. Una kichanga, mfinyanzi na maozo ya viumbe hai
3. Huruhusu maji kupita kwa urahisi zaidi
4. Hupitisha maji kwa taratibu sana
5. Hukauka haraka kuliko mchanga

9. Baba yetu alitufundisha kulima kwa kubadilisha mazao kati ya jamii ya nafaka na mikunde. Unafikiri kufanya hivyo kuna faida gani?

1. Huongeza kaboni
2. Hurahisisha ukuaji wa mimea
3. Hurutubisha ardhi
4. Huzuia mmomonyoko wa udongo
5. Huzuia magonjwa

10. Ukiandika neno SHULE kwenye karatasi nyeupe na kuliweka mbele ya kioo bapa, ni taswira ipi itaonekana katika kioo hicho?

11. Moto umekuwa ukitumika kupasha joto miili yetu wakati wa baridi. Ni kwa njia gani joto hilo huufikia mwili?

1. Mzunguko
2. Mnururisho
3. Msafara
4. Mpitisho
5. Mvukizo

12. Endapo umepewa nafasi ya kuishauri serikali kuhusu aina ya nishati itakayosaidia kuhifadhi mazingira, utashauri kutumika kwa aina gani ya nishati?

1. Fueli
2. Makaa ya mawe
3. Mafuta ya dizeli
4. Kuni
5. Jua

13. Fundi simu aliangusha skrubu za simu kwenye mchanga alipokuwa akipuliza uchafu uliokuwa umejaa kwenye simu. Utamshauri atumie kifaa gani kuzipata skrubu kwa muda mfupi zaidi?

1. Hadubini
2. Sindano
3. Sumaku
4. Mfagio
5. Kurunzi

14. Ni badiliko gani hutokea wakati wa kupika ugali kwa kutumia unga wa mahindi?

1. Kiumbo
2. Kimazingira
3. Kikemikali
4. Kimaada
5. Kiyabisi

15. Ni kwa njia gani harufu huweza kusambaa kutoka ndani ya nyumba kwenda nje?

1. Osimosisi
2. Fotosinthesisi
3. Respiresheni
4. Foto-osmosisi
5. Difyusheni

16 Sifa za badiliko la kikemikali ni tofauti na sifa za badiliko la kiumbo. Ni sifa ipi inaonesha badiliko la kikemikali?

1. Hakuna kitu kipya kinachotokea baada ya badiliko
2. Hakuna tofauti kati ya uzani wa awali na ule wa baada ya badiliko
3. Joto jingi hutumika au kutolewa wakati wa badiliko
4. Tabia ya kitu kinachotokea baada ya badiliko inafanana na kitu cha awali
5. Kitu cha awali kinaweza kurudia kwa urahisi half yake

17. Kapira aliweka maji na mafuta ya taa kwenye chombo kimoja. Mafuta ya taa yalielea juu ya maji. Je, ni sababu ipi ilifanya mafuta ya taa kuelea juu ya maji?

1. Densiti ya mafuta ya taa ni ndogo kuliko densiti ya maji
2. Kanielezi ya mafuta ya taa ni kubwa kuliko kanielezi ya maji
3. Kani uvutano kwa maji ni kubwa kuliko kani uvutano kwa mafuta ya taa
4. Tungamo la maji ni dogo zaidi kuliko tungamo la mafuta ya taa
5. Tungamo la maji ni kubwa zaidi kuliko tungamo la mafuta ya taa

18. Ni maada ipi ina kani ya mvutano kubwa zaidi kati ya molekyuli?

1. Chuma
2. Mbao
3. Hewa
4. Mvuke
5. Maziwa

19. Mawasiliano ni muhimu katika jamii ili kupashana habari. Kifaa kipi kinatumika kama njia ya mawasiliano ya asili?

20. Mwalimu wa TEHAMA aliwapa wanafunzi wa Darasa la Saba zoezi la kuchapa barua kwenye tarakilishi. Programu gani itatumiwa na wanafunzi hao kuchapa barua?

1. Jedwali
2. Tumizi
3. Chapishi
4. Endeshi
5. Andishi

21. Picha ipi inaonesha kisakuzi cha Safari?

22. Wazazi wako wamenunua simu ya mkononi kwa ajili ya mawasiliano ya kifamilia. Utafuata hatua zipi wakati wa kutumia simu ili kuwajulisha kuhusu dharura inayoweza kujitokeza?

1. Wasiliana → andika namba ya simu →bonyeza kitufe cha kupiga simu
2. Andika namba ya simu → wasiliana → bonyeza kitufe cha kupiga simu
3. Andika namba ya simu → bonyeza kitufe cha kupiga simu → wasiliana
4. Piga simu → andika namba ya simu → bonyeza kitufe cha kukata simu
5. Andika namba ya simu → bonyeza kitufe cha kukata simu →wasiliana

23. Kuna umuhimu gani wa kuzima tarakilishi baada ya kuitumia?

1. Kuhifadhi taarifa kwa muda mrefu
2. Kuiwezesha kufanya kazi kwa kasi kubwa zaidi
3. Kuiwezesha kudumu kwa muda mrefu na kufanya kazi sawa sawa
4. Kuhakikisha kuwa hakuna virusi wanaoweza kuishambulia
5. Kuzuia watumiaji wasiohusika

24. Toroli ni mashine rahisi inayotumika kubeba mizigo toka sehemu moja kwenda nyingine. Upi ni mpangilio sahihi wa sehemu za nyenzo katika toroli?

1. Jitihada huwa kati ya egemeo na gurudumu
2. Mzigo huwa kati ya jitihada na egemeo
3. Jitihada huwa kati ya egemeo na mzigo
4. Egemeo huwa kati ya jitihada na mzigo
5. Egemeo huwa kati ya mzigo na gurudumu

25. Mwalimu aliwaelekeza wanafunzi wa Darasa la Saba kutumia silinda kipimio yenye ujazo wa sm³ 1000 katika kupima ujazo wa maji badala ya kutumia kikombe. Je kwa nini aliwaelekeza kutumia kifaa hicho?

1. Ili kujaza maji kwa urahisi
2. Ili kuzuia maji yasipotee
3. Ili kutoa matokeo sahihi
4. Ili kuokoa muda
5. Ili kuonesha maji yanayopimwa

26. Mkasi una kiasi cha mwendo dhahiri cha 16 na manufaa ya kimakanika ya 8. Tafuta ufanisi wa mkasi huo.

1. 200%
2. 50%
3. 128%
4. 100%
5. 150%

27. Mfanyabiashara alihifadhi samaki kwenye kikapu lakini baada ya siku tano vote walioza. Je, ungepewa nafasi ya kumshauri namna nzuri ya kuhifadhi samaki kwa muda mrefu, ungeshauri aweke wapi?

1. Kwenye nailoni
2. Kwenye maji
3. Kwenye ndoo
4. Sehemu ya wazi
5. Kwenye jokofu

28. Ni seti ipi inawakilisha vipimio rasmi vinavyotumika kupima vitu?

1. Rula, futi kamba na ndoo
2. Rula, ndoo na jagi
3.  Rula, futi kamba na jagi
4. Futi kamba, ndoo na mzani wa mawe
5. Rula, futi kamba na mzani wa mawe

29.Kifaa gani cha umeme kinatengenezwa kwa kutumia waya mwembamba ambao unaweza kuyeyuka iwapo mkondo wa umeme utazidi katika sakiti?

1. Fyuzi
2. Waya wa ethi
3. Saketibreka
4. Swichi
5. Plagi

30. Mwanafunzi wa Darasa la Saba alipata jeraha. Ingawa jeraha lilifungwa kwa kutumia bandeji, damu iliendelea kutoka kwa muda. Ni kwa nini damu iliendelea kutoka?

1. Damu yake ilikuwa na plazima iliyozidi
2. Damu yake ilikuwa na upungufu wa sell nyeupe
3. Damu yake ilikuwa na upungufu wa plazima
4. Damu yake ilikuwa na chembe sahani zilizozidi
5. Damu yake ilikuwa na upungufu wa chembe sahani

31. Upi ni ugonjwa wa kurithi kati ya magonjwa yafuatayo?

1. Hemofilia
2. Pumu
3. Saratani
4. Dondakoo
5. Pepopunda

32. Vyakula kama siagi, karanga, korosho na alizeti hupatikana katika kundi lipi?

1. Protini
2. Vitamini
3. Madini
4. Mafuta
5. Wanga

33. Ikiwa utapewa kazi ya kupendekeza njia bora inayoweza kutumika kuondoa mabaki ya plastiki kwenye mazingira, utapendekeza njia ipi?

1. Kukusanya na kuchoma moto
2. kufukia aridhini
3. Kutupa kwenye shimo la taka
4. kurejeleza
5. Kuuza kwa wenye uhitaji

34. Kijana alifanya ngono zembe na kuugua magonjwa atakuwa aliugua magonjwa yapi?

1. Kisonono, saratani, trikomonasi
2. Kaswende, trikomonasi, kuhara
3. Kisukari, klamidia, kichocho
4. Kisonono, fangasi, klamidia
5. Kaswende, trikomonasi na kichocho

35. Mtoto alianza kuharisha na kutapika baada ya kuugua ugonjwa wa kipindupindu. Je ni dutu gani ilipungua kwa haraka zaidi mwilini?

1. Maji
2. Chakula
3. Chumvi
4. Damu
5. Virutubisho

36. Wabeba mizigo sokoni hutumia nguvu nyingi katika kufanya kazi hiyo. Je ni chakula gani wanastahili kula kwa wingi kutokana na kazi wanayofanya?

1. Wanga
2. Mafuta
3. Madini
4. Vitamini
5. Protini

37. Umepewa nafasi ya kutoa ushauri wa kitaalamu kwa vijana wanaoishi na VVU/UKIMWI kuboresha afya zao. Ni ushauri gani utawapatia?

1. Kula mlo kamili na kuzingatia kanuni za afya
2. Kufanya mazoezi na kutumia ARV
3. Kupumzika vya kutosha na kula vizuri
4. Kuzingatia usafi na kufanya mazoezi
5. Kufanya ibada na kupumzika

38. Kwa nini kina mama wanashauriwa kuwanyonyesha watoto wao wadogo angalau kwa miaka miwili?

1. Maziwa huwafanya watoto wale
2. Maziwa yanawafanya watoto walale
3. Maziwa yana virutubisho vyote
4. Watoto wanapenda maziwa
5. Watoto wasiponyonyeshwa hulia

39. Katika jamii zetu, kuna makundi mbalimbali ya watu ambayo yamepangwa kutokana na mahitaji maalumu ya kundi husika. Ni kundi lipi linahitaji huduma maalumu za afya?

1. Watoto, wajawazito, wazee na wagonjwa
2. Watoto, vijana, askari na walimu
3. Watoto, wajawazito, walimu na madaktari
4. Walimu, wazee, wagonjwa na vijana
5. Wagonjwa, vijana, wajawazito na wazee

40. Asha aliambiwa aandae mlo kamili. Ni kundi lipi la vyakula atatumia kuandaa mlo huo?

1. Mahindi, samaki, papai, karanga na maji
2. Viazi, mayai, embe, karanga na maharage
3. Ndizi, samaki, maharage, maji na wali
4. Mchele, nyama, papai, chungwa na maji
5. Mtama, maziwa, tango, embe na chungwa

JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA BARAZA LA MITIHANI LA TANZANIA

MTIHANI WA KUMALIZA ELIMU YA MSINGI 

05 SAYANSI NA TEKNOLOJIA

Muda: Saa 1:30 Mwaka: 2022

Maelekezo

1. Karatasi hii ina sehemu A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano (45).

2. Jibu maswali yote.

3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika fomu maalum ya kujibia (OMR).

4. Jaza taarifa zote zinazohitajika katika fomu ya OMR.

5. Weka kivuli katika kila tarakimu ya namba yako ya mtihani kwenye nafasi husika katika fomu ya OMR.

6. Weka kivuli kwenye herufi ya jibu sahihi kwa swali la 1 hadi 40 katika fomu yako ya kujibia uliyopewa. Kwa mfano, kama jibu sahihi ni A weka kivuli kama ifuatavyo:

7. Ukigundua kuwa herufi uliyowekea kivuli si jibu sahihi, futa kivuli hicho kwa umakini kwa kutumia kifutio sail kabla ya kuweka kivuli katika herufi mpya.

8. Tumia penseli ya HB to katika kujibu swali la 1 hadi 40, na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kujibu swali la 41 hadi 45.

9. Vifaa vya mawasiliano na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A (Alama 40)

Katika swali 1 - 40, chagua jibu sahihi kisha weka kivuli katika herufi ya jibu bilo katika fomu ya kujibia (OMR) uliyopewa.

1. Mfumo wa mzunguko wa damu wa binadamu umeundwa na sehemu tatu. Sehemu hizo ni zipi? 

1. Damu, moyo na mishipa ya damu.
2. Plazima, damu na mishipa ya damu.
3. Chembe sahani, moyo na sell nyekundu.
4. Tishu, moyo na sell nyeupe.
5. Plazima, tishu na chembe sahani.

2. Dereva wa lori alipata ajali iiiyosababisha mwili wake kushindwa kuwa katika msawazo. Je, ni sehemu gani ya sikio lake iliathirika?

1. Nyundo 
2. Vifereji nusu duara 
3. Fuawe
4. Kikuku 
5. Miatus

3. Bwana chapombe aiipewa jina hilo kutokana na unywaji wa pombe uliokithiri. Ni ogani gani ina weza kuathirika kutokana na tabia hiyo?

1. lni 
2. Figo 
3. Mapafu
4. Moyo 
5. Ubongo

4. Nini kitatokea endapo mwanaume atapata ajali na korodani zake kuathirika kabisa?

1. Gamete ume hazitaweza kuingia katika uke.
2. Gamete ume hazitaweza kuzalishwa.
3. Gamete ume hazitasafirishwa kwenda kwenye uretha.
4. Gamete ume na mkojo hautaweza kuzalishwa.
5. Gamete ume zitazalishwa na kufa.

5. Chunguza Kielelezo Namba 1 kinachoonesha kasoro katika jicho kisha jibu swali linalofuata.

Kielelezo Na. 1

Je ni kasoro ipi inarekebishwa na lenzi mbinuko?

1. (i)
2. (ii)
3. (iii)
4. (i) na (ii)
5. (ii) na (iii)

6. Kwa nini seli za mmea zina uwezo wa kujitengenezea chakula chake zenyewe wakati seli za mnyama haziwezi?

1. Seli ya mmea ina saitoplazirmi. 
2. Seli ya mmea ina maitokondria.
3. Seli ya mmea ina stomata. 
4. Seli ya mmea ina chloroplasti.
5. Seli ya mmea ina nyukliasi.

7. Unapojaza hewa kwenye puto ukubwa wake huongezeka na hewa ikizidi hupasuka. Ongezeko la ukubwa wa puto lina maana gani kisayansi?

1. Hewa huchukua nafasi. 
2. Hewa ni nzito kuliko puto.
3. Hewa ina chembechembe ndogo. 
4. Puto ni laini sana.
5. Puto linavutika.

8. Iii wanyama waweze kuishi wanahitaji chakula kutoka kwenye mimea na vitu vingine kutoka katika mazingira. Je, ni vitu gani vingine wanahitaji tofauti na chakula?

1. Mwanga na joto. 
2. Maji na upepo.
3. Hewa na virutubisho. 
4. Mwanga na upepo.
5. Maji na hewa.

9. Moja kati ya atomu iliyoko kwenye mbolea zilizo nyingi hupatikana hewani kama gesi. Je atomu hiyo ni ipi?

1. Agoni 
2. Oksijeni 
3. Haidrojeni
4. Naitrojeni 
5. Kabonidayoksaidi

10. Uendeshaji wa mitambo ya viwanda kwa kutumia nishati itokanayo na makaa ya mawe una athari gani⁹

1. Husababisha uchafuzi wa angahewa.
2. Huharibu mitambo ya viwanda.
3. Hutoa nishati ndogo sana.
4. Huzalisha hewa ya nitrojeni.
5. Nishati yake ina ukinzani mkubwa.

11. Endapo itatokea vifaa vyote vya umeme ikiwemo runinga, radio na taa za shuleni kwenu vimezitna ghafla, je, ni hatua gani ya kwanza utachukuwa ill kutatua tatizo?

1. Kubadilisha fyuzi za vifaa hivyo.
2. Kukagua mfumo wa umeme.
3. Kubadilisha fyuzi za plagi.
4. Kubadilisha fyuzi za kikata umeme.
5. Kurekebisha swichi kuu.

12. Mwindaji alilazimika kuwasha moto kwa kutumia miwani yake yenye lenzi mbinuko ill aweze kuchoma nyama. Ni tabia gani ya mwanga ilioneshwa na miwani hiyo ya mwindaji?

1. Kusharabiwa kwa mwanga. 
2. Kukusanya kwa mwanga.
3. Kutawanya kwa mwanga. 
4. Kuakisiwa kwa mwanga.
5. Kupinda kwa mwanga.

13. Nyumba ya Bwana Matata ina vyumba vitatu na vyote.vinatumia umeme unaotoka kwenye njia kuu moja. Utatambuaje kama nyumba hiyo inatumia sakiti sambamba?

1. Glopu ya chumba cha kwanza ikiondolewa, glopu 2a. chumba cha pill na cha tatu zitazima.
2. Glopu ya chumba cha kwanza ikiondolewa, glopu^.zaichumba cha pill na cha tatu zitaendelea kuwaka.
3. Glopu ya chumba cha pill ikiondolewa, glopu ya cha tatu itazima.
4. Glopu ya chumba cha tatu ikiondolewa, glopu ya 'cliumba cha pill itazima na ya chumba cha kwanza itaendelea kuwaka.
5. Glopu ya chumba cha pill ikiondolewa, glopu ya chumba cha kwanza itazima.

14. Mtoto alikuwa akicheza nje mbali na jikoni, alihisi harufu nzuri ya chakula alichokuwa anapika dada yake. Ni kwa njia gani harufu hii ilimfikia mtoto?

1. Difyusheni
2. Respiresheni
3. Osmosisi
4. Molekyuli
5. Uyeyushaji

15. Mada huonesha badiliko la kiumbo au kikemikali. Ipi ni mifano ya badiliko la kikemikali? 

1. Chuma kupata kutu, kuchacha kwa maziwa na kuungua kwa mkaa.
2. Kuchacha kwa maziwa, kuoka mkate na kuyeyusha sukari kwenye mail.
3. Kupika chakula, kuoka mkate na kuchanganya chumvi na maji.
4. Maji kuwa barafu, kuchacha kwa maziwa na kuungua kwa mkaa.
5. Kuyeyusha sukari kwenye maji, kuungua kwa mkaa na kuoka mkate.

16. Mwalimu wa TEHAMA aliwapa wanafunzi zoezi la kuingiza data kwenye mkekakazi. Je ni sell gani itaruhusu kuchapa data inayotakiwa?

1. Sell ya kwanza. 
2. Sell amilifu. 
3. Sanduku sell.
4. Safumlalo sell. 
5. Safuwima sell.

17. Ndugu Hamza anataka kununua antena kwa ajili ya kupokea mawimbi mbalimbali ya runinga na redio. Je utamshauri anunue aina gani ya antena?

1. Kitanzi 
2. Yagi-Uda 
3. Honi
4. Kipenyo 
5. Akisi

18. Mwalimu aliwapa wanafunzi zoezi la kubainisha aina za vitumi kwenye tarakilishi. Je kifaa kipi ni mfano wa vitumi ingizi?

1. Monita 
2. Printa 
3. Kibodi
4. Kipaza sauti
5. Kichakato kikuu

19. Madilu anahitaji mashine ya kieletroniki yenye uwezo wa kupokea, kuchakata, kuhifadhi na kutoa taarifa za mauzo katika duka lake. Je utamshauri anunue mashine gani?

1. Runinga 
2. Tarakilishi 
3. Kisimbuzi
4. Kadi kumbukizi 
5. Sumakuumeme

20. Kifaa kipi cha mawasiliano hupokea mawimbi ya sumakuumeme na kuyabadili kuwa sauti na picha?

1. Antena 
2. Runinga 
3. Redio
4. Simu 
5. Kisimbuzi

21. Mwalimu wa soma la Sayansi aliagiza wanafunzi wote wa Darasa la Tatu kuleta rula kwa ajili ya kufanya vipimo. Ni kipimo gani alitaka wanafunzi wafanye?

1. Ujazo
2. Urefu
3. Tungamo
4. Uzito
5. Muda

22. Kwa kufuata mpangilio wa sehemu za wenzo, upi ni mpangilio sahihi unaowakilisha mashine daraja la kwanza?

1. Jitihada inapatikana katikati ya egemeo na gurudumu.
2. Mzigo unapatikana katikati ya jitihada na egemeo.
3. Jitihada inapatikana katikati ya egemeo na mzigo.
4. Egemeo linapatikana katikati ya jitihada na mzigo.
5. Mzigo unapatikana katikati ya egemeo na msawazo.

23. lkiwa jumla ya kazi iliyofanywa na mwanafunzi aliyevuta sanduku kwa umbali Oa mita 20 ni Jouli 240. Je ni kani ya kiasi gani ilitumika katika Nyutoni?

1. 4,800 
2. 120 
3. 12
4. 48
5. 480

24. Mwalimu wa Sayansi alitumia betri yenye volti 2 na kikinza chenye ohm 0.2 kuunganisha sakiti ya umeme. Je alipata kiasi gani cha mkondo wa umeme katika sakiti?

1. 0.01 A 
2. 0.1A 
3. 10A
4. 0.4A 
5. 40A

25. Dereva wa basi alitumia kioo cha pembeni kuona taswira ya gari lililokuwa nyuma yake. Ni aina gani ya kioo alichotumia?

1. Kioo mbonyeo 
2. Kioo bapa
3. Kioo cha kisasa 
4. Kioo mbinuko
5. Kioo cha kawaida

26. Gesivunde inajumuisha mchanganyiko wa gesi mbalimbali. Je, ni gesi ipi iko kwa kiwango kikubwa zaidi kuliko zingine?

1. Haidrojeni salfaidi 
2. Kabonidayoksaidi
3. Methani 
4. Amonia
5. Haidrojeni

27. Mwili wa mtu mwenye kisukari hushindwa kuzalisha insulin. Ni kiungo kipi cha mtu huyo huwa na tatizo?

1. Ini 
2. Kongosho 
3. Ubongo
4. Figo
5. Mfuko wa nyongo

28. Ni mgonjwa yupi yupo hatarini zaidi kuambukizwa VVU/ UKIMWI? 

1. Mwenye kuuguwa kaswende na malaria.
2. Mwenye kuuguwa kipindupindu na kichocho.
3. Mwenye kuuguwa kisonono na fangasi.
4. Mwenye kuuguwa trikomonasi na kifua kikuu.
5. Mwenye kuuguwa klamidia na pumu.

29. Mgonjwa alikwenda hospitalini ambapo daktari aligundua kuwa kinga yake ya mwili iko chini. Unafikiri daktari alimpa ushauri gani mgonjwa huyo?

1. Kula mlo kamili na kufanya mazoezi.
2. Kukaa katika mazingira safi na kula kwa wingi wanga. 
3. Kunywa maji ya kutosha na kupumzika kidogo.
4. Kufanya mazoezi ya kutosha na kupumzika kidogo, 
5. Kutumia virutubisho na kula kwa wingi wanga.

30. Sababu inayotofautisha magonjwa ya kuambukiza na yasiyo ya kuambukiza ni kwamba magonjwa ya kuambukiza:

1. huathiri viungo vyote vya mwili.
2. husababisha homy kali.
3. huenea kwa haraka sana.
4. huenezwa kwa njia ya hewa.
5. hutibika kwa chanjo.

31. Daktari alimshauriwa Amina kula vyakula vyenye wanga. Ni kundi gani la vyakula linawakilisha vyakula hivyo?

1. Mchele, viazi, mtama na samaki.
2. Mahindi, maharage, karanga na mtama. 
3. Ngano, ndizi, nyama na muhogo.
4. Viazi, miwa, mahindi na ngano. 
5. Mchele, viazi, siagi na korosho.

32. Katika jamii zetu kuna mtazamo usio sahihi ambapo wagonjwa wa kifua kikuu huchukuliwa kuwa wana VVU/UKIMWI. Unafikiri ni kwa nini mtazamo huo sio sahihi?

1. Dalili za UKIMWI hazihusiani na kifua kikuu.
2. Ukiwa na UKIMWI una kifua kikuu.
3. UK1MW1 hutambuliwa kwa kupima.
4. Kifua kikuu hutibika lakini UKIMWI hautibiki.
5. UKIMWI husababisha kifua kikuu.

33. Mandevu ni mwanafunzi anayevaa nguo chafu na haogi. Kutokana na tabia hizo, ni ugonjwa gani anaweza kupata?

1. Surua
2. Mafua
3. Kifua kikuu
4. Ugonjwa wa vipele
5. Tetekuwanga

34. Watoto wanahitaji vyakula vinavyotumika kujenga na kukuza mwili. Ni kundi lipi linawakilisha vyakula hivyo?

1. Wali, maharage, samaki, madini, spinachi na embe.
2. Maji na madini, wall, samaki, spinachi na mapapai. 
3. Ugali, maharage, maziwa, mkatc na chungwa.
4. Nyama, samaki, mayai, maziwa na maharage. 
5. Wali, uyoga, madini, nyama, spinachi na chungwa.

35. Ni kundi lipi la vifaa ambavyo tunatumia katika maisha yetu ya kila siku lakini likitumika vibaya linaweza kuchangia kusambaa na kuongezeka kwa maambukizi ya VVU?

1. Wembe, pini na mkasi
2. Wembc, pini na kichongeo.
3. Wembe, pini na chanuo.
4. Kisu, kichongeo na chanuo.
5. Wembe, pini na chanuo.

36. Bwana Mambo alipata vidonda vya koo, maumivu ya kichwa na kutokwa damu puani, masikioni na mdomoni. Unafikiri Bwana Mambo alikuwa na ugonjwa gani?

1. Malaria 
2. Hama ya uti wa mgongo
3. Ebola 
4. Covid 19
5. Kipindupindu

37. Utatumia mfano gani kama unataka kumwelekeza mwenzako kuhusu badiliko la kiumbo?

1. Kuchachusha maziwa 
2. Chuma kupata kutu
3. Kuunguza kipande cha karatasi 
4. Kuyeyusha barafu
5. Kupika chakula

38. Upi ni mpangilio sahihi wa hall za maada kulingana na kani ya mvutano ya molekuli kuanzia ndogo hadi kumbwa?

1. yabisi, gesi, kimiminika. 
2. kimiminika, yabisi, gesi.
3. gesi, kimiminika, yabisi. 
4. yabisi, kimiminika, gesi.
5. kimiminika, gesi, yabisi.

39. Mwanafunzi wa Darasa la Saba alipewa kimiminika alichotakiwa kukitambua. Alidondoshea matone machache kwenye karatasi nyekundu ya litimasi ambayo ilibadilika rangi na kuwa ya bluu. Je, kimiminika hicho kilikuwa na nini?

1. Tindikali 
2. Nyongo 
3. Vinega
4. Sukari 
5. Karboneti

40. Misumari mitano iliwekwa katika makopo matano tofauti. Ni jaribio lipi litaonesha matokeo chanya ya chuma kupata kutu?

1. Lenye msumari uliopakwa kilainishi.
2. Lenye msumari na lililofunikwa baada ya maji kuchemshwa.
3. Lenye msumari uliopakwa mafuta ya kupikia.
4. Lenye msumari, unyevunyevu na lililoachwa wazi.
5. Lenye msumari, maji yaliyochemshwa na yenye mafuta.

JAMHURI YA MUUNGANO WA TANZANIA

BARAZA LA MITIHANI LA TANZANIA MTIHANI WA KUMALIZA ELIMU YA MSINGI

05 SAYANSI NA TEKNOLOJIA

Muda: Saa 1:30 Mwaka: 2021

Maelekezo

1. Karatasi hii ina sehemu A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano (45).

2. Jibu maswali yote katika kila sehemu.

3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika fomu maalum ya kujibia (OMR).

4. Jaza taarifa zote zinazohitajika katika fomu ya OMR.

5. Weka kivuli katika kila tarakimu ya namba yako ya mtihani kwenye nafasi husika katika fomu ya OMR.

6. Weka kivuli kwenye herufi ya jibu sahihi kwa swali la 1 hadi 40 katika fomu yako ya kujibia uliyopewa. Kwa mfano, kama jibu sahihi ni A weka kivuli kama ifuatavyo:

7. Ukigundua kuwa herufi uliyowekea kivuli si jibu sahihi, futa kivuli hicho kwa umakini kwa kutumia kifutio safi kabla ya kuweka kivuli katika herufi mpya.

8. Tumia penseli ya HB tu katika kujibu swali la 1 hadi 40, na kalamu ya Wino wa bluu au mweusi kujibu swali la 41 hadi 45.

9. Vifaa vya mawasiliano na Vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A (Alama 40)

Katika swali 1 - 40, chaguajibu sahihi kisha weka kivuli katika herufi yajibu hilo katika fomu maalum ya kujibia (OMR) uliyopewa.

1. Mfumo wa utoaji takamwili katika mwili wa binadamu umeundwa na ogani kuu nne. Ogani ipi inahusika na utoaji wa kabonidayoksaidi na maji katika hali ya mvuke? 

1. Mapafu 
2. Figo 
3. Ini 
4. Pua 
5. Ngozi

2. Mzee alionekana akiyumbayumba barabarani baada ya kunywa pombe nyingi. Je, ni sehemu gani ya sikio iliathiriwa na pombe?

1. Kikuku. 
2. Ngoma ya sikio. 
3. Vifereji nusuduara. 
4. Koklea. 
5. Neva za akustika.

3. Baadhi ya watu wana matatizo ya kutoona vizuri wakati wa usiku. Matatizo haya yanasabishwa na ukosefu wa vitamini ipi?

1. A
2. B1
3. B2
4. D
5. C

4. Mama alikuwa akihisi kizunguzungu na mwili kuishiwa nguvu. Baada ya daktari kumfanyia uchunguzi alibaini kuwa ana upungufu wa damu. Je, utamshauri ale vyakula vya aina gani?

1. Vyakula vyenye sukari ya kutosha. 
2. Vyakula vyenye madini ya ayani.
3. Vyakula vyenye mafuta ya kutosha. 
4. Vyakula vya wanga pekee. 
5. Vyakula visivyo na chumvi.

5. Rafiki yako anashindwa kuona vizuri mpira uliowekwa karibu naye. Je, utamshauri atumie aina gani ya miwani?

1. Lenzi mbinuko 
2. Lenzi mbonyeo 
3. Lenzi mbili 
4. Lenzi kubwa 
5. Lenzi ndogo

6. Kaka yangu alijikata kwenye kidole wakati alipokuwa anamenya viazi vitamu. Alifunga jeraha kwa kutumia bandeji, lakini damu iliendelea kutoka kwa muda mrefu. Je, damu ya kaka yangu ilikuwa na upungufu gani?

1. Seli hai nyeupe 
2. Chembe sahani 
3. Plazima 
4. Madini 
5. Seli hai nyekundu

7. Wakulima walielimishwa na mtaalam wa kilimo kuacha kutumia njia za kilimo zinazosababisha mmonyoko wa udongo. Je, ni njia ipi hawapaswi kuitumia wakulima hao?

1. Kupanda miti shambani. 
2. Kulima kwa matuta. 
3. Kulima kwa kufuata kontua. 
4. Kulima kwa kufuata ngazi. 
5. Kusafisha shamba kwa kutumia moto.

8. Ni kundi lipi linawakilisha wanyama wenye uti wa mgongo?

1. Nyoka, Punda, Konokono na Fisi.
2. Mjusi, Kipepeo, Pundamilia na Simba.
3. Mamba, Swala, Tembo nå Panzi.
4. Swala, Mamba, Kiboko na Twiga.
5. Konokono, Kaa, Tembo na Pundamilia.

9. Mdogo wako alistaajabu kuiona alama ya fuvu la kichwa kwenye nguzo za umeme na kwenye makopo ya dawa za chooni. Alama hiyo kwenye sehemu hizo huashiria nini? 

1. Sumu au hatari 
2. Inashika moto 
3. Inamomonyoa na kuunguza 
4. Inalipuka 
5. Inakereketa

10. Wanafunzi wa Darasa la Tano walifanya jaribio la kutengeneza sakiti rahisi kwa kutumia selikavu, waya na balbu. Je, ni kundi lipi lilifanikiwa kuwasha balbu?

A	B	C	D	E

ll. Mwanafunzi alishuhudia jengo la Shule likibomoka kwa kupigwa na radi. Unapendekeza nini kifanyike kwenye majengo ili tatizo kama hili lisitokee katika majengo mengine?

1. Yajengwe kwa mawe. 
2. Yajengwe kwa ukuta mnene. 
3. Yawe na ukuta wa kuzuia radi. 
4. Yafungwe waya wa ethi. 
5. Yafungwe kikinga radi.

12. Mfanyakazi wa kiwanda cha nondo ameingiwa na chembechembe za chuma machoni na anahitaji msaada. Je, utafanya nini ili kumsadia?

1. Kumuosha uso wake kwa maji safi na sabuni.
2. Kutumia sumaku itakayonasa chembechembe hizo.
3. Kutumia pamba ya masikioni kuziondoa chembechembe hizo.
4. Kutumia kitambaa safi kufuta ndani ya jicho.
5. Kumwinamisha chini ili chembechembe hizo zidondoke.

13. John alitazama maji yaliyotulia akaona sura yake. Kitendo hicho kinaonesha tabia gani ya mwanga?

1. Kusafiri 
2. Kupinda 
3. Kupenya 
4. Kuakisiwa
5. Kusharabiwa 

14. Sababu ipi inaifanya gesivunde kuwa nzuri kuliko kuni kama chanzo cha nishati? 

1. Ilaitoi moshi wakati wa kutumia. 
2. Inatoa gesi ya oksijeni.
3. Inatoa gesi ya kabonidayoksaidi. 
4. Haina gharama katika uzalishaji. 
5. Inatumika kwa kiasi kidogo.

15. Mmea hufyonza molekyuli za maji toka kwenye udongo kupitia kwenye mizizi kwenda sehemu mbalimbali. Ni njia ipi ambayo mmea hutumia kufyonza maji?

1. Osimosisi 
2. Difyusheni 
3. Usambazaji 
4. Uenezi 
5. Kunyonya

16. Ni tendo lipi litasababisha kutokea kwa maada mpya?

1. Kuyeyuka kwa sukari kwenye maji. 
2. Kuchacha kwa maziwa.
3. Kubadilika kwa maji kuwa mvuke. 
4. Kuongeza chumvi kwenye chakula. 
5. Kuchemsha mchanganyiko wa nta na maji.

17. Rafiki yako amekuomba umsaidie kufungua Program jedwali. Je ni hatua zipi utazifuata?

1. Bofya menu ya start → Microsoft office →Programu jedwali. 
2. Bofya menu ya start→Microsoft word → Programu jedwali. 
3. Bofya menu ya start → program jedwali → Microsoft office.
4. Bofya menu ya start →Y programu jedwali → Microsoft word. 
5. Bofya menu ya start → Microsoft office → Microsoft word.

18. Mwalimu Mkuu wa shule ya Msingi Makuti anataka kubadilisha mfumo wa kutunza kumbukumbu kutoka kwenye mfumo wa daftari la mahudhurio kwenda kwenye mfumo wa kielektroniki. Utamshauri kutumia mashine gani?

1. Runinga 
2. Tarakilishi 
3. Kisimbuzi 
4. Kashamfumo 
5. Ruta

19. Mwalimu wa somo la Sayansi na Teknolojia alitaka uwe na barua pepe ya gmail. Je hatua ipi ni ya kwanza kufuata ili kupata barua pepe?

1. Kutembelea anwani ya tovuti "www.gmail.com".
2. Kujaza taarifa zote zinazotakiwa katika fomu ya gmail.
3. Kujaza namba ya simu na terehe ya kuzaliwa katika fomu ya gmail.
4. Kuchagua aina ya anwani unayotaka kutumia katika gmail.
5. Kutembelea tovuti ya "www.yahoo.com" na kuandika nywila kwa usahihi.

20. Vyombo vya habari vimeripoti kuwa redio nyingi katika kijiji cha Magunga zinatumia antena aina ya kitanzi kidogo. Je, wanapata hasara gani kutokana na matumizi ya antena za aina hiyo? 

1. Husababisha uharibifu wa redio.
2. Husababisha upotevu wa nishati ya umeme. 
3. Husababisha uharibifu wa spika.
4. Zinahitaji gharama kubwa ya matengenezo. 
5. Zina mwingiliano wa mawimbi.

21. Kwa nini inashauriwa kuzima tarakilishi kwa kufuata hatua sahihi?

1. Kuilinda dhidi ya kukatika kwa umeme kusikotarajiwa.
2. Kuepuka kudondoka chini.
3. Kupunguza joto lililozalishwa ndani ya tarakilishi.
4. Kuilinda dhidi ya virusi vya tarakilishi.
5. Kuepuka kupoteza taarifa ambazo hazijahifadhiwa.

22. Mwalimu wa somo la Kiswahili aliwatumia wazazi matokeo ya wanafunzi kwa kutumia barua pepe lakini hawakuyapata matokeo hayo. Je, ni jambo gani muhimu ambalo Mwalimu hakulizingatia wakati wa kutuma barua pepe?

1. Kuandika anwani ya barua pepe ya mpokeaji kwa usahihi.
2. Kuandika kichwa cha ujumbe.
3. Kuandika anwani ya barua pepe ya mtumaji kwa usahihi.
4. Kufunga akaunti yake baada ya kutumia.
5. Kuruhusu kisakuzi kukumbuka nywila yake.

23. Mashine tata zimeundwa kwa kutumia mashine rahisi mbili au zaidi. Je, muundo huo una umuhimu gani?

1. Kuongeza ufanisi. 
2. B Kuongeza mvutano. 
3. C Kuongeza msuguano. 
4. D Kuongeza mwendo. 
5. E Kupunguza msuguano.

24. Wenzo ina sehemu kuu tatu ambazo zimepangwa kwa mtiririko maalumu. Mpangilio upi unawakilisha nyenzo daraja la tatu?

1. Jitihada, mzigo na egemeo. 
2. Egemeo, jitihada na mzigo. 
3. Egemeo, mzigo na jitihada 
4. Mzigo, egemeo na jitihada. 
5. Jitihada, egemeo na mzigo.

25. Ni kanuni ipi inatoa uhusiano uliopo kati ya manufaa ya kimakanika, mzigo na jitihada katika mfumo wa roda?

A.
B.
C.
D.
E.

26. Wanafunzi wa Darasa la Nne waliagizwa kuja na mashine tata ili waitumie kujifunza schemu za mashine Iuzo. .Ie, walileta Vlfaa gani? 

1. Batskeli, cherehani na mizani.
2. Kitasa, baiskeli na nyundo.
3. Kitasa, cherehani na baiskeli.
4. Cherehani, baiskcli na kifungua chupa. 
5. Mizani, kitasa na baiskeli.

27. ipi ni kizito cha ukinzani katika umeme?

1. Volti 
2. Ohm 
3. Voltimita 
4. Ampia 
5. Amita

28. Ni seti ipi ina vitu vyenye asidi?

1. Chungwa na majivu. 
2. Limao na majivu. 
3. Majivu na magadi. 
4. Chungwa na limao. 
5. Chungwa na magadi.

29, Nguo za aina moja zenye rangi nyeupe, nyekundu, nyeusi, njano na kijani zilizotengenezwa na malighafl ya aina moja zilifuliwa kisha kuanikwa sehemu yenye mwanga wa jua. Je, ni nguo ya rangi gani itak'uwa ya kwanza kukauka?

1. Nyeupe 
2. Nyekundu 
3. Nyeusi 
4. Njano 
5. Kijani

30. Nguo za rafiki yako zilishika moto uliosababishwa na mlipuko wa mafuta. Je, unapaswa kufanya nini ili kuzima moto huo?

1. Kumtoa nguo zote. 
2. Kumfunika na kitambaa cha baridi. 
3. Kumwagia maji. 
4. Kumfunika blanketi Zito. 
5. Kumpeleka hospitali.

31. Mwindaji aliumwa na nyoka mguuni. Je, ni msaada gani wa awali alitakiwa kupewa?

1. Kumlaza chali huku miguu ikiwa juu.
2. Kumpeleka hospitali.
3. Kumsugua kwa majivu na chumvi.
4. Kumfunga sehemu ya juu ya alipoumwa. 
5. Kumsafisha kwa maji safl na sabuni.

32. Babu yako ana matatizo ya kutoona mbali. Utamshauri atumie vyakula gani ili vimsaidie katika tatizo lake?

1. Ndizi, machungwa na karanga.
2. Wali, nanasi na nyama.
3. Embe, karoti na mboga za majani.
4. Karoti, mihogo na maharagwe. 
5. Mkate, ndizi na mihogo.

33. Wanafunzi walikatazwa kutupa chupa topu za plastiki baada ya kunywa maji katika viwanja wya shule ili kuzuia uchafuzi wa mazingira. Je unashauri njia gani itum?ke ili chupa hizo zis?cndclee kuchafua mazingira?

1. Kuzichoma moto 
2. Kuzirudisha kiwandani 
3. Kuzikatakata vipande na kuzitupa 
4. kuzifukia kwenye shimo 
5. kuzitunza stoo

34. Kaka NIkuu aliuaongoza wanafunzi wa Darasa la Tatu kusaf?sha mazingira ya shule ili kuangamiza mazalia ya mbu. Ni shughuli zipi muhimu walizifanya?

1. Kufyeka na kufukia madimbwi 
2. Kufagia na kupanda miti 
3. Kupanda maua na kufiyeka
4. Kutoa buibui na kudeki 
5. Kufukia mashimo yaliyojaa na kuchimba mapya

35. ?pi kati ya zifuatazo haihusiani na kanuni za kiafya ambazo kila mmoja anatakiwa azifuate ili awe na afya bora?

1. Kula lishe bora 
2. Kusaf?sha mazingira 
3. Kutumia maji safi na salama 
4. Kufahamu michezo mbalimbali 
5. Kupumzika na kulala

36. Ni magonjwa yapi yanayotokana na kurithi kasoro katika vinasaba kutoka kizazi kimoja kuenda kingine?

1. Kifafa na kichocho 
2. Selimundu na hemophilia 
3. Ualibino na homa ya ini 
4. Pumu na kifua kikuu 
5. Hemofilia na kisonono

37. Watu wanaofanya kazi ngumu za kubeba mizigo wanastahili kula aina gani ya chakula kwa uingi?

1. Vitamini 
2. Mafuta 
3. Madini 
4. Wanga 
5. Protini

38. Nifumo wa mmeng'enyo wa chakula katika mwili wa binadamu unaundwa na sehemu mbalimbali. Ni sehemu gani inayofyonza maji na madini?

1. Utumbo mpana 
2. Utumbo mwembamba 
3. Tumbo 
4. Nifuko wa nyongo
5. Umio

39. Densiti ya mbao ni kilogramu 20 kwa meta za ujazo. Ikiwa mbao zina ujazo wa meta 90, tafuta tungamo la mbao.

1. kg 110.0 
2. kg 0.222 
3. kg 4.5 
4. kg 1800 
5. kg 180.0

40 Nyambizi ni aina ya meli inayoweza kuzama au kuelea ndani maji. Kama nyambizi ipo ndani ya maji na inatakiwa ielee, ni nini kinatakiwa kufanyika?

1. Maji kutolewa na hewa kujazwa kwenye matangi.
2. Maji kulolewa na kuacha matangi yakiwa lupu bila heua.
3. Kuongeza kanielezi kwenye matang? kua kutumia ugiligili mucpesi.
4. Hewa kutolewa kwenye matangi ili kupunguza uzito.
5. Kusawazisha kanielezi na kani ya uvulano kwenye nyambizi.

JAMUHUR1 YA MUUNGANO WA TANZANIA BARAZA LA MITIHANI LA TANZANIA 

MTIHANI WA KUMALIZA ELMU YA MSINGI

05 SAYANSI

Muda: Saa 1: 30 Mwaka: 2020

Maelekezo

l . Karatasi hii ina sehemu A na B zenye jumla ya maswali arobaini na tano (45).

2. Jibu maswali yote katika kila sehemu.

3. Soma maelekezo yote yaliyoko katika fomu maalum ya kujibia (OMR).

4. Jaza taarifa zote zinazohitajika katika fomu ya OMR na katika kurasa zenye swali Ia 41 hadi 45 kwenye karatasi ya maswali.

5. Weka kivuli katika kila tarakimu ya namba yako ya mtihani kwenye nafasi husika katika fomu ya OMR.

6. Weka kivuli kwenye herufi yajibu sahihi kwa swali Ia I hadi 40 katika fomu yako ya kujibia uliyopewa. Kwa mfano, kama jibu sahihi ni A weka kivuli kama ifuatavyo:

7. Ukigundua kuwa herufi uliyowekea kivuli si jibu sahihi, futa kivuli hicho kwa umakini kwa kutumia kifutio safi kabla ya kuweka kivuli katika herufi mpya.

8. Tumia penseli ya kwa swali Ia I hadi Ia 40 na kalamu ya wino wa bluu au mweusi kwa swali Ia 41 hadi Ia 45.

9. Simu za mkononi na vitu vyote visivyoruhusiwa havitakiwi ndani ya chumba cha mtihani.

SEHEMU A (Alama 40)

Katika swali la 1- 40. chagua jibu sahihi kisha weka kivuli katika herufi ya jibu hilo katika fomu maalum ya kujibia (OMR) uliyopewa.

1. Sifa zipi zinahusu mimea pamoja na wanyama

1. Respiresheni, mjongeo na fotosinthesisi.
2. Respiresheni, uzaaji na ukuaji.
3. Ukuaji, uzaaji na fotosinthesisi.
4. Mjongeo, uzaaji na transipiresheni.
5. Ukuaji, respiresheni na fotosinthesisi.

2. Kwa nini shamba la maharage halihitaji mbolea ya naitreti? 

1. Maharage yanaweza kubadili naitrojeni kuwa naitreti.
2. Maharage yanaweza kubadili ammonia kuwa nitreti.
3. Maharage yanaweza kubadili naitrojeni kuwa ammonia. 
4. Maharage yanaweza kubadili nitreti kuwa naitrojeni.
5. Maharage yanaweza kubadili ammonia kuwa naitrojeni.

3. Nini faida ya wadudu?

1. Kusafirisha maua.
2. Kula maua.
3. Kukuza maua.
4. Kuchavusha maua.
5. Kupukutisha maua.

4. Nini lengo la uzazi wa mpango katika familia?

1. Kupunguza kuenea kwa magonjwa.
2. Kuacha nafasi kati ya uzazi mmoja na mwingine.
3. Kupunguza idadi ya watoto.
4. Kupunguza idadi ya watoto wa kupeleka kliniki. 
5. Kuwezesha watoto kupata huduma muhimu.

5. Kwa nini inashauriwa kutovuta sigara? 

1. Kuepuka saratani ya kifua na damu.
2. Kuepuka saratani ya damu na ini.
3. Kuepuka saratani ya mapafu na kifua.
4. Kuepuka saratani ya ngozi na kifua. 
5. Kuepuka saratani ya ini na mapafu.

6. Jamii inawezaje kujikinga dhidi ya malaria? 

1. Kwa kutumia vyandarua vyenye dawa.
2. Kwa kumeza vidonge vya malaria.
3. Kwa kufua chandarua.
4. Kwa kuua plasmodiamu.
5. Kwa kuzuia na kuua bakteria.

7. Kwa nini inashauriwa kuchemsha maji ya kunywa?

1. Ili kuyafanya yawe safi. 
2. Ili kuyafanya yawe meupe. 
3. Ili kuyafanya yawe salama. 
4. Ili kuyafanya yawe ya moto. 
5. Ili kuyafanya yawe matamu.

8. Nini umuhimu wa gesi ya kabonidioksaidi kwa mimea?

1. Hutumika katika kufanyika kwa maua.
2. Hutumika katika uchavushaji.
3. Hutumika katika respiresheni.
4. Hutumika katika kufanyika kwa matunda. 
5. Hutumika katika usanisi wa chakula.

9. Ni sifa ipi ya wanyama katika kundi la amfibia inawatofautisha na ndege? 

1. Kuwa na damu moto. 
2. Mifupa mifupi. 
3. Kutaga mayai. 
4. Kuishi majini. 
5. Kuishi nchi kavu.

10. Ipi ni jozi ya magonjwa ya kurithi?

1. Malaria na trakoma.
2. Saratani na tetekuwanga.
3. Selimundu na hemofilia.
4. Trakoma na surua.
5. Pepopunda na UKIMWI.

I l . Nini mahitaji muhimu kwa uhai?

1. Maji, chakula na hewa.
2. Vitamini, maji na hewa.
3. Protini, wanga na madini.
4. Maji, hewa na matunda.
5. Hewa, mavazi na mwanga.

12. Sehemu ipi ya uzazi kwa mwanamke inafanya kazi sawa na mrija wa manii kwa mwanaume?

1. Ovari 
2. Uterusi 
3. Seviksi 
4. Mrija wa Falopia 
5. Uke

13. Kwa nini maziwa ya mama ni umuhimu kwa mtoto?

1. Yana jotoridi sawa na jotoridi la mama.
2. Yana virutubisho na viini vya kinga ya asili.
3. Yana jotoridi sawa na maziwa yaliyochemshwa.
4. Hayana viini vya kuambukiza magonjwa. 
5. Yanapatikana muda wowote yakihitajika.

14. Ipi ni kazi ya mifupa?

1. Kulinda misuli.
2. Kutengeneza chembehai za damu.
3. Kutengeneza chumvi.
4. Kulinda mfumo wa damu. 
5. Kulinda ngozi.

15. Vyanzo vikuu vya protini ni vipi'?

1. Maziwa, nyama na mayai.
2. Maziwa, samaki na mboga mboga.
3. Maziwa, samaki na matunda.
4. Maziwa, nyama na karoti.
5. Maziwa, samaki na mahindi.

16. Ipi kati ya zifuatazo Sio kazi ya mate mdomoni?

1. Kumeng'enya protini.
2. Kumeng'enya wanga.
3. Kulowesha chakula.
4. Kulainisha chakula. 
5. Kuwezesha umezaji wa chakula

17. Nini chanzo cha ugonjwa wa kisukari?

1. Ukosefu wa homoni ya thairoidi.
2. Ukosefu wa homoni ya adrenali.
3. Hitilafu katika tezi ya thairoidi.
4. Hitilafu katika tezi ya pituitari.
5. Hitilafu katika tezi ya kongosho.

18. Ipi ni kazi ya ukutaseli katika mmea?

1. Kutofautisha sehemu za chembehai ya mmea.
2. Kufanya chembehai ya mmea kuwa Iaini.
3. Kuunda umbo la chembehai ya mmea.
4. Kuzuia maji yasitoke kwenye mmea. 
5. Kuwezesha mmea kusanisi chakula.

19. Popo yuko katika kundi gani la wanyama?

1. Mamalia 
2. Reptilia 
3. Ndege
4. Bundi 
5. Amfibia

20. Ni ushauri upi haumfai mwathirika wa UKIMWI? 

1. Kutumia dawa kama ilivyoelekezwa na daktari.
2. Kuwa na wapenzi wasio na UKIMWI.
3. Kujikubali na kuelimisha wengine.
4. Kuishi kwa matumaini na kujijali.
5. Kula mlo kamili na kupima afya mara kwa mara.

21. Ni njia gani itumike ili kupunguza maambukizi ya VVU? 

1. Kutenga maeneo maalum ya kuishi watu wenye VVU.
2. Kutokuchangia chakula na watu wenye VVU.
3. Kula mlo kamili na kunywa maji salama.
4. Kubadili tabia na kuacha ngono zisizo salama. 
5. Kufanya mazoezi ya viungo.

22. Vitu vifuatavyo vinaweza kupitisha joto isipokuwa

1. waya 
2. Hewa 
3. Plastiki 
4. Msumari 
5. Maji

23. Katika nyenzo daraja la kwanza egemeo huwa sehemu gani?

1. Nyuma ya jitihada. 
2. Pembeni mwa mzigo.
3. Mbele ya jitihada. 
4. Sawa na gurudumu. 
5. Katikati ya mzigo na jitihada.

24. Kwa nini mashine ni muhimu katika maisha ya kila siku?

1. Hutumika kuongeza nguvu. 
2. Hutumika kurahisisha kazi.
3. Hutumika kubeba mizigo. 
4. Hutumika kuimarisha misuli. 
5. Hupunguza maumivu ya viungo.

25. ?pi kati ya vitu vifuatavyo ni mashine rahisi?

1. Uwenzo
2. Winchi 
3. Baiskeli
4. Gari 
5. Pikipiki

26. Unawezaje kutofautisha sumaku na aina nyingine za maada? 

1. Sumaku ina nguvu zaidi ikilinganishwa na maada nyingine.
2. Sumaku ina uwezo wa kunasa vitu vya chuma.
3. Sumaku imeundwa kwa chuma cha pua.
4. Sumaku ni nzito kuliko maada nyingine. 
5. Sumaku ina rangi nyeusi.

27. Ikiwa mashine inabeba mzigo wa nyutoni 60 kwa jitihada ya nyutoni 75, nini manufaa ya kimakanika?

1. 450 
2. 4500 
3. 8
4. 0.8 
5. 1.25

28. Kifaa kipi hutumika kupima mkondo wa umeme?

1. Kikinza 
2. Swichi 
3. Amita
4. Voltimita 
5. Testa

29. Hafizi alipotumbukiza kipande cha chuma kwenye kopo liliyojaa maji, kiasi cha sm 100 za maji kilimwagika. Maelezo yapi ni sahihi kuhusu tendo hili la kisayansi? 

1. Kiasi cha maji yaliyomwagika ni sawa na kilichobaki katika ndoo.
2. Ujazo wa jiwe ni sawa na ujazo wa maji yaliyomwagika.
3. Maji yaliyomwagika ni mazito kuliko jiwe.
4. Jiwe ni zito kuliko maji yaliyomwagika.
5. Maji yaliyomwagika na jiwe vina uzito sawa.

30. Ni kwa namna gani mtu anayetokwa na damu puani huhudumiwa?

1. Kwa kulazwa chini kifudifudi.
2. Kwa kuwekewa kitambaa nyuma ya kichwa.
3. Kwa kuwekewa kitambaa chenye maji ya vuguvugu usoni.
4. Kwa kuwekewa kipande cha pamba sikioni. 
5. Kwa kuminywa pua kwa dakika chache.

31. Nini kifanyike ili kumsaidia mwanafunzi anayetapika?

1. Kumpa maji yenye chumvi na sukari.
2. Kumlaza na kuita muuguzi ili apate tiba.
3. Kumpumzisha kivulini.
4. Kumpa chakula laini. 
5. Kuita wazazi wake.

32. ?pi ni hatua ya mwisho katika ufanyaji wa jaribio la kisayansi?

1. Kuweka lengo. 
2. Kuandika hitimisho. 
3. Kubainisha njia. 
4. Kuandaa vifaa. 
5. Kutoa matokeo.

33. Ni njia gani ya kisayansi inatumika ili kupatajibu sahihi lajaribio?

1. Kuandaa dodoso. 
2. Kukusanya taarifa.
3. Kufanya uchunguzi. 
4. Kujibu maswali. 
5. Kufanya majadiliano.

34. Utabiri kuhusu chanzo cha tatizo linalotarajiwa kufanyiwa uchunguzi hujulikana kama

1. jaribio 
2. data 
3. matokeo 
4. dhanio 
5. hitimisho

35. Chunguza Kielelezo Namba I kisha jibu swali linalofuata:

Ni kemikali gani itakayokuwa katika bika baada ya asidi yote kuungana na besi?

1. Maji na asidi. 
2. Magadi soda. 
3. Chumvi na besi. 
4. Sukari na maji. 
5. Chumvi na maji.

36. Sifa ipi inahusu badiliko la kikemikali?

1. Rangi ya dutu mpya iliyoundwa ni sawa na ya elementi.
2. Dutu mpya haiwezi kurudia hali yake ya awali.
3. Dutu mpya inaweza kuungana na maji kutengeneza asidi.
4. Hakuna dutu mpya inayoweza kuundwa.
5. Dutu mpya inaweza kuungana na asidi kutengeneza chumvi.

37. Kwa nini 'moshi' hutokea mdomoni unapopumua wakati wa hali ya baridi?

1. Joto katika hewa ya nje ni nyevu.
2. Joto katika hewa ya nje ni dogo.
3. Hewa ya baridi haina unyevu.
4. Jotoridi la nje ni chini ya 0⁰C.
5. Joto katika hewa ya ndani ni nyevu.

38. Ni dutu gani husababisha chuma kupata kutu?

1. Unyevu na haidrojeni. 
2. Kaboni na oksijeni. 
3. Neoni na oksijeni. 
4. Oksijeni na unyevu. 
5. Naitrojeni na unyevu.

39. Ni rangi gani hutokea wakati maji ya chokaa yakichanganywa na gesi inayotoka wakati wa upumuaji?

1. Njano 
2. Bluu 
3. Mazisva 
4. Hudhurungi 
5. Kijani

40. Mlinganyo upi kati ya ifuatayo umesawazwa?

1. O₂ + 2H₂ → 2H₂O
2. O₂ + Mg → 2MgO
3. 2Ca + O₂  → CaO
4. 2Ca + Cl₂  → 2CaCl₂ 
5. H₂O + O₂ + 2H₂

SAYANSI - 2018

SEHEMU A

Chagua herufi ya jibe sahihi, kisha andika katika karatari ya rnajibu/kujibia.

1. Ipi jozi sahihi kati ya zifuatazo inahusu sehemu za uzazi katika mimea na wanyama?............

1. Chavua katika mimea na manii katika wanyama
2. Filamenti katika mimea na fallopian katika wanyama
3. Tunda katika mimea na korodani katika wanyama
4. Maua katika mimea na uterasi katika wanyama
5. Mbegu katika mimea na ovari katika wanyama

2. Ili mimea iweze kuendelea kuishi katika mazingira yake inahitaji:

1.  hewa na udongo 
2.  hewa na maji
3.  udongo na mbolea 
4.  udongo na maji
5.  jotoridi na hewa

3. Mpunga kuzaliana kwa kutumia:

1.  majani 
2.  mbegu 
3.  mizizi 
4.  mashina 
5.  matawi

4. Kundi lipi linawakilisha wanyama wenye uti wa mgongo?

1.  Nyoka, nge, buibui na mamba 
2.  Konokono, nyoka, kenge na samaki
3.  Kenge, nyoka, bulbul na samaki 
4.  Konokono, samaki, chura na mamba
5.  Mjusi, nyoka, kenge na mamba

5. Kiwavi ni hatua mojawapo ya ukuaji wa:

1.  nyuki 
2.  rnbungo 
3.  funza 
4.  mende 
5.  kipepeo

6. Zipi kati ya zifuatazo ni sifa za viumbe hal?

1. Kukua, kupumua, kusanisi chakula, kujongea
2. Kukua, kupumua, kulala, kujongea
3. Kukua, kupumua, kujongea na kuzaliana
4. Kukua, kuona, kujongea na kuzaliana
5. Kukua, kusanisi chakula, kujongea na kuzaliana

7. Umeme unasababishwa na mtiririko wa:

1.  elektroni 
2.  protoni 
3.  nyutroni 
4.  chaji 
5.  atomi

8. Ipi kati ya zifuatazo ni sifa ya kinyonga?............

1.  Hubadili mlio wa sauti yake 
2.  Huchagua aina ya chakula
3.  Hubadili rangi ya mwili 
4.  Hatoi taka mwili
5.  Hubadili mwendo

9. Yupi kati ya wafuatao ni mamalia?............

1.  Konokono 
2.  Bata 
3.  Popo 
4.  Mjusi 
5.  Chura

10. Ipi kati ya zifuatazo siyo kazi ya mizizi katika mimea?..............

1.  Kusharabu madini ya chumvi. 
2.  Kusharabu maji
3.  kushikilia mmea 
4.  Kutengeneza chakula cha mmea
5.  Kutunza chakula cha mmea

11. Gesi ipi hupunguzwa angani na mimea?..................

1.  Kabondioksaidi 
2.  Oksijeni 
3.  Haidrojeni
4.  Kabonimonoksaidi 
5.  Naitrojeni

12. Ili maji yawe salama kwa kunywa yanapaswa kifanywa nini?

1. Kuchemshwa na kufunikwa
2. Kuchujwa na kuhifadhiwa
3. kuchemshwa, kuchujwa na kuhifadhiwa
4. kuwekwa juani kutwa nzima na kupozwa
5. Kuwekwa kwenye mtungi na kufunikwa

13. Yafuatayo ni mahitaji muhimu kwa uhai na ukuaji wa mimea isipokuwa:

1.  Mbolea za viwandani 
2.  Maji
3.  Hewa ya kabondayoksaidi 
4.  Mwanga wa jua
5.  Udongo wenye rutuba

14. Hewa inayohitajika kwa wanyama iii waishi ni:

1.  Oksijeni 
2.  Kabondayoksaidi
3.  Nitrojeni 
4.  Haidrojeni
5.  Kabonimonoksaidi

15. Mtu anayekula vyakula vyenye mafuta kwa wingi anaweza kupata:

1.  beriberi 
2.  Kifafa
3. Shinikizo la juu la damu 
4.  Kisukari
5.  Shinikizo la chini la damu

16. Ugonjwa unaosababishwa na hitilafu katika chembe hai nyekundu za damu huitwa:

1.  beriberi 
2.  selimundu 
3.  saratani ya damu
4.  kisukari 
5.  kifua kikuu

17. Ni gesi ipi hupungua katika chumba kilichofungwa madirisha wakati kina moto wa mkai. 

1.  Haidrojeni 
2.  Kabonimonoksaidi
3.  kabondayoksaidi 
4.  Oksijeni 
5.  Natrojeni

18. Ni kitu gani tunaweza kutumia iii tunaweza kuona taswira zetu vizuri?

1.  Kioo mbinuko 
2.  Kioo mbonyeo 
3.  Kioo bapa
4.  Lenzi mbinuko 
5.  Lenzi mbonyeo

19. Kwa nini ni muhimu kuosha matunda kabla ya kula?

1.  Kuondoa sumu 
2.  Kuondoa vimelea
3.  Kuondoa utomvu 
4.  Kuondoa harufu mbaya
5.  Kuondoa chumvichumvi

20. Sehemu ipi ya mfumo wa umengenyaji chakula inahusika na umengenyaji protini? 

1.  Mdomo 
2.  Utumbo mwembamba
3.  Utumbo mpana 
4.  Umio 
5.  Tumbo

21. Magonjwa gani husababishwa na utapiamlo?...............

1. Unyafuzi, kwashakoo, matege, rovu.
2. Kiribatumbo, kisukari, kikohozi, kuhara
3. Unyafuzi, kwashakoo, kupooza, homa ya manjano
4.  Matege, trakoma, rovu, unyafuzi
5. Kichocho, malaria, kifua kikuu, matege

22. Ni kitu gani hupotea kwa wingi mtu anapoharisha? . . . . . . . . .

1.  Hewa 
2. Maji 
3.  Protini 
4.  Wanga 
5.  Vitamini

23, Vipi kati ya virutubisho vifuatavyo vinafaa zaidi kwa mtoto mwenye umri chini ya miaka mitano?

1. Wanga, maji na protini
2. Protini, vitamini na chumvichumvi
3. Chumvichumvi, protini na Maji
4. Vitamini, wanga na maji
5. Kabohaidreti, maji na chumvichumvi

24. Ugonjwa upi kati ya magonjwa yafuatayo unasababishwa na bakteria?..............

1.  Moyo 
2.  Kifua kikuu 
3.  UKIMWI 
4.  kichocho 
5.  Kisukari

25. Vitu gani kati ya vifuatavyo hupatikana kwenye gari la zima moto?.............

1.  Tanki la mafuta, gesi ya kabondayoksaidi na maji.
2.  Tanki la maji, gesi ya kabondayoksaidi na gesi ya oksijeni.
3.  Kikosi cha zima moto, map na gesi ya kabondayoksaidi.
4.  Tanki la maji, tanki la gesi ya mkaa na gesi ya asetilini.
5.  Tanki la maji, tanki la gesi ya mchanganyiko na makoti makubwa.

26. Ipi kati ya sentensi zifuatazo inatoa maana ya huduma ya kwanza?.............

1. Msaada wa haraka anaopewa mtu kabla ya kwenda hospitali.
2. Msaada wa haraka anaopewa mtu baada ya kufika hospitali.
3. Msaada wa haraka unaotolewa kwa mtu na mtaalamu wa afya.
4. Msaada unaotolewa kwa mtu aliyezirai.
5. Msaada unaotolewa kwa mtu aliyeumwa na nyoka.

27. Je nini utakachokifanya ikiwa utaona nguo alizovaa rafiki yako zinaungua kwa moto?..........

1. Kumpaka mafuta
2. Kumweka maji kwenye jeraha
3. Kumfunika kwa blanketi au nguo nzito
4. Kumpulizia hewa ya oksijeni
5. Kumvua nguo zilizokwisha ungua

28. Zipi kati ya zifuatazo hazichangii kuenea kwa VVU?.............

1. Ngono, ulevi, kunyonyesha mtoto
2. Kuchangia sindano, kuwekewa damu yenye VVU
3. Kushikana mikono, kucheza, kula pamoja
4. Elimu duni kuhusu UKIMWI na ngono zembe
5. Uasherati na matumizi mabaya ya madawa ya kulevya

29. Ni kwa nini watu wanaoishi na VVU wanahitaji vyakula vyenye virutubisho zaidi?

1. Ugonjwa wao ni wa mda mrefu.
2. Maisha yao ni mafupi hivyo wanahitaji chakula cha kutosha.
3. Wanapata njaa kila wakati.
4. Wanahitaji kuimarisha kinga ya mwili.
5. Wanahitaji kunenepa iii kuepuka unyanyapaa.

30. Njia sahihi ya kumtambua mtu mwenye virusi vya UKIMWI ni:

1. Kupima kifua kikuu.
2. Kupima mwenendo wa joto la mwili.
3. Kuangalia kama amekonda kwa mda mfupi.
4. Kuangalia kama ana vidonda mdomoni na usoni.
5. Kupima kiwango cha kinga kwenye damn.

31. Ni kitendo kipi kinaonesha kuwa hewa huchukua nafasi?

1. Kupumua kupitia mdomoni na puani.
2. Mapovu ya hewa kutokea chupa ya maji inayozamishwa ndani ya maji.
3. Kupiga chafya na kukohoa kwa mda mrefu.
4. Mvuke unapopita hewani.
5. Kutumbukiza jiwe ndani ya kopo chirizi na maji kumwagika.

32. Chunguza Kielelezo Namba 1 kisha jibu swali linalofuata

1. II
2. IV
3. III
4. I
5. V

33. Nini kitatokea endapo bilauri iliyojazwa maji na kufunikwa kwa mfuniko wa itageuzwa juu chini?

1.  Maji yatamwagika 
2.  Mfuniko utatoka
3.  Bilauri itapasuka 
4.  Maji hayatamwagika
5.  Maji yatachuruzika

34. Ni hatua gani muhimu utachukua baada ya kubaini tatizo katika jamii?

1. Kuanza uchunguzi wa kina 
2.  Kubuni dhanio
3.  Kuandaa dodoso 
4.  Kuandaa majaribio ya kisayansi
5.  Kukusanya taarifa na data

35. Upi ni mpangilio sahihi wa kuandika ripoti ya jaribio la kisayansi?

1. Lengo, njia, vifaa, matokeo, hitimisho
2. Vifaa, lengo, njia, matokeo, hitimisho
3. Njia, lengo, vifaa, hitimisho, matokeo
4. Njia, lengo, hitimisho, matokeo, vifaa
5. Lengo, vifaa, njia, matokeo, hitimisho

36. Ni kwa namna gani chuma huweza kuzuiwa kisipate kutu?.................

1.  Kwa kukipaka majivu 
2.  Kwa kukiosha na maji
3.  Kwa kukipaka rangi 
4.  Kwa kukifunika kwa udongo
5.  Kwa kukifunika kwa masizi

37. Ipi kati ya orodha zifuatazo ni kundi la metali?................

1.  Klorini, zinki, almasi na dhahabu
2.  Chuma, kaboni, naitrojeni na oksijeni
3.  Oksijeni, zinki, salfa na klorini
4.  Shaba, chuma, kabonmonoksaidi na zinki
5.  Dhahabu, zinki, aluminium, na silva

38. Mfano mmojawapo wa elementi ni:

1.  maji 
2.  chumvi
3. hydrojeni
4.  sukari 
5.  kabondayoksaidi

39. Mawingu yanaposhuka na kukaribia use wa dunia huitwa:.................

1.  ukungu 
2.  umande 
3.  mvuke 
4.  barafu 
5.  mvua

40. Chunguza Kielelezo Namba 2, kisha jibu swali linalofuata:

Herufi P inawakilisha.............

1.  mwale mtuo 
2.  mwale akisi 
3.  mwale pindu
4.  mwale sambamba 
5.  mwale mkabala

SAYANSI 2017 

Chagua jibu sahihi kisha andika herufi yake kwenye karatasi ya kujibia.

1. Ipi kati ya tabia zifuatazo humwezesha ndege kuruka hewani?

1. Mifupa milaini iliyo na manyoya.
2. Miili iliyochongoka na mifupa iliyo wazi ndani.
3. Mfupa iliyoungana.
4. Uwepo wa mifupa mingi.
5. Mifupa imara ya mabawa iliyo imara.

2. Makundi makuu ya viumbe hai ni:

1.  Mimea na ndege 
2.  Mimea na mijusi
3.  Wanyama na majani 
4.  Mimea na wanyama
5.  Wanyama na bakteria

3. Ipi kati ya aina zifuatazo za mbegu hujisambaza zenyewe?.................

1.  Nazi na pamba 
2. Kunde na mbaazi
3.  Kunde na papal 
4.  Embe na pera
5.  Chungwa na mbaazi

4. Chunguza Kielelezo Namba 1, kisha chagua jibu lenye mpangilio sahihi wa zilizoonyeshwa kwa alama A - D.

Kielelezo Na. 1

1. Nyuzi, uboho njano, uboho nyekundu, gegedu.
2. Uboho nyekundu, gegedu, uboho njano, kano.
3. Gegedu, kano, uboho njano, uboho nyekundu.
4. Kano, njano, gegedu, uboho njano, uboho nyekur.: _
5. Uboho njano, gegedu, kano, uboho nyekundu.

5. Chunguza Kielelezo Namba 2 kisha jibu swali linalofuata

Kielelezo Na. 2

Kifaa katika Kielelezo Namba 2 hutumia tabia ipi ya mwanga?..............

1.  Kuakisiwa 
2.  Mpitisho 
3.  Mwachano
4.  Mgeuzo 
5.  Mtawanyiko

6. Magonjwa yapi kati ya yafuatayo huzuiliwa kwa chanjo?................

1.  Surua na kifaduro 
2.  Kichocho na malaria
3.  Kuhara na mkamba 
4.  Ukimwi na kisukari
5.  Kifua kikuu na tetekuwanga

7. Kitu gani muhimu mwanamke mjamzito anapaswa kuzingatia?...............

1. Kula chakula kingi cha wanga anapokaribia muda wa kujifungua
2. Kufanya kazi ngumu ili awe mkakamavu.
3. Kuhudhuria kliniki na kula mlo kamili.
4. Kulala mara kwa mara.
5. Kutumia sabuni zenye manukato wakati wote.

8. Ugonjwa unaotokana na tatizo la upumuaji ni 

1.  pumu 
2.  malaria kali 
3.  kuzimia
4.  kifafa 
5.  kisukari

9. Kitu gani kitatokea endapo mfumo wa fahamu utasimama kufanya kazi?.............

1. Mtu ataanza kutetemeka.
2. Mtu ataanza kuhisi udhaifu.
3. Mtu ataanza kuhisi maumivu makali mwilini.
4. Kukosekana kwa mawasiliano ndani ya mwili.
5. Mtu ataanza kupungua uzito.

10. Mojawapo ya dalili za unyafuzi ni.....................

1. uso kufanana na wa mzee
2. macho meupe na mafua 
3. tezi ya shingo kuvimba
4. kuhisi baridi na kutapika 
5. tumbo kubwa na kuvimba miguu

11. Njia za uzazi wa mpango ambazo ni salama kwa afya ya mama ni.............

1. kitanzi na sindano 
2. njia ya asili
3. sindano na vidonge 
4. vidonge na kondomu
5.  kondomu na sindano

12. Njia bora ya kuepuka utapiamlo ni ..............

1. kutumia dawa za kinga mara kwa mara.
2. kuelimisha jamii juu ya matumizi ya mlo kamili.
3. kula mboga za majani kwa wingi.
4. kutumia madawa ya kuongeza virutubisho mwilini.
5. kuongeza idadi ya milo kwa siku.

13. Mtu aliyepigwa na shoti ya umeme anaweza kusaidiwa kwa kutumia ..................

1.  miguu 
2.  kipande cha chuma 
3.  ubao mkavu
4. mikono 
5. ubao mbichi

14. Vipande viwili vya ubao safi vilivyofungwa kwenye sehemu mfupa ulipovunjika husaidia

1. kuzuia kutokwa damu
2. kukipa joto kidonda. 
3. kuimarisha sehemu iliyovunjika.
4. kutibu sehemu iliyovunjika. 
5. kuunganisha sehemu iliyovunjika

15. Gesi inayotumika kuzima moto ni ................

1.  haidrogeni 
2.  kabondayoksaidi 
3.  naitrojen
4.  kaboni 
5.  oksijeni

16. HIV haienezwi kwa ......

1.  kujamiiana 
2.  kuchangia sindano 
3.  kuumwa na mbu
4.  kuchangia nyembe 
5.  kuwekewa damu

17. Uhusiano kati ya magonjwa yanayoambukizwa kwa kujamiiana na UKIMWI ni kwamhz

1. Ni rahisi kupata maambukizi ya UKIMWI kama umeambukizwa magonjwa yato^-,na kujamiiana.
2. Magonjwa yanayoenezwa kwa kujamiiana ni sawa na UKIMWI.
3. Dawa za kutibu magonjwa yanayoenezwa kwa kujamiiana zinaweza kutumik,aUKIMWI.
4. Magonjwa yanayoambukizwa kwa kujamiiana na UKIMWI yanaenezwa -- kujamiiana pekee.
5. Majongwa yanayoambukizwa kwa kujamiiana na UKIMWI yanatibika.

18. Ipi kati ya sentensi zifuatazo ina maana sahihi ya UKIMWI?...............

1.  Kupoteza kinga ya mwili,
2.  Kinga kubwa ya mwili.
3.  Kukosekana kwa kinga mwilini 
4.  Upungufu wa kinga mwilini.
5.  Uwezo wa kinga ya mwili.

19. Mbinu mojawapo ya kupunguza maambukizi ya virusi vya UKIMWI ni...............

1. kutenga eneo la watu wenye virus! vya UKIMWI.
2. kuepuka kushirikiana vifaa vya chakula na watu wenye virusi vya UKIMWI.
3. kula chakula bora na kunywa mail safi.
4. kubadili tabia na kuepuka ngono zembe.
5. kufanya mazoezi ya mwili.

20. Vitu vilivyorushwa angani hurudi chini.............

1.  kwa sababu ya uzito 
2.  kwa sababu ya nguvu ya msuguano
3.  kwa sababu ya nguvu ya hewa 
4.  kwa sababu ya nguvu ya sayari
5.  kwa sababu ya nguvu ya uvutano

21. Uhusiano kati ya sumaku na umeme ni................

1. Chanzo cha sumaku ni nguvu ya atomiki
2. Umeme huzuia mvutano wa sumaku.
3. Popote penye usumaku pana umeme.
4. Popote penye umeme pana usumaku.
5. Sumaku huzuia umeme.

22. Kielelezo Namba 3 kinaonyesha mfano wa mashine rahisi. Ipi nafasi ya egemeo mashine inapofanya kazi?

 Kielelezo Na. 3

1. K
2. I
3. J
4. H
5. N

23. Kipimo cha nguvu ni...

1.  Mita 
2.  Kilogramu 
3.  Jouli
4.  Kilomita 
5.  Nyutoni

24. Kifaa kipi hutumika kupima jotoridi la mwili wa binadamu?

1.  Kipima joto 
2.  Galvanometa 
3.  Ameta
4.  Mizani 
5.  Voltimeta

25. Vifuatavyo ni vyanzo vya umeme isipokuwa 

1.  betri 
2.  seli kavu 
3.  glopu
4.  jenereta 
5.  sumaku

26. Nini maana ya msuguano?.

1. Nguvu inayozalisha mwendo.
2. Nguvu inayosimamisha mwendo.
3. Nguvu inayosababisha mwendo.
4. Nguvu inayoongeza kasi ya mwendo.
5. Nguvu ya kulazimisha.

27. Ipi ni orodha ya vifaa vilivyopo katika kundi la mashine tata?................

1. Kufuli, nyundo na mkasi
2. Toroli, wembe na nyundo
3. Wembe, kufuli na baiskeli
4. Cherehani, kufuli na baiskeli
5. Wembe, kufuli na toroli

28. Taarifa ya majaribio ni muhimu kwa sababu hutumika kufanya yafuatayo isipokuwa.............

1. kulinganisha matokeo ya jaribio moja na jingine.
2. kutoa taarifa ya jaribio.
3. kutumika kama rejeo kwa mtaalamu mwingine.
4. kuwezesha majaribio mengine kufanyika.
5. kutoa taarifa isiyothibitishwa.

29. Kipi kati ya vifuatavyo ni mambo matano yanayounda ripoti ya kisayansi?...............

1. Hojaji, vifaa, njia, kusudi na hitimisho.
2. Nadharia tete, hojaji, vifaa, matokeo na hitimisho.
3. Hojaji, vifaa, mfano, matokeo na hitimisho,
4. Kusudi, mfano, seti zana, matokeo na hitimisho.
5. Kusudi, vifaa, njia, matokeo na hitimisho.

30. Ili kupata nadharia kwa majaribio ya kisayansi lazima kuwepo na ...............

1.  jaribio 
2.  data 
3.  taarifa
4.  vifaa 
5.  tatizo

31. Katika wenzo mzigo wa kilo 50 uliwekwa mita 3 kutoka katika egemeo. Nini umbaliunaohitajika kutoka katika egemeo kuweka jitihada ya kilo 20 ili kuleta mizani sawia?

1.  1.6 m 
2.  6.7 m 
3.  7.5 m
4.  2.5 m 
5.  3 m

32. Upungufu wa damu husababishwa na...

1. kupungua kwa sell nyekundu, madini ya chuma na vitamini
2. kupungua kwa vitamini, protini na plazma
3. kuongezeka kwa maji mwilini, kupungua kwa madini ya chuma na protini
4. kuongezeka kwa utegili, madini ya chuma na vitamini
5. kupungua kwa madini ya chuma, vitamini na protini katika chakula

33. Mwale wa mwanga unaosafiri katika mstari mnyoofu uligonga kitu kisha ukatuakioo bapa. Je nini sifa za taswira itakayotengenezwa katika kioo? ....... ...............

1. Picha itakuwa imesimama wima.
2. Picha itakuwa ya rangi.
3. Picha itakuwa imepinduka.
4. Picha itakuwa sawa na kifaa.
5. Picha itakuwa kubwa kuliko kifaa.

34. Mtu ambaye mlo wake unakosa madini joto huenda akapata ugonjwa unaoitwa ......

1.  beriberi
2.  kororo
3.  upungufu wa damu 
4.  trakoma 
5.  matege

35. Elementi zinazopatikana katika chumvi ya mezani ni.................

1.  Potasiamu na klorini 
2.  sodiamu na klorini
3.  Potasiamu na sodiamu 
4.  sodiamu na salfa
5.  kalisiamu na magnesiamu

36. Zuzu alitumbukiza jiwe kwenye ndoo iliyojaa maji. Kiasi cha 5000 sm³ za majinje. Kanuni gani ni sahihi kuhusu tendo hili la kisayansi?...... ..........

1. Maji yaliyomwagika nje ni sawa na yale yaliyobaki ndani ya ndoo.
2. Ujazo wa jiwe ni sawa na ujazo wa maji yaliyomwagika nje.
3. Maji yaliyomwagika nje ni mazito kuliko jiwe.
4. Jiwe ni zito kuliko maji yaliyomwagika nje.
5. Maji yaliyomwagika nje na jiwe yana uzito sawa.

37. Upofu wa usiku ni kasoro inayosababishwa na ukosefu wa ............

1. vitamini K 
2.  vitamini A
3. vitamini E
4.  vitamini C 
5.  vitamini B

38. Maada huundwa na chembechembe ndogo zinazojulikana kama

1.  kizio 
2.  ambatani
3.  elementi
4.  atomu 
5.  molekuli

39. Kiwango cha mvuke hewani hupimwa kwa..............

1.  Barometa 
2.  Haidromita
3.  anemomita
4.  Ameta 
5.  Kipima joto

40. Ili chuma ipate kutu inahitaji unyevu na .............

1.  haidrojeni 
2.  kaboni
3.  neoni
4.  oksijeni 
5.  naitrojeni

41. Nini matokeo ya oksidesheni ya glukosi katika damu?................

1. Maji oksijeni na joto
2. Maji, joto na monoksaidi ya kaboni
3. Nishati, maji na kaboni
4. Umande, joto na kaboni dioksaidi
5. Oksijeni, nishati na jasho

42. Hi kupata chumvi kutoka kwenye maji lazima maji..............

1.  yagandishwe 
2.  yafukishwe
3.  yapoozwe
4.  yachemshwe 
5.  yamiminwe

43. jaribio la kisayansi linalofanyika iii kuhakiki ukweli wa matokeo ya jaribio lingine la kisayansi linaloendelea huitwa

1.  jaribio maalumu 
2.  jaribio la kumbukumbu
3.  jaribio la dhibiti 
4.  jaribio la mfano
5.  jaribio la hitimisho

44. Kazi ya nyongo katika mfumo wa mmengenyo wa chakula ni................

1.  kuua vijidudu 
2.  kuyeyusha protini
3.  kuvunjavunja mafuta 
4.  kuyeyusha wanga
5.  kunyonya maji

45. Kipi kati ya vyakula vifuatavyo king wanga kwa wingi?.............

1.  Embe 
2.  Viazi 
3.  Maharage ya soya
4.   Karanga 
5.  Samaki

46. Viungo vipi huimarishwa kwa madini ya kalisiamu na vitamini D?...................

1.  Ulimi na pua 
2.  Ngozi na tumbo 
3.  Mifupa na meno
4.   Mapafu na Ini 
5.  Figo na kibofu

47. Ipi kati ya vifuatavyo siyo sehemu ya damu?...............

1.  Chumvi 
2.  Seli nyeupe 
3.  Chembe sahani
4.  Seli nyekundu 
5.  Utegili

48.Endapo kabonidayoksaidi itaunganishwa na maji kikemikali katika mmea pakiweponishati ya mwanga tutapata.......... .............

1. kabohaidreti na maji
2. kabohaidreti na oksijeni
3. kabohaidreti na nishati joto
4. kabohaidreti na umbijani
5. kabohaidreti na kabonidayoksaidi

49. Aina ya mnyoo unaosambaza matende unajulikana kama ............

1.  minyoo mviringo 
2.  tegu 
3.  filaria
4.  jongoo 
5.  bakteria

50. Sehemu ya mmea inayofyonza maji inaitwa............

1.  shina 
2.  tawi 
3.  mzizi
4.  ua 
5.  jani

201 6 - SAYANSI

SEHEMU A

Chaguajibu sahihi kisha andika herufiyake kwenye karatariya kujibia.

1. Ili mbegu ichipue inahitaji: 

1. Maji, udongo na hewa
2. Mvua, hewa na udongo
3. Unyevu, udongo na jotoridi
4. Maji, hewa na jotoridi
5. Maji, mwanga na upepo

2. Wadudu wanapohama toka ua moja kwenda lingine wanfanya hivyo ili:

1. kuzalisha mimea  
2. kuepuka maadui
3. kutafuta nekta 
4. kutafuta harufu 
5. kusambaza mbegu

3. Hali ya mtu kuzimia hutokana na ukosefu wa damu katika .......

1. Tumbo
2. Figo
3. Mapafu
4. Moyo
5. Ubongo

4.  Aina kuu mbili za mashine ni:

1. ngumu na laini
2.  rahisi na tata
3. za kumenya na kutwanga 
4. puli na roda
5. roda na katapila

5. Mojawapo ya njia za kuondoa takamwili katika mwili ni:

1.  kutema mate 
2.  kukojoa
3. kuoga 
4. kunawa mikono 
5. kutoa machozi

6. Mbegu ya kike ambayo haijarutubishwa huitwa:

1.  kondo 
2.  yai
3. uterasi 
4. ovari    
5. mrija wa falopio

7.  Angalia kielelezo namba 1 ambapo jotoridi lioneshwa kwa nyuzi za sentigredi kisha jibu maswali yanayofuata.

Mbegu itakayoota ni ya chombo kipi?

1.  Chombo A    
2.  Chombo B
3.  Chombo C    
4.  Chombo D  
5.  Chombo A na D

8. Sehemu zinazounda mfumo wa upumuaji katika mwanadamu ni:

1.  pua, mdomo na tumbo
2. mapafu, pua na ini
3. pua, mapafu na masikio 
4. koromeo, mapafu na kongosho
5. mapafu, pua na mdomo

9.  Mdudu yupi kati ya wafuatao huleta hasara kwa mkulima akiwa katika hatua ya pili ya ukuaji?

1. Inzi                                                         
2. Kipepeo
3. Panzi                                                    
4. Mbungo
5. Mbu

10. Usafirishaji wa chakula mwilini hufanywa na: 

1. moyo     
2. damu
3. misuli                                     
4. mapafu
5. maji

11. Tazama kwa makini kielelezo namba 2 kisha jibu maswali yanayofuata:

Alama Y inawakilisha sehemu iitwayo:

1.  petali
2.  filamenti
3.  chavulio
4.  pistili
5.  ovari

12.  Mbegu za mimea uhifadhi chakula katika:

1.  mizizi 
2. majani      
3. shina
4. kotiledoni 
5. tunda

13. Lipi kati ya magonjwa yafuatayo huambukizwa kwa njia ya kujamiiana?

1.  Polio  
2.  Kipindupindu         
3.  Pepopunda
4.  Kaswende                            
5.  Tetekuwanga

14. Nini kitatokea iwapo idadi ya wanyama wanaokula nyama katika eneo ni kubwa kulikc idadi ya wanaokula majani?

1. Majani yatapungua
2. Majani yatabakia kama yalivyokuwa awali
3. Majani yatanyauka
4. Majani yataongezeka
5. Majani yataliwa

15. Lipi kati ya mafungu yafuatayo ya vyakula hulinda mwili?

1.  Samaki na maziwa          
2.  Ugali na ndizi
3.  Maharagwe na karanga 
4.  Mayai na kabichi 
5.  Matunda na mboga za majani

16. Umuhimu wa asidi ya haidrokloric katika tumbo ni:

1.  kubadili hali ya besi katika tumbo
2.  kulainisha mafuta tumboni
3.  kuongeza uchachu tumboni
4.  kumengenya vyakula vya sukari tumboni 
5.  kuua wadudu wanaoingia tumboni na chakula.

17. Nini tofauti kati ya malaria na homa ya matumbo?

1.  Malaria hushambulia mishipa ya damu, homa ya matumbo hushambulia neva za fahamu.
2.  Malaria husababishwa na mbu, homa ya matumbo husababishwa na inzi.
3.  Malaria hutibiwa kwa siku nne, homa ya matumbo hutibiwa kwa siku saba.
4.  Malaria husababishwa na plasmodiam, homa ya matumbo husababishwa na bakteria.
5.  Malaria huambatana na maumivu ya kichwa, homa ya matumbo huambatana na maumivu ya uti wa mgongo.

18. Kipi kati ya vifuatavyo vinapaswa kudumishwa? 

1. Kutumia kikombe kimoja wakati wa kunywa maji. 
2. Kunawa mikono kabla ya mlo katika karai moja. 
3. Kupika mboga za majani na nyama kwa muda mrefu.
4. Kuchemsha na kuchuja maji ya kunywa. 
5. Kuogelea katika mito na mabwawa.

19. Viungo vinavyohusika katika kutoa takamwili mwilini ni:

1.  figo, ini na moyo            
2.  ini, ngozi na figo 
3.  mapafu, moyo na figo              
4.  moyo, figo na ngozi 
5.  Ngozi, Ini na Moyo 

20. Mbungo husababisha ugonjwa uitwao ....

1.  homa ya matumbo     
2.  nagana
3. malale                                           
4. matende                
5. homa ya ini

21. Tunaweza kujikinga na magonjwa ya moyo kwa kufanya yafuatayo: .......

1. Kula chakula na kufanya mazoezi mara kwa mara
2.  Kufanya mazoezi ya mwili, kuepuka kuvuta sigara na kuepuka kunywa pombe
3.  Kula chakula chenye chumvi na kunywa pombe 
4. Kufanya mazoezi ya mwili na kuvuta sigara 
5. Kula vyakula vyenye mafuta na kunywa pombe

22. Wanawake wajawazito wanashauriwa kula kiwango kikubwa cha vyakula vifuatavyo:

1.  Wanga, mafuta na hamirojo
2.  Mafuta, vitamini na protini
3.  Protini, vitamini na madini ya chumvichumvi
4.  Madini ya chumvichumvi na vitamini pekee 
5. Protini, hamirojo na udongo pekee

   23. Ili kujikinga dhidi ya malaria ni muhimu .........

1.  kumeza mchanganyiko wa madawa
2.  kutumia dawa za mitishamba
3.  kutumia vyandarua vilivyowekwa dawa
4.  kujifunika na blanketi Zito lililowekwa dawa 
5.  kufanya mazoezi kila mara

24. Kongosho hutoa homoni inayothibiti kiasi cha:

1.  damu mwilini    
2.  sukari mwilini
3. takamwili                                      
4. hamu ya chakula                   
5.  oksijeni

25.  Mojawapo ya kazi za misuli katika mwili ni:

1.  kuwezesha kujongea
2.  kuruhusu damu kupita 
3.  kuruhusu maji kupita
4. kuruhusu hewa kupita 
5.  kuimarisha mwili

26.  Lipi kati ya mambo yafuatayo si sahihi kumfanyia mtu aliyebanwa misuli?

1.  Kuchua eneo lililoathirika kwa kiganja
2.  Kuchua kwa kukandamiza eneo lililoathirika hadi misuli ilegee
3.  Kuuchua msuli kwa kitambaa na maji baridi 
4.  Kuweka kemikali zitakazowezesha misuli kulegea
5.  Kulala juu chini na kuchua msuli ulioathirika kvva maji moto.

27. Mtu anayetapika na kuharisha anapaswa kupewa:

1.  asidi, maziwa na maji
2.  maziwa, besi na sukari 
3. maji, besi na maziwa
4. chumvi, sukari na maji 
5. sukari, asidi na besi

28. Huduma ya kwanza anayopewa mtu aliyezimia ni:

1.  kumpa hewa ya oksijeni
2.  kumpa juisi ya nazi mbichi
3.  kumlaza juu chini na kumbonyeza tumbo
4.  kumpa maji yaliyochanganywa na glukosi
5.  kumpa juisi ya malimao, sukari na chumvi

29. Mtandao wa watu wenye virusi vya UKIMWI unatanuka kwa kuwa

1.  matumizi ya kondom na simu za mkononi yameongezeka
2.  matangazo kuhusu UKIMWI yameboreshwa
3.  kuna ongezeko la mahusiano ya kingono yasiyo salama
4.  elimu ya UKIMWI inatolewa kwa watu wachache
5.  watu wenye UKIMWI wanazingatia kanuni za kujikinga na UKIMWI

30. UKIMWI husambazwa kwa kupitia:

1.  kusalimiana kwa kushikana mikono na mgonjwa wa UKIMWI
2.  kulala chumba kimoja na mgonjwa wa UKIMWI
3.  kuongea na mwathirika wa UKIMWI 
4.  kuwekewa damu
5.  kuosha nguo za mwathirika wa UKIMWI.

31. Ili kuepuka kupata maambukizi mapya ya UKIMWI tunashauriwa:

1.  kumeza dawa na kufanya mazoezi
2.  kuwa mwaminifu na kuepuka ngono zembe
3.  kuepuka kushirikiana na waathirika
4.  kuepuka kula pamoja na kubadilishana nguo na waathirika 
5.  kupata chanjo ya UKIMWI na Kifua Kikuu.

32. Nini kati ya vifuatavyo husababisha chupa ya plastiki kusinyaa hewa inapoondoleua ndani?

1.  Hewa ndani ya chupa kuwa na mgandamizo mkubwa zaidi ya hewa nje ya chupa
2.  Hewa nje ya chupa kuwa na mgandamizo mkubwa kuliko hewa ndani ya chupa
3.  Mgandamizo wa nje na ndani ya chupa kulingana
4.  Mgandamizo wa hewa ndani ya chupa kuwa pungufu ya mngandamizo wa kutoa hewa nje ya chupa
5.  Mgandamizo nje ya chupa kuwa sawa na ujazo wa hewa mdomoni.

33. Chembe ndogo kabisa za maada zinazounda elementi na zinazohusika katika kutengenezz bondi za kikemikali huitwa:

1.  molekyuli      
2.  elektroni      
3.  protoni
4.  atomi                                     
5.  nyutroni

34.     Mwanga hupinda unapopita kutoka

1.  Ncha ya Kaskazini kwenda Kusini      
2.  media moja kwenda nyingine
3.  Ncha ya Kaskazini kwenda Mashariki 
4.  Magharibi kwenda Mashariki 
5.  Kaskazini kwenda Magharibi

35. Tazama kielelezo namba 3 kinachoonesha muundo wa atomi.

Je, ni herufi gani inayowakilisha elektroni?

1.  T
2.  S
3.  R
4.  Q
5.  P

36. Msuguano baina ya kifaa cha plastiki kama chana na nywele huzalisha:

1.  oksijeni         
2.  chaji za umeme
3.  sumaku 
4.  mfereji 
5.  molekyuli za mafuta

37.  Ipi kati ya alama zifuatazo inawakilisha atomi ya klorini?

1.  K
2.  P
3.  Na
4.  CI
5.  H

38.     Hewa ya kabonidaiyoksidi hutumika kuzima moto kwasababu:

1.  haichochei uwakaji
2.  ni nzito kuliko hewa
3.  haiwaki
4.  hunyonya joto
5.  huungana na oksijeni

39. Ipi kati ya zifuatazo ni kazi za sumaku?

1.  Kutengeneza uga sumaku na kunyanyua mizigo
2.  Kuzalisha umeme na kuunda dira
3.  Hutumika katika vipaza sauti na hutengeneza uga sumaku
4.  Kuvuta ncha ya kaskazini na kuzalisha umeme 
5.  Kuonesha mwelekeo na kuundia spika.

40.  Tafuta umbali kati ya mzigo na egemeo katika wenzo iwapo mzigo wa gramu 50, utanyanyuliwa kwa jitihadi ya Nyutoni 100 iliyo katika umbali wa sm 40 kutoka katika egemeo.

1.  sm75 
2. 1500 
3.  sm 140        
4.  sm 80   
5.  sm 12.5

41.  Aina kuu mbili za sakiti za umeme ni:

1. mkondo geu na mnyoofu
2. sambamba na mfuatano
3.  mkondo geu na sambamba
4. mkondo mnyoofu na mkondo geu
5. mkondo mnyoofu na sambamba

42. Mifupa imeundwa kwa madini ya:

1. Sodiamu na kalsiamu
2. Kalsiamu na oksijeni
3. Fosforasi na kalsiamu 
   
4.  Salfa na fosforasi
5.  Kalsiamu na chuma 

43.  Asidi ikiungana na besi huunda:

1. chumvi na maji
2. kaboneti ya sodiamu
3. chumvi na besi
4. maji na asidi
5. chumvi na oksijeni
   

44. Iwapo mashine yenye mzigo wa kgf 90 huhitaji jitihadi ya kgf 15, ni nini manufaa ya kimakanika?

1.  15 
2.  10   
3.   8
4.  6
5.  5
   

45.    Sumaku inaweza kuvuta vitu vyenye asili ya:

1.  mpira     
2.  udongo  
3.  madini  
4. karatasi 
5. chuma

46.Kitendo cha bakteria kuozesha kinyesi cha wanyama kwenye shimo pasipokuwa na hewa ya oksijeni husababisha:

1.  joto kali 
2.  gesivunde/biogesi
3.  asidi kali               
4.  alkali kali        
5.  haidrojeni

47.Je ni sehemu ipi ya jicho ambamo taswira hutengenezwa?

1.  Irisi      
2.  Lenzi    
3.  Kano 
4.  Filim    
5.  Retina

48.Katika kurunzi, nishati ya umeme inayotoka kwenye betri hubadilishwa na kuwa:

1.  nishati ya kikemikali  
2.  nishati ya joto
3.  nishati ya kimakaniki     
4.  nishati ya mwanga 
5.  Nishati ya moto

49.Nini maana ya dhanio katika utafiti wa kisayansi?

1.  ni wazo tu
2.  ni utabiri wa matokeo ya kubuni 
3.  utabiri wa matokeo ya jaribio
4.  wazo la kina       
5.  mawazo yaliyojengwa kabla ya utafiti

50.Mojawapo ya hatua za kufuata unapoandaa jaribio la kisayansi ni: 

1.  uchunguzi    
2.  udadisi
3.  utambuzi wa tatizo    
4.  utatuzi wa tatizo
5.  kuandaa ripoti

2015 -SAYANSI

Chaguajibu sahihi kisha andika herufi yake kwenye karatariya kujibia.

1. Lipi kati ya makundi yafuatayo linawakilisha sifa za viumbe hai?

1. Kufa, kula na kuona
2. Kufa, kuzaa na kubadilika rangi 
3. Kupumua, kuishi na kusikia 
4. Kupumua, kuzaa na kutembea.
5. Kujongea, kupumua na kuzaa.

2. Mbegu chotara kwa wanyama na mimea ni bora kwa sababu gani?

1. Hurefuka sana na hazihitaji mbolea.
2. Hutoa mazao mengi na hustahimili magonjwa.
3. Hukomaa haraka na hutoa mazao yenye uzito mkubwa. 
4. Hazihitaji virutubisho na hustahimili magonjwa. 
5. Hukomaa haraka na hazihitaji dawa.

3. Lipi kati ya makundi yafuatayo ni sifa zinazotumika kutambua wanyama wa kundi la reptilia?

1. Kutaga mayai, kuwa na damu baridi na kuishi majini. 
2. Kutaga mayai, kuishi majini na kuishi nchi kavu.
3. Kutaga mayai, kuwa na damu ya joto na kuishi nchi kavu.
4. Kutaga mayai, kuwa na damu baridi na kupumua kwa kutumia mapezi.
5. Kutaga mayai, kupumua kwa kutumia ngozi na kuishi majini.

4. Damu huchukua oksijeni na kutoa kabondayoksaidi kupitia:

1. Viribaehewa 
2. Kuta za mapafu
3. Koromeo
4. Kapilari
5. Pua

5. Kukosekana kwa chanikiwiti katika mmea huweza kusababisha:

1. mmea kukosa madini joto
2. mmea kushindwa kusanisi chakula
3. majani ya mmea kukauka 
4. majani ya mmea kuwa njano
5. maj ani ya mmea kupukutika.

6. Fototropizimu ni kitendo cha mmea kuota kuelekea kwenye:

1. mwanga 
2. kani ya mvutano 
3. maji 
4. giza
5. kemikali.

7. Sehemu ya chembe hai inayohusika na kutawala shughuli zote za chembe hai huitwa:

1. saitoplazimu 
2. vakuoli
3. kloroplasti 
4. kiwambo cha seli
5. nyukliasi

8. Kielelezo kifuatacho kinaonyesha viumbe hai wenye sumu isipokuwa

9. Tendo Ia mimea kusafirisha maji kutoka kwenye mizizi hadi kwenye majani huitwa:

1. osmosis 
2. difyusheni 
3. msukumo
4. mgandamizo 
5. mjongeo

10. Ni tezi ipi kati ya zifuatazo huratibu utendaji wa tezi zingine zote katika mwili wa binadamu?

1. Kongosho. 
2. Pituitari
3. Thairoidi
4. Adrenali 
5. Parathairoidi

11. Sehemu ya kike ya ua inayohusika na uzazi ni:

1. stameni 
2. staili 
3. ovari
4. Petali
5. Sepali

12. Tofauti kati ya tunda na mbegu ni: 

1. Mbegu ina tunda.
2. Tunda huota.
3. Tunda lina kotiledoni mbili. 
4. Mbegu huota. 
5. Mbegu haziliwi.

13. Mambo muhimu kwa ajili ya afya na uhai ni:

1. kucheza mpira wa miguu, kuoga, kufua nguo na kula sana.
2. kula, kuwa msafi, kupumzika na kucheza.
3. kufanya mazoezi, kula chakula bora, kupumzika na kuwa msafi.
4. kula mayai, kuburudika, kulala na kusafisha mazingira.
5. kuoga, kula na kulala.

14. Vyakula vyenye kabohaidreti huwezesha mwili:

1. kuhimili magonjwa
2. kuwa na joto
3. kukua kwa haraka 
4. kuwa na nguvu 
5. kuwa mwororo

15. Kati ya yafuatayo ni yapi magonjwa yasiyoambukiza?

1. Malaria, mafua na kisukari.
2. Pumu, kisukari na kipindupindu.
3. Kichocho, safura na matende
4. Kuhara, homa ya matumbo na pumu
5. Pumu, kifafa na tetekuwanga.

16. Mapumziko baada ya kazi ni muhimu kwa sababu gani?

1. Mwili hupoa. 
2. Mwili hutulia.
3. Mwili hurejesha nishati. 
4. Mwili hufanya shughuli nyingine.
5. Mtu hupata fursa ya kulala.

17. Magonjwa yanayozuilika kwa kutumia chanjo ni :

1. Pumu, kifaduro, malaria na kipindupindu 
2. Kifua kikuu, malaria, pumu na surua
3. Surua, dondakoo, kifua kikuu na kifaduro
4. Malaria, surua, kifua kikuu na kipindupindu
5. Dondakoo, kifua kikuu, UKIMWI na surua

18. Wakazi wa Mlalo hula maharage, nyama na wali kwa afya zaidi wanahitaji kuongeza:

1. samaki 
2. mboga za majani
3. kuku
4. mkate
5. kunde

19. Kipi kati ya vifuatavyo kinaweza kupungua mwilini kwa kushiriki katika michezo na mazoezi?

1. Sukari 
2. Protini 
3. Sumu
4. Uchafu 
5. Fati

20. Kipi kati ya vifuatavyo siyo njia sahihi ya kujikinga na ugonjwa wa malaria?

1. Kufyeka nyasi 
2. Kufukia madimbwi
3. Kutumia chandarua 
4. Kupuliza dawa
5. Kuchoma moto taka

21. Mazoezi ni njia mojawapo ya kupunguza:

1. kutapika 
2. kuzirai 
3. kukaza kwa misuli 
4. kuharisha
5. kutokwa na damu puani

22. Mtoto mwenye matege amepungukiwa na vitamini:

1. K
2. D
3. A
4. B
5. C

23. Ukosefu wa vitamini B husababisha ugonjwa wa:

1. uti wa mgongo
2. vidonda vya tumbo
3. surua 
4. trakoma 
5. beriberi

24. Faida mojawapo ya vyakula vya protini katika miili yetu ni:

1. kukinga dhidi ya magonjwa 
2. kukua na kukarabati chembe hai
3. kutia nguvu 
4. kuongeza uzito 
5. kutia joto

25. Huduma ya kwanza ni nini?

1. Msaada wa dharura apewao mgonjwa na daktari.
2. Msaadawa awali apewao mgonjwa kabla ya kupelekwa hospitali.
3. Msaada kwa ajili ya mtu aliyeungua moto. 
4. Msaada kwa ajili ya mtu aliyeumwa na nyoka. 
5. Msaada kwa ajili ya mtu aliyevunjika mfupa.

26. Mojawapo ya huduma ya huduma muhimu ya kumpa mtu aliye ungua moto ni;-

1. kummwagia maji
2. kumfunika nguo
3. kumwagia asidi
4. kumfunika blanketi
5. kumpaka asali

27. Mojawapo ya athari za kupaka mafuta kwenye jeraha la moto ni:

1. kuongeza joto kwenye jeraha
2. kuongeza maumivu kwenye jeraha
3. kuruhusu hewa kupita kwenye jeraha 
4. kusababisha vijidudu kuingia kwenye jeraha 
5. kuongeza malengelenge.

28. Ni hoja ipi kati ya zifuatazo iko sahihi kuhusu WU na UKIMWI? 

1. Kuwa na WU ni sawa na kuwa na UKIMWI
2. Chanzo cha WU na UKIMWI ni magonjwa ya zinaa. 
3. Ni rahisi kujikinga na UKIMWI kuliko VVU.
4. Ukiepuka maambukizi ya VVU pia umeepuka UKIMWI.
5. Mtu mwenye WU hana chembe nyeupe za damu.

29. Moja ya vimelea vinavyoharibu chembe hai nyeupe za damu ni:

1. Bakteria 
2. WU 
3. Plasmodiamu 
4. Amiba 
5. Kuvu

30. Kipi kati ya vifuatavyo ni maarufu kwa kuchangia maambukizi ya WU katika jamii?

1. Uchangiaji wa sindano, miswaki, damu na ngono zembe. 
2. Kanda za video, nyimbo, muziki na maigizo. 
3. Televisheni, magazeti na vipeperushi kuhusu WU.
4. Kondomu, wataalamu wa afya, semina na taasisi za UKIMWI.
5. Tohara kwa wanaume na wanawake.

31. Virusi Vya Ukimwi hushambulia aina gani ya chembe hai katika damu?

1. chembe sahani 
2. chembe hai nyeupe
3. Chembe hai nyekundu 
4. Hemoglobini
5. Plazima

32. Unaweza kupata sukari kutoka katika majimaji ya miwa kwa:

1. kuchemsha kisha kuyachuja 
2. kuchemsha kisha kuyapooza 
3. kupooza na kugandisha 
4. kuchemsha hadi kuvukiza
5. kuyaweka kwenye mwanga wa jua.

33. Mtu anapokata mti kwa mbali unaona shoka likikita kwenye gogo la mti na baada ya muda kishindo hufuata. Hii inaonesha kuwa:

1. mwanga husafiri katika mstari ulionyooka
2. sauti husafiri polepole kuliko mwanga
3. mwanga husafiri polepole kuliko sauti 
4. sauti husafiri haraka kuliko mwanga
5. sauti husafiri kwenye mstari ulionyooka.

34. Kuna tofauti gani kati ya barafu na maji? 

1. Maji ni mazito kuliko barafu.
2. Maji yana mshikamano mkubwa kuliko barafu.
3. Maji yana rangi hafifu kuliko barafu.
4. Maji yanachukua nafasi ilihali barafu haichukui nafasi.
5. Barafu ni laini kuliko maji.

35. Mabadiliko ya maada yasiyosababisha mabadiliko katika uzito yanajulikana kama :

1. mabadiliko ya kikemikali 
2. mabadiliko ya kiumbo 
3. mabadiliko ya ujazonene
4. mabadiliko ya hali
5. mabadiliko ya asili.

36. Myeyuko wa majivu yaliyotokana na majani ya malimao huweza kubadili rangi ya karatasi ya litmasi ya:

1. bluu kuwa nyeupe
2. nyekundu kuwa bluu
3. bluu kuwa nyekundu
4. bluu kuwa kijani
5. nyekundu kuwa njano. 

37. Mchanganyiko wa gesi mbalimbali kwa pamoja huitwa

1. oksijeni 
2. haidrojeni 
3. hewa 
4. naitrojeni 
5. maada.

38. Lipi kati ya yafuatayo siyo badiliko la kikemikali?

1. Kuoza kwa takataka 
2. Kuchacha kwa maziwa 
3. Kuungua kwa mkaa 
4. Kuyeyuka kwa sukari 
5. Chuma kupata kutu.

39. Ipi kati ya jozi zifuatazo ni sahihi kuhusu lenzi? 

1. Lenzi mbinuko hutawanya miale ya mwanga.
2. Lenzi mbonyeo hurekebisha kutokuona karibu.
3. Lenzi mbinuko hurekebisha kutokuona mbali. 
4. Lenzi mbonyeo kurekebisha kutokuona mbali.
5. Lenzi mbonyeo hukusanya miale ya mwanga.

40. Matumizi ya roda katika maisha ya kila siku ni:

1. kunyanyua vitu vizito 
2. kufungua vizibo vya chupa 
3. kufunga vitu 
4. kupunguza mwinuko
5. kurahisisha kukata kuni.

41. Tazama alama kwenye kielelezo kifuatacho kwa makini, kisha zipe majina kwa kuzingatia zilivyopangwa kutoka upande wa kushoto.

1. Kapasita, dynamo, seli kavu, swichi, betri
2. Swichi, glopu, kikinza, kapasita, seli kavu 
3. Glopu, kapasita, seli kavu, kikinza, betri 
4. Kikinza, glopu, swichi, seli kavu, kapasita
5. Swichi, kikinza, glopu, seli kavu, kapasita.

42. Ni kifaa gani hutumika kukuza taswira ya vionwa vidogo sana?

1. Darubini 
2. Hadubini 
3. Periskopu
4. Prizimu 
5. Lenzi

44. Kipi kati ya vifuatavyo hakipitishi mkondo wa umeme?

1. Mpira 
2. Bati
3. Shaba
4. Chuma 
5. Zebaki

46. Alama zifuatazo zinatumika katika sakiti ya umeme. Je, ni alama ipi inawakilisha kikinza?

47. Kanuni sahihi ya kutafuta kiasi cha kazi kilichofanyika ni: 

1. Kazi = kani x uzito
2. Kazi=Umbali / Muda
   
3. Kazi=Kani / Muda
4. Kazi=Kani x Umbali
5. Kazi=Umbali / Kani

48. Taswira za sura zetu zinaweza kuonekana vizuri tunapotumia:

1. kioo mbinuko
2. kioo mbonyeo 
3.  kioo bapa
4. lenzi mbinuko 
5. lenzi mbonyeo

49. Ni muhimu kuweka kumbukumbu za jaribio lililofanyika kwa sababu hutumika:

1. kama rejea
2. kutangaza umahiri wa aliyefanya jaribio
3. kuchora jedwali Ia matokeo
4. kurekebisha taarifa mbalimbali 
5. katika kuleta maendeleo

50. Data za uchunguzi zilizochambuliwa huweza kuwasilishwa kwa njia ya:

1. grafu 
2. ripoti 
3. kukokotoa
4. kutafsiri 
5. kuchora

31. Utafutaji wa njia ya kwenda India ulifadhiliwa na

1. Vasco Da Gama 
2. Bartholomew Diaz 
3. Cecil Rhodes
4. King Henry 
5. Henry Stanley.

32. Soko kuu la watumwa Afrika Mashariki lilikuwa 

1. Zanzibar 
2. Mombasa
3. Kilwa
4. Bagamoyo
5. Nairobi

SEHEMU C

JIOGRAFIA

Chaguajibu sahihi kisha andika herufiyake kwenye karatariya kujibia.

33.  Nchi ya Japan ina uwezo wa kufanya biashara kuliko Tanzania kwa sababu ina ...

1.  watu wengi zaidi 
2. eneo kubwa la biashara
3. shule nyingi za biashara
4. teknolojia ya juu zaidi
5. wafanyabiashara wengi zaidi.

34.  Mchoro mkato wa ramani huonesha..

1. mazao na mazingira
2. sura ya nchi 
3. mazingira ya eneo husika
4. hali ya hewa 
5. makazi ya watu na shughuli za kiuchumi

35.  Mlima mrefu kuliko yote barani Afrika ni .....

1. Drakensburg 
2. Everesti 
3. Atlasi 
4. Kenya 
5. Kilimanjaro

36.  Moja kati ya zifuatazo ni sifa za picha: .....

1. Kimo halisi huonekana.
2. Sehemu zake zote huonekana.
3. Umbo linaweza kupunguzwa au kuongezwa. 
4. Rangi halisi ya kitu haionekani.
5. Rangi ya picha haiwezi kubadilishwa.

37.  Kuongezeka kwa kina cha maji ya bahari kutokana na kuyeyuka kwa barafu katika ncha za kaskazini na kusini kunaweza kusababisha....

1.  wavuvi kuzama baharini 
2. uharibifu wa maeneo ya pwani
3. upungufu wa samaki 
4. mvua za El-nino
5. kutokea kwa tsunami.

38.  Ikiwa ni saa 12:00 jioni Tanzania ambayo ipo nyuzi 45 Mashariki, itakuwa saa ngapi Rwanda ambayo ipo nyuzi 30 Mashariki?

1. 1:00 usiku 
2. 2:00 usiku 
3. 11:00 jioni 
4. 12:00 jioni 
5. 10:00 jioni.

39.  Madhara gani kati ya yafuatayo yanatokana na mlipuko wa volkeno? ...

1. Kuharibika kwa miundo mbinu
2. Kupungua kwa eneo la kilimo. 
3. Ongezeko la maradhi ya ngozi. 
4. Ongezeko la mvua za El-nino. 
5. Kuongezeka kwa ukame

40.  Nchi ipi ni maarufu kwa uundaji wa meli duniani? .

1. Urusi.
2. Uingereza.
3. Japani. 
4. Ufaransa.
5. Canada.

2014 - SAYANSI

Chagua herufi ya jibu lililo sahihi, kisha andika katika karatasi ya majibu/kujibia

1.  Lipi kati ya magonjwa yafuatayo husambazwa na inzi na mende? 

1. Tetekuwanga   
2. Kuhara        
3. Kifaduro
4. Utapia mlo 
5. Homa ya matumbo

2. ?pi kati ya yafuatayo sio sehemu ya mfumo wa damu?

1.  Bronchiole        
2.  Valvu                
3.  Auriko 
4.  Capillari              
5.  Ateri

3. Lipi kati ya yafuatayo linapaswa kuzingatiwa kabla ya kumhudumia mgonjwa wa UKIMWI?

1.  Vaa nguo safi 
2.  Nawa kwa sabuni 
3.  Vaa glovu 
4.  Sali 
5.  Mruhusu apumzike

4.  ?pi kati ya yafuatayo ni ?ifa ya maji safi na salama?

1.  Yametekwa kwenye kisima.
2.  Yamehifadhiwa na kupoozwa kwenye mtungi wa maji
3.  Yamechujwa na kuhifadhiwa kwenye chombo safi
4.  Yamechemshwa, yamechujwa na kuhifadhiwa kwenye chombo safi
5.   Yasiwe na magadi mengi

5. Upi kati ya magonjwa yafuatayo hauna chanjo?

1. Kifua kikuu 
2.  Pepopunda 
3. Surua
4.  Kifaduro        
5. Trakoma

6. Gesi inayotumiwa na mimea kutengeneza protini ni:

1. carbondayoksaidi
2. haidrojen
3. oksijen
4.  naitrojen                                         
5.  gesi asilia

7. Kiwango cha maji kinachopotezwa na mmea huathiriwa na hali za hewa zifuatazo...

1.  joto na unyevu     
2.  unyevu na mwanga
3. upepo na mwanga wa jua               
4.  mawingu na upepo
5. unyevu na upepo

8. Tunaweza kusababisha mmomonyoko wa ardhi kwa kufanya mojawapo ya mambo yafuatayo:

1. Kukata miti
2. Kuongeza mbolea kwenye udongo
3. Kuotesha nyasi 
4.  Kuweka matuta lavenye maeneo ya mteremko
   
5.  Kupanda miti 

9. Shughuli za mwanadamu kama kilimo, ufugaji wa wanyama na uchimbaji madini vyote hutegemea:

1.  mito 
2. chemchemi 
3.  ardhi 
4.  umwagiliaji 
5.  upepo

10.  Kinyonga hujibadili rangi yake ili:

1.  kutafuta chakula         
2.  kupumua          
3.  kuzaliana
4.  kutafuta maadui                          
5.  kujilinda dhidi ya maadui

11. Mende hupitia hatua kuu ......... katika ukuaji wake?

1. mbili                                                                     
2. tatu
3. nne
4. tano                                               
5. sita

12. Yupi kati ya wanyama wafuatao hana uti wa mgongo?

1.  Buibui
2.  Popo
3.  Paka
4.  Mwanadamu
5.  Kuku

13. Mojawapo ya kazi ya misuli katika mwili ni:

1.  kuzuia kutokwa damu 
2.  kuwezesha mwendo
3.  kutengeneza selihai nyeupe      
4.  kushikilia meno mahali pake 
5.  kuiwezesha kunyooka

14. Viungo katika mifupa huwezesha .........

1.  kuzuia mifupa kuvunjika        
2.  mifupa iwe ya sawa
3.  kurahisisha kujongea 
4.  kuupa mwili umbo 
5.  mifupa kunyooka

15. ..... hupinda unapopita kutoka maada ya aina moja kwenda nyingine.

1.  Upinde wa mvua        
2.  Mistari sambamba
3.  Miale ya mwanga                                    
4.  Lenzi                               
5.  Mwale na lenzi

16. Mionzi ambayo hupinda zaidi mwanga unapopinda ni ile ya . ....

1.  rangi nyekundu 
2.  njano 
3.  bluu iliyoiva 
4.  bluu      
5.  zambarau

17.   Tazama mchoro ufuatao unaoonesha sehemu za ndani za mbegu ya haragwe....

Ni sehemu ipi inayohusika na kuilinda mbegu isiharibiwe na wadudu waharibifu mabadiliko ya jotoridi? 

1. 2
2. 3
3. 5
4. 4
5. 1

18. Anga huonekana la rangi ya bluu kwasababu .

1.   hewa na maji ny vya rangi ya bluu
2.   rangi nyekundu inatawanywa zaidi kuliko rangi ya bluu
3.   uwezo wa kuona hupungua
4.   rangi ya bluu hutawanywa zaidi ya rangi nyingine
5.   wakati wa mawio jua huonekna kama la manjano

19. Kipi kati ya vifuatavyo hakitumii sumaku?

1. Kipaza sauti 
2. Simu ya mezani
3. Redio
4.  Simu ya mkono 
5. Pasi

20. Kipimio cha kazi ni:

1. kilogramu   
2. Newton
3. Tani
4.  Joule  
5. Gramu

21. Hatua ya kwanza ya utafiti wa kisayansi ni 

1.  kuanza jaribio 
2. kukusanya data
3.  kutambua tatizo   
4.  kuchanganua data
5.  kutafsiri matokeo

22. Hatua ya tatu ya utafiti wa kisayansi ni .........

1. kuchambua data                           
2. kutafsiri matokeo
3. kuandaa na kuanza jaribio             
4. ukusanyaji wa data
5. kutambua tatizo

23. Bahati aliweka karatasi nyekundu ya litmus kwenye myeyuko asioutambua. Rangi ya karatasi ya litmas ilibadilika na kuwa bluu.Hii inaonesha kuwa myeyuko ule ulikuwa .........

1.  asidi 
2.  besi 
3.  maji 
4.  mafuta  
5.  spiriti

24. Matokeo ya jaribio yanaweza kuwa mojawapo ya yafuatayo:

1.  Kweli au uongo
2.  Yaliyochambuliwa au yasiyochambuliwa
3.  Yenye maswali au yasiyo na maswali
4.   Ya awali au ya kati
5.  Ya awali au ya mwisho        
   

25.Nini kitatokea iwapo ncha mbili za KASKAZINI za sumaku zitaletwa pamoja?

1.  Zitavutana kwa nguvu
2.  Zitavutana kuelekea upande mmoja
3.  Zitasukumana
4.  Hakuna kitakachotokea
5.   Zitavunjika

26.PQ ni rula ya urefu wa nusu meta. Mzigo wa gram 20 umewekwa kwenye sehemu P umbali wa meta 0.1 kutoka kwenye egemeo. lwapo mzigo M utawekwa sehemu Q umbali wa meta 0.4 kutoka kwenye egemeo, nini uzito wa M?

1.  4g
2.  10g    
3.  5g
4.  2.5g 
5.  25g

27. Dhana ya kuakisiwa kwa mwanga inadhihirika katika moja ya vifaa vifuatavyo: 

1.  Hadubini 
2.  Televisheni 
3.  Saa
4.  Balbu 
5.  Miwani

28.Tazama kielelezo namba 2 kinachoonesha sakiti ya umeme yenye balbu zilizounganishwa sambamba na kisha jibu maswali yafuatayo:

Iwapo balbu namba 2 itaungua, balbu namba ......

1.  3 pekee itabaki ikiwaka 
2.  1 na 3 zitabaki zikiwaka
3.  1 pekee itabaki ikiwaka
4.  1 na 3 zitaungua 
5. 3 itaungua

29. Uwepo wa viumbehai, maji na hewa ni sifa ya sayari ipi?

1.  Zebaki 
2.  Mihiri 
3.  Utaridi
4.  Dunia 
5. Sarateni

30.  Mhimili wa dunia umeinama katika nyuzi ... 

1.  60 
2. ^{18 1/2}
   
3.  ^{32 1/2}
   
4.  ^{25 1/2}
   
5. 23 ¹/2

31.  Ipi kati ya vifuatavyo huzunguka dunia toka magharibi kwenda mashariki?

1. Jua    
2. Nyota 
3. Mwezi
4.  Kimondo  
5. Sayari

32. Mtu mwenye goita ana upungufu wa ... 

1. madini ya kalsium 
2. madini joto  
3. madini ya potasiam 
4. madini ya fosforas
5. madini ya chaki

33. Tazama mchoro ufuatao kwa umakini kisha jibu maswali yafuatayo

Herufi gani inaonyesha uterasi?

1. C
2. D
3. E
4. A
5. B

34. Mojawapo ya kazi za mifupa ni kutengeneza:

1.  seli visahani 
2.  plasma
3.  selihai nyeupe  
4. selihai nyekundu
5.  selihai za kugandisha damu

35. Uhuru ana tatizo la meno yanayovunjika na miguu dhaifu. Ni virutubisho gani utamshaufi atumie ili kutatua tatizo lake hili?

1.  Madini ya chuma           
2.  Madini ya fosforasi
3.  Madini ya kasiamu   
4. Madini joto
5. Vitamini K

36. Mwalimu alipomwuliza Ahadi swali juu ya mfumo wa jua alifikiri kwa muda kisha akatoa jibu sahihi kwa mwalimu. Je ahadi alitumia sehemu gani ya ubongo kujibu swali?

1.  Ubongo wa mbele          
2.  Ubongo wa nyuma
3.  Ubongo wa kati      
4.  Ubongo wa mbele na nyuma
5.  Ubongo wa kati na wa nyuma

37. Kazi ya uta mgongo katika mfumo wa fahamu wa mwanadamu ni

1.  Kuongoza matendo ya hiari   
2.  kuongoza matendo yasiyo ya hiari 
3.  Kuongoza miondoko ya mwili  
4.  kudumisha umbo la mwili 
5.  kupeleka taarifa katika mfumo mkuu wa fahamu.

38. Kupwa na kujaa kwa maji katika bahari na maziwa makubwa husababishwa na ...

1.  dunia kuzunguka jua 
2.  dunia kuzunguka katika mhimili wake
3.  kupatwa kwa mwezi 
4.  kupatwa kwa jua 
5.  uvutano kati ya dunia na mwezi

39. Katika hali ya kawaida, kutu ni matokeo ya mjibizo wa athari za kikemikali kati ya:

1.  shaba, maji na oksijeni  
2.  sodiamu, maji na oksijeni
3.  kalsiamu, maji na oksijeni    
4.  chuma, oksijeni na maji 
5.  maji, oksijeni na potasiamu

40. Mboga za majani na matunda huwezesha utengenezwaji wa:

1.  selihai nyekundu 
2.  selihai nyeupe
3.  chembe visahani 
4. plasma 
5. uboho

41. Njia zifuatazo huweza kutumiwa kuhifadhi vyakula na mazao ili visiharibike ISIPOKUWA:

1.  kuoka  
2.  kutumia asali
3.  kukausha    
4.  kutumia chumvi 
5. kutumia maji

42.  Yafuatayo ni makundi ya vyakula isipokuwa:

1.  madini ya chumvi chumvi  
2.  vitamini
3. Maji   
4. protini 
5. hamirojo

43.Vipi kati ya vyakula vifuatavyo vinaweza kuhifadhiwa kwa kugandisha kwa baridi?

1.  Matunda na mbogamboga 
2.  Mbogamboga na nafaka
3.  Samaki na matunda 
4.  Nyama na samaki 
5.  Nyama na nafaka

44. Ugonjwa utokanao na ukosefu wa madini ya chuma kwenye mlo ni:

1.  matende    
2.  kwashakoo
3.  upungufu wa damu    
4.  unyafuzi
5.  beriberi

45. Tazama kielelezo namba 4 kwa uangalifu kisha jibu swali lifuatalo.

Kazi ya vyakula vilivyopo katika kielelezo namba 4 ni:

1.  kujenga mwili  
2.  kuupa mwili nguvu na joto
3.  kukinga mwili dhidi ya maradhi 
4.  kuupa mwili joto 
5.  kujenga mifupa

46.  Samaki aliye ndani ya maji anaonekana kuwa juu zaidi ya alivyo kwa sababu .........

1.  ndani ya maji samaki huwa ametulia
2.  maji ni matulivu na masafi
3. kima cha maji hupunguzwa na miale ya maji
4.  magamba ya samaki humfanya aonekane mkubwa 
5.  miale ya mwanga hupindishwa na maji

47. Mlishano sahihi ni:

1. Mwewe Nyasi Chui mbuzi 
2.  Nyasi Mwewe chui mbuzi
3.  Chui   Mwewe Nyasi mbuzi
4. Nyasi mbuzi chui   mwewe
5. Mwewe chui mbuzi nyasi 

48. Sehemu tatu kuu zinazounda mfumo wa damu ni:

1.  ateri, vena na kapilari
2.  damu, moyo na mapafu
3.  damu, mishipa ya damu na moyo
4.  mishipa ya damu, moyo na valvu
5.  moyo, aota na ateri 

49. Tunatumia milango ifuatayo ya fahamu katika kufanya uchunguzi wa kisayansi:

1.   Ulimi, macho, pua, ngozi, masikio
2.   Ubongo, pua, macho, neva sa fahamu
3.   Ubongo, pua, masikio, macho na ngozi
4.   Ubongo, ulimi, macho, ngozi, masikio
5.  Macho, ngozi, masikio, neva za fahamu

50.  Matatizo katika mfumo wa uzazi wa wanawake hutokana na upungufu wa hol zifuatazo 

1. Pituitari na insulin
2. Estrojen na projesteron
3. Thyroksin na pituitari
4. Estrojen na insulin
5.  Thairoksin na estrojen

SAYANSI 2013

Chaguajibu sahihi kisha andika herufiyake kwa kila swali.

1. Ni sehemu zipi za mwili zinahusika na utoaji wa takamwili?

1. Ngozi na figo 
2. Tumbo na figo
3. Bandama na ini 
4. Ini na tezi 
5. Mapafu na moyo

2. Kundi lipi limeainisha wanyama wenye uti wa mgongo?

1. Konokono, mjusi na kenge
2. Papasi, panzi na mbungo 
3. Chura, mamba na mchwa
4. Kuku, popo na bata 
5. Nyoka, panzi na mbuzi

3. Endapo mito na mabwawa yatakauka, ni viumbe hai Vipi kati ya vifuatavyo vitaathirika zaidi?

1. Vyura
2. Samaki 
3. Mamba
4. Mbu
5. Nyoka

5. Ni sehemu ipi ya ua hupokea mbegu za kiume?

1. Stigma 
2. Staili 
3. Testa
4. Ovyuli
5. Petali

6.   Uhusiano uliopo kati ya viumbe hai na visivyo hai katika mazingira unaitwa

1. kutegemeana 
2. wando chakula 
3. ikolojia 
4. mlishano 
5. mizania asili.

7. Ni Vipi kati ya viumbe hai vifuatavyo hujitengenezea chakula chao kwa kutumia klorofili?

1. Wadudu
2. Mimea 
3. Wanyama 
4. Virusi 
5. Ndege

8. Tezi inayodhibiti matendo ya ukuaji wa mwili na kulinda mwili dhidi ya magonjwa huitwa

1. kongosho 
2. adrenalini
3. pituitari 
4. thairoidi 
5. gonadi

9. Wanyama wenye uwezo wa kuishi majini na nchi kavu ni wale wa kundi la

1. Ndege
2. Amfibia
3. Reptilia
4. Samaki
5. Mamalia

10. Maji safi na salama ni maji ambayo

1. hayana rangi yoyote 
2. yamepoozwa kwenye mtungi
3. yamechotwa bombani 
4. yamechotwa kisimani
5. yamechemshwa na kuchujwa

11. Ugonjwa wa kipindupindu ni hatari sana kwa binadamu kwa kuwa

1. huenezwa kwa njia ya hewa
2. hujitokeza wakati wa masika tu
3. husababisha mwili kupoteza maji
4. hauna tiba wala kinga
5. chanzo chake halisi bado hakijulikani

12. Mwanafunzi wa Darasa la Sita alipumulia hewa ndani ya neli jaribio yenye myeyuko usiokuwa na rangi, kisha akatikisa neli jaribio hiyo. Baada ya kuitikisa myeyuko ulionekana kuwa na rangi nyeupe. Je, kemikali gani ilikuwa kwenye myeyuko usiokuwa na rangi?

1. Asidi ya haidrokloriki
2. Salfa
3. Asidi ya salfyuriki 
4. Haidrojeni 
5. Haidroksaidi ya kalsiamu

13. Homoni inayodhibiti sukari katika mwili wa binadamu huitwa.

1. amilesi
2. glukozi 
3. insulini 
4. ayodini 
5. pepsini

14. Himoglobini katika chembe chembe nyekundu za damu inafanya kazi gani?

1. Kupambana na bakteria 
2. Kusafirisha oksijeni mwilini 
3. Kusafirisha takamwili 
4. Kubeba vimengenyo vya chakula
5. Kusambaza taarifa mwilini.

15. Ili kuimarisha mifupa na meno, mtoto anahitaji

1. kalsiamu, sodiamu na ayani
2. wanga, mafuta na protini
3. vitamin A, wanga na matunda
4. vitamin A, kalsiamu na fosforasi
5. mayai, matunda na wanga

16. Ugonjwa unaosababishwa na bakteria aina ya basili ambao hushambulia mapafu huitwa

1. kifaduro 
2. surua 
3. kichocho 
4. polio 
5. kifua kikuu

17. Ni magojwa yapi kati ya yafuatayo huitwa magojwa ya kuambukiza? 

1. Surua, polio na kifaduro 
2. Kifua kikuu, kisukari na saratani
3.  Surua, matende na UKIMWI 
4. Kifaduro, pumu na kikohozi kikali 
5. Surua, malaria na kisukari.

18. Kemikali inayotumika kubaini uwepo wa chakula aina ya wanga inaitwa.

1. besi 
2. asidi 
3. spiriti 
4. ayodini 
5. chumvi

19. Ingawa wanyama huvuta hewa ya oksijeni na kutoa hewa ya kabondayoksaidi, hewa hizi hazipungui wala kuongezeka kwenye mizazi kwa kuwa.

1. oksijeni ipo kwa wingi kvvenye mizazi
2. kabondayoksaidi hubadilika kuwa oksijeni
3. mimea hutumia kabondayoksaidi na kutoa oksijeni
4. kabondayoksaidi huathiri tabaka la ozoni
5. oksijeni na kabondayoksaidi hurekebishwa na ozoni

20. Vyakula vyenye mafuta vina umuhimu gani mwilini?

1. Kujenga mwili 
2. Kulinda mwili 
3. Kuzuia maradhi
4. kuupa mwili nguvu 
5. kuupa mwili joto

21. Vyakula vinavyosababisha kukua kwa miili ya wanyama huitwa

1. kabohaidreti 
2. protini
3. vitamini 
4. mafuta 
5. madini

22. Huduma ya kwanza hutolewa kwa lengo gani?

1. Kushusha gharama za matibabu
2. Kuonesha umahiri wa kitabibu
3. Kuokoa maisha ya wagonjwa 
4. Kurahisisha matibabu
5. Kupunguza idadi ya madaktari.

23. Huduma ipi ya kwanza kati ya zifuatazo hutolewa kwa mtu aliyekazwa na misuli?

1. Kumfanyisha mazoezi ya viungo
2. Kumpumzisha kitandani
3. Kufunga misuli kwa bandeji
4. Kumpa dawa ya kutuliza maumivu
5.  Kuchua polepole misuli husika

24. Mtu anayeharisha na kutapika anapoteza

1. Maji na damu
2. Sukari na chumvi 
3. maji na chumvi
4. chumvi na protini 
5. chumvi na damu

25. Kifaa kifuatacho siyo muhimu kuwemo katika sanduku Ia huduma ya kwanza

1. Wembe 
2. Pimajoto 
3. Mkasi 
4. Kijiko 
5. Kibanio

26. Magonjwa yapi kati ya yafuatayo yanazuilika kwa chanjo?

1. Pepopunda na malaria
2. Matende na ukoma 
3. Pepopunda na kichaa cha mbwa
4. Malaria na kifua kikuu E. Kipindupindu na ukoma